Afleidingen bestaan niet

Geplaatst op 12 mei, 2010 

Wat is de belangrijkste oorzaak van het verlies van of gebrek aan concentratie? Met stip op nummer één: afleidingen. Overal om ons heen zijn afleidingen. Het dagelijks leven is er vol van. Via onze zintuigen komt er continu een stortvloed aan prikkels op ons af en dat zijn allemaal afleidingen. Gevolg: weg concentratie, weg aandacht, weg focus.

Maar is dat wel zo? Jaren geleden had ik elke maandagavond Tai Chi les. De lerares begon de les altijd met een paar eenvoudige warming ups om, zoals ze dat noemde, even binnen te komen. Warming ups om aanwezig te zijn in het zaaltje in plaats van in je hoofd nog aanwezig zijn bij die ene vergadering eerder op de dag of bij de afwas. Daarna oefenden we ‘de vorm’ en leerden we de bewegingen zo vol mogelijk uit te voeren. Vol betekent weg zijn uit het hoofd en echt helemaal aanwezig zijn in de beweging.

Toevallig oefende er op maandagavond in hetzelfde gebouw ook een rockbandje. Hoe goed wij ons best ook deden op onze oefeningen en bewegingen, zodra de muzikanten begonnen te spelen wat het afgelopen met ons en lagen we eruit. Alle aandacht, concentratie en focus foetsie. We zaten meteen in ons hoofd en dat was te merken aan de bewegingen.

De lerares lachte dan en zei dat als je Tai Chi beoefent, de grootste uitdaging is de oefeningen te doen midden op een kruispunt in een drukke stad. We hadden op maandagavond eigenlijk twee leermeesters: onze lerares en het rockbandje.

Na verloop van tijd lukte het ons steeds beter om onze aandacht bij de bewegingen te houden en ons minder te laten afleiden door het rockbandje. De geluiden van de rockband waren er nog steeds maar het waren niet langer afleidingen. Hoe kwam dat?

Afleidingen als zodanig bestaan helemaal niet. Iets is pas een afleiding als de denkgeest er aandacht aan geeft en er de focus op richt. En dat is wat wij na jaren Tai Chi leerden: wat de rockband ook speelde, of het nou mooi of lelijk was, zuiver of vals, wij leerden met onze aandacht en focus bij onszelf te blijven. Als het rockbandje dan begon te spelen, hadden we een soort van innerlijke glimlach, (meestal) niet meer dan dat.

Alles wat wij afleidingen noemen, is in feite het ‘werk in uitvoering’ van de denkgeest met de intentie, misschien onbewust maar wel doelbewust, om onze aandacht en focus te verstrooien.

Als ik de metafoor van de zaklantaarn weer gebruik zoals genoemd in ‘Machteloosheid als teken van kracht‘ , dan kun je dit proces vergelijken met het in een donkere kamer wild om je heen zwaaien met een zaklantaarn. Het geeft een leuk lichteffect in de kamer maar je wordt er vreselijk onrustig van en je ziet in feite niks van wat er in de kamer is. Als je de zaklantaarn echter op één punt richt, zie je pas wat er is. En als je genoeg hebt gezien en besluit dat je wat anders wilt zien, richt je de zaklantaarn rustig op iets anders en laat je het licht daarop schijnen zodat je kunt zien wat daar is.

De zaklantaarn is niet een op zichzelf staand ding dat een geheel eigen leven leeft en er maar een potje op los schijnt. De hand en arm die de zaklantaarn bedienen, bepalen waar deze op is gericht en voor hoe lang.

Wij zijn het zelf die de zaklantaarn (onze aandacht en focus) bedienen, niks of niemand anders dan wijzelf doen het. Als er een rockband begint te spelen, bepaal je zelf of je er je aandacht en focus op richt of niet. Als je dat doet terwijl je met Tai Chi bezig bent, geef je je eigen macht in de vorm van aandacht en focus uit handen aan de rockband. In ons dagelijks taalgebruik zeggen we dan dat de rockband ons afleidt maar wat er feitelijk gebeurt, is dat we toestaan dat onze aandacht en focus verschuift van de Tai Chi oefeningen naar de rockband. Het verschuiven van aandacht en focus doen we zelf.

De menselijke denkgeest is wereldkampioen in het zoeken en bedenken van afleidingen. Is er geen rockband in de buurt, dan zorgt de denkgeest wel voor een gedachtenstoom van dingen die zijn gebeurd (en die toch niet meer veranderd kunnen worden)  of van dingen die gaan gebeuren (en waarvan niet eens zeker is of ze daadwerkelijk zullen  gebeuren).

Het is niet gemakkelijk dit ineens anders te doen maar als we ons zelf hebben aangeleerd om onze aandacht en focus te versnipperen, dan kunnen we het ook weer afleren. We kunnen leren om het anders te doen.

Het is daarom dat het dagelijks leven zo boordevol prikkels is: elke prikkel is een gelegenheid onze aandacht en focus te trainen zodat we weer meesterschap uitoefenen over onze eigen zaklantaarn. Alles wat we een afleiding noemen is een leermeester in vermomming.

Perfectie is niet mogelijk maar progressie is gegarandeerd.

Lees ook: Bewustzijn en focus.

Bewaard onder Mening, Persoonlijk, spiritualiteit | 11 Comments

Tags: , , , ,

Leren (doen wat je gezegd wordt)

Geplaatst op 12 april, 2010 

Op de terugweg naar huis na een inspirerend avondje Seth Godin in Antwerpen, had ik een overstap op station Roosendaal. Op het perron hoorde ik een vrouw iemand vragen naar de trein naar Vlissingen. De vrouw, nog steeds niet gerust over hoe ze in Vlissingen moest komen, liep verder.

Net toen ik het informatiebord wilde bekijken om mijn aansluitende trein richting Breda te checken, stond ze ineens achter me en vroeg naar de trein naar Vlissingen. Ik zocht op het bord en liet mijn vinger rusten bij haar trein. Ze keek nauwelijks met me mee maar wilde alleen maar horen op welk tijdstip en vanaf welk perron haar trein zou vertrekken. Ik gaf haar de informatie en weg was ze.

Seth’s woorden over hoe het onderwijs een rol heeft gespeeld bij het in stand houden en voeden van het fabriekssysteem, het systeem van instructies opvolgen, procedures volgen en doen wat je gezegd wordt, hadden die avond indruk op me gemaakt. Onderwijs is dus niet die nobele instantie die ik dacht dat het was (ja, ik erken ook dat er positieve uitzonderingen zijn). Eigenlijk heb ik dat altijd wel geweten maar om het voor mezelf te erkennen is toch andere koek. Ik heb het wel eventjes over zo’n 18 jaar van mijn leven. Wat het systeem vraagt, dat leveren de scholen: mensen die doen wat ze gezegd word.

In zijn boek ‘Linchpin’ zegt Seth Godin hierover:

“We’ve been trained to belief that mediocre obedience is a genetic fact for most of the population, but it’s interesting to note that this trait doesn’t show up until after a few years of schooling.”

De vrouw op het station wilde helemaal niet leren hoe het informatiebord werkt. Als ze mijn vinger had gevolgd had ze kunnen zien hoe ze het bord werkt.  Ze wilde alleen tijdstip en perron horen van een ander.

Ik dacht snel terug aan het voorbeeld dat Seth Godin eerder die avond gaf. Hij vertelde dat hij vanuit een vliegtuig dat gestrand was, via zijn laptop een huurauto bestelde. Het was slechts twee uur rijden en dan zou hij thuis zijn. Hij bood drie mensen in het vliegtuig aan om met hem mee te rijden. Niemand wilde met hem mee. Liever bleven ze in het vliegtuig zitten zodat ze de vliegmaatschappij de schuld konden geven als ze niet op tijd thuis zouden zijn.

De vrouw op het station kan mij de schuld geven als ze in plaats van Vlissingen in Amsterdam terecht is gekomen. Ik denk dat ze in Vlissingen is aangekomen en dat ze nog steeds niet weet hoe een informatiebord op het station werkt.

En dat is waarom het fabriekssysteem ten einde loopt, omdat er geen behoefte meer is aan mensen die alleen maar kunnen doen wat ze gezegd wordt. Er zijn mensen nodig die problemen kunnen op lossen en die zelf kunnen uitzoeken wat gedaan moet worden. En het goede nieuws is dat je alles wat je hebt afgeleerd weer kunt aanleren. En alles wat je hebt aangeleerd kun je weer afleren. En je hoeft er niet voor naar school. Godzijdank.

Lees ook:

Bewaard onder Boeken, Mening, Ondernemen, Persoonlijk | 8 Comments

Tags: , , ,

Het werkt als je weet dat je niet alles weet

Geplaatst op 22 maart, 2010 

Wat een plezier heb ik te weten dat ik niet alles weet.

Een prachtig voorbeeld daarvan is het gesprek dat Michael Minneboo, Jooper en ik vorige week hadden over luisteren naar je partner. Geen van drieën had alle antwoorden of wist precies hoe je naar je partner moet luisteren. We hadden wel zo onze eigen ervaringen en door daarover uit te wisselen hadden we niet alleen een leuk gesprek (ja, we hebben ook gelachen), maar hebben we ook van elkaar geleerd.

En na dat gesprek hadden we nog steeds niet alle antwoorden. Ik besloot er een blogje over te schrijven en guess what? De blog trok een heleboel reacties aan van ervaringsdeskundigen, mannen en vrouwen, die ieder hun eigen inzichten en ervaringen deelden over het onderwerp. Van het resultaat zou ik zo een korte handleiding kunnen schrijven of een e-book.

Het grote voordeel van weten dat je niet alles weet, is dat het drempelverlagend werkt om erover te schrijven of anderen om hun input te vragen, het is veel productiever. En het grote voordeel daarvan is weer dat het resultaat (ik schrijf hier resultaat in plaats van eindresultaat omdat het resultaat van zo’n proces nooit ten einde is) zo enorm rijk en gekleurd is en dat het zo snel tot stand komt.

Als ik dat vergelijk met hoe er in veel bedrijven nog gewerkt wordt (eerst alles onderzoeken, analyseren  en rapporteren, daarna uitgebreid vergaderen over het rapport en pas daarna en veel later een slap aftreksel van het oorspronkelijke idee ten uitvoer brengen), dan denk ik: WOW, wat gaan de dingen toch veel sneller en veel leuker als je begint te roeien met de riemen die je al hebt, dat wat je wel weet, ook al is het nog zo weinig.

Weten dat je niet alles weet is echt een zegen. Hoe meer je denkt te weten, hoe langzamer het leer- en groeiproces zich ontwikkelt. Dat is ook één van de redenen waarom jonge kinderen zo snel nieuwe dingen leren.

Ik ben blij met wat ik weet maar nog blijer dat ik weet dat ik niet alles weet. Door te weten dat ik niet alles weet houdt het reptielenbrein zich ook eerder koest.

Iedereen die heeft bijgedragen aan het artikel ‘Hoe luister jij naar je partner?’ : dank jullie wel.

Lees over het reptielenbrein ook:

 

Bewaard onder Mening, Ondernemen, Oplossingsgericht werken | Reageer

Tags: , ,

Waarom boeken lezen gevaarlijk is

Geplaatst op 12 januari, 2010 

Boeken lezen is een gevaarlijk werkje. De monniken moeten dat in de middeleeuwen al geweten hebben toen ze het monopolie hadden op lezen en schrijven.  Lezen en schrijven? Veel te gevaarlijk als iedereen dat kan.  De politici van nu die het Internet proberen te controleren zijn de monniken van toen.

Maar boeken lezen is echt gevaarlijk maar om een andere reden. Sinds ik het boek ‘De zeven eigenschappen van effectief leiderschap’ aan het lezen ben van Stephen Covey, heb ik in de praktijk twee situaties meegemaakt die gaan over een les uit dat boek. Zo kreeg ik van mijn dochter een les winnen/winnen aangeboden en bracht een bedrijf waar de concurrent het sfeerbeeld bepaalt me een les in de cirkels van invloed en betrokkenheid.

Daarom is het zo gevaarlijk een boek te lezen: je gaat er wat van leren. Niet doordat je leest maar doordat je in de praktijk gaat meemaken waar je over leest. Zeer gevaarlijk.

Bewaard onder Boeken, Mening | 2 Comments

Tags:

Elk moment is uniek

Geplaatst op 3 december, 2009 

Each second we live is a new and unique moment of the universe, a moment that will never be again. And what do we teach our children? We teach them that two and two make four, and that Paris is the capital of France.

Pablo Picasso

Credits: ik vond deze quote op de blog ‘Confident writing’ in het artikel ‘Esential moments’.

Bewaard onder Citaten, vaderschap | 2 Comments

Tags: ,

De ideale blog

Geplaatst op 11 november, 2009 

Via Google reader volg in een aantal blogs over professioneel bloggen en over het schrijven van een blog. Veel van die blogs gaan over het aantrekken en vasthouden van de aandacht van de lezer want aandacht is schaars en vluchtig.

Ik lees tientallen blogs per dag. Nu is lezen misschien een groot woord voor wat ik doe want veel blogs lees ik niet  maar bekijk ik. Ik bekijk de titel en enkele vetgedrukte zinnen en bepaal aan de hand daarvan of ik de blog wil lezen. Ik word er steeds handiger in om snel te bepalen of iets echt interessant is of maar een beetje.

Bloggers weten dat maar al te goed en hebben allerlei tips and tricks bedacht om de aandacht van de lezer beet te pakken. Veel van die tips and tricks leiden tot hetzelfde recept voor de ‘ideale blog’. Dat recept is ongeveer als volgt: neem een prikkelende titel (bijvoorbeeld een vraag waar de lezer  mee zit), begin de blog met het benoemen van een probleem (een probleem waar de lezer zich in herkent) en kom dan met de oplossing in de vorm van lijstjes met actiepunten. Belangrijke zinnen vetgedrukt zodat de lezer de tekst als het ware kan scannen zonder alles te hoeven lezen.

Een blog die volgens dit recept is geschreven ziet er keurig uit en binnen enkele seconden kun je beoordelen hoe interessant de blog is.  Veel blogs die in volg en die volgens dit recept zijn geschreven, gaan over interessante onderwerpen en toch inspireren ze me vaak niet voldoende om ze met aandacht te lezen, laat staan dat ik de lijstjes met actiepunten  uitvoer. De opbouw van zo’n blog is volmaakt, het onderwerp interessant en toch doet het me weinig.

Deze week las ik de blog ‘Another Quick Thought’ van Joe Brummer. Deze blog voldoet absoluut niet aan het ‘ideaal’ van een blog en is qua opmaak een saaie lap tekst. Ook de titel is weinig inspirerend. En toch heb ik deze blog met aandacht gelezen, voelde ik me erdoor geraakt en geïnspireerd. Had Joe zijn verhaal in het jasje van de ‘ideale blog’ gestopt, dan had ik zijn blog waarschijnlijk niet gelezen.

Misschien is de doorsnee bloglezer iemand die graag leert via lijstjes, via opsommingen en actiepunten. Maar blogs met lijstjes en actiepunten, daar ben ik snel ongelezen mee klaar. Die actiepunten voer ik vrijwel nooit uit en ik vergeet zo’n blog ook weer snel.

Maar die blog van Joe Brummer draag ik met me mee. Misschien is mijn manier van leren anders. Ik leer niet graag via lijstjes, actiepunten, adviezen of tips and tricks. Ik leer meer en gemakkelijker van het voorbeeld en ervaringen van anderen. Ik leer van het verhaal over hoe een ander met een probleem heeft geworsteld, een oplossing heeft gevonden of een nieuw inzicht heeft ontwikkeld. Ik leer van verhalen over ervaringen.

Sommige blogs zien er uit als lesjes die geleerd moeten worden, stukken uit een studieboek. Heel efficiënt en vast en zeker pedagogisch en didactisch verantwoord. Maar dat zijn niet de blogs waar ik warm van wordt. Doe mij maar zo’n blog als die van Joe Brummer, zo’n blog waar iemand zich kwetsbaar opstelt en zijn eigen leermomenten deelt.

Bewaard onder Bloggen, Schrijven | 8 Comments

Tags: , ,

Rijp voor het begrip

Geplaatst op 8 juni, 2009 

Iets begrijpen, daar krijg ik een kick van. Ik bedoel iets begrijpen wat al langere tijd om aandacht vraagt, iets wat al langere tijd speelt. Iets dat bezig is mijn bewustzijn op te rekken en te verruimen. Een op het eerste gezicht chaotische stamppot van gevoelens, gedachten, vragen en dromen en dat alles overgoten met een dikke saus van de boel willen forceren.

Jawel, ik wil iets leren waar de tijd nog niet rijp voor is. Heb dan niet het geduld om even te wachten. Heb dan niet het vertrouwen dat de les, het inzicht, het begrijpen met de tijd zal komen. Nee, ik wil het inzicht NU. En waarom wil ik dat? Om van het ongemak af te zijn. Een les die als het ware dicht tegen de oppervlakte van het begrijpen ligt voelt ongemakkelijk.

Dan wil ik het weten, dan wil ik weten wat er te weten valt om van dat ongemak af te zijn. En het effect is dat ik mezelf onder druk zet om nu iets te weten dat bij wijze van spreken morgen  pas aan de beurt is om te leren.

Vaak is er eerst nog wat meer tijd nodig om het leerproces waar ik dan middenin zit ten volle te ervaren, met alle ongemakken van dien. Net als een zwangerschap waarbij het kind pas na negen maanden klaar is voor de geboorte. Niet eerder, ook niet later.

Als ik me erbij kan neerleggen dat de tijd nog niet rijp is en dat het inzicht en begrip zal komen, dan komt het. Ineens en onverwachts! En dan kom ik tot een nieuw inzicht dat zo simpel is dat ik me niet kan voorstellen dat ik daar zo mee heb geworsteld.

Bewaard onder Persoonlijk | Reageer

Tags: ,

De penalty van Johan Neeskens

Geplaatst op 20 mei, 2009 

Laatst sprak ik iemand die haar kwaliteiten aan het onderzoeken is. Het kan bijzonder verhelderend, inspirerend en nuttig zijn eens na te gaan waar je goed in bent.

Toen zij al een aardig lijstje had zei ze: ‘Hé, dat zijn precies de dingen die ik wil graag wil leren…’

Prima!

En de valkuil is dat je blijft leren tot je een ons weegt! De bedoeling van kwaliteiten is dat je ze gebruikt, dat je er iets mee doet. En als je graag wil leren: al doende leert men ook. Met alleen leren schiet je niks op want tegen de tijd dat je uitgeleerd bent (als dat al mogelijk is…) is je leven voorbij. End of story.

Een voetballer die elke training zijn vrije trappen oefent en er tijdens de wedstrijd nooit eentje neemt omdat hij eerst wil leren om nog beter vrije trappen te nemen, ontneemt zichzelf en anderen een groot plezier. Het plezier om de bal in een vol stadion uitzinnige fans keihard de kruising in te jagen. En als de bal net over zoeft of op de lat knalt: dat is ook mooi.

Kwaliteiten zijn er om te vieren, met anderen.

Dus ga achter die bal staan en neem die vrije trap met veel gevoel. Of lanceer de bal desnoods á la Neeskens met penaltystip en al, dwars door het midden. Vol overtuiging.

Bewaard onder Mening | Reageer

Tags:

← Vorige pagina — Volgende pagina →