Leren (doen wat je gezegd wordt)

Geplaatst op 12 april, 2010 

Op de terugweg naar huis na een inspirerend avondje Seth Godin in Antwerpen, had ik een overstap op station Roosendaal. Op het perron hoorde ik een vrouw iemand vragen naar de trein naar Vlissingen. De vrouw, nog steeds niet gerust over hoe ze in Vlissingen moest komen, liep verder.

Net toen ik het informatiebord wilde bekijken om mijn aansluitende trein richting Breda te checken, stond ze ineens achter me en vroeg naar de trein naar Vlissingen. Ik zocht op het bord en liet mijn vinger rusten bij haar trein. Ze keek nauwelijks met me mee maar wilde alleen maar horen op welk tijdstip en vanaf welk perron haar trein zou vertrekken. Ik gaf haar de informatie en weg was ze.

Seth’s woorden over hoe het onderwijs een rol heeft gespeeld bij het in stand houden en voeden van het fabriekssysteem, het systeem van instructies opvolgen, procedures volgen en doen wat je gezegd wordt, hadden die avond indruk op me gemaakt. Onderwijs is dus niet die nobele instantie die ik dacht dat het was (ja, ik erken ook dat er positieve uitzonderingen zijn). Eigenlijk heb ik dat altijd wel geweten maar om het voor mezelf te erkennen is toch andere koek. Ik heb het wel eventjes over zo’n 18 jaar van mijn leven. Wat het systeem vraagt, dat leveren de scholen: mensen die doen wat ze gezegd word.

In zijn boek ‘Linchpin’ zegt Seth Godin hierover:

“We’ve been trained to belief that mediocre obedience is a genetic fact for most of the population, but it’s interesting to note that this trait doesn’t show up until after a few years of schooling.”

De vrouw op het station wilde helemaal niet leren hoe het informatiebord werkt. Als ze mijn vinger had gevolgd had ze kunnen zien hoe ze het bord werkt.  Ze wilde alleen tijdstip en perron horen van een ander.

Ik dacht snel terug aan het voorbeeld dat Seth Godin eerder die avond gaf. Hij vertelde dat hij vanuit een vliegtuig dat gestrand was, via zijn laptop een huurauto bestelde. Het was slechts twee uur rijden en dan zou hij thuis zijn. Hij bood drie mensen in het vliegtuig aan om met hem mee te rijden. Niemand wilde met hem mee. Liever bleven ze in het vliegtuig zitten zodat ze de vliegmaatschappij de schuld konden geven als ze niet op tijd thuis zouden zijn.

De vrouw op het station kan mij de schuld geven als ze in plaats van Vlissingen in Amsterdam terecht is gekomen. Ik denk dat ze in Vlissingen is aangekomen en dat ze nog steeds niet weet hoe een informatiebord op het station werkt.

En dat is waarom het fabriekssysteem ten einde loopt, omdat er geen behoefte meer is aan mensen die alleen maar kunnen doen wat ze gezegd wordt. Er zijn mensen nodig die problemen kunnen op lossen en die zelf kunnen uitzoeken wat gedaan moet worden. En het goede nieuws is dat je alles wat je hebt afgeleerd weer kunt aanleren. En alles wat je hebt aangeleerd kun je weer afleren. En je hoeft er niet voor naar school. Godzijdank.

Lees ook:

Bewaard onder Boeken, Mening, Ondernemen, Persoonlijk

Tags: , , ,

Reacties

8 Reacties to “Leren (doen wat je gezegd wordt)”

  1. Petra on april 12th, 2010 13:41

    Misschien was die mevrouw ook haar bril wel kwijt, weet jij veel? In elk geval duidt het inderdaad op weinig vertrouwen in zichzelf, angst en onzekerheid. Ik heb zelf ook een tijd lesgegeven en ik was regelmatig verbijsterd als studenten mij bijvoorbeeld vroegen of een beginshot altijd zus of zo moest zijn. Deze studenten vroegen mij in feite om strakke/starre regels en een duidelijk systeem. Wie ben ik om dat te bepalen? dacht ik dan. Als je niet oppast kun je ervan doorgaan met die macht die ze je geven op zo’n moment… Het is heel jammer dat zulke studenten het vaak met hele hoge cijfers redden omdat ze precies doen wat docenten willen. Maar er zit alleen maar onzekerheid achter.

  2. Peter de Kock on april 12th, 2010 20:47

    Tuurlijk Petra, die mevrouw zal zeker een goede reden hebben gehad om te doen wat ze deed. Het voorbeeld dat je geeft doet me denken aan een herinnering die een broer van mij laatst ophaalde. Hij vertelde me dat als hij me vroeger om hulp vroeg bij wiskunde, dat ik dan de som voor hem voordeed en opschreef en vroeg of hij het begreep. Als hij ‘Ja’ zei er er met de uitgewerkte som vandoor wilde gaan, pakte ik het papier en scheurde het kapot. Zo van: als je het begrijpt kun je het nu zelf. Hij zal het vast niet leuk hebben gevonden 🙂

  3. karin r. on april 12th, 2010 22:40

    oh, maar ik herken mezelf in de vrouw. ik weet niet of het met onderwijs e.d te maken heeft. het heeft eerder (in mijn geval) te maken met ongeduld. als ik ervoor open sta te leren hoe dat bord werkt stel ik wel andere vragen. als ik wil weten hoe ik van a naar b kom en op welk tijdstip dan vraag ik dat en wil ik graag dát antwoord. elk ander (goedbedoelde) advies is me dan even om het even. slecht misschien, maar het is vooral ongeduld. 🙂

  4. Peter de Kock on april 13th, 2010 06:17

    Zou natuurlijk kunnen Karin. Hoewel ik het voorval heb gebruikt voor mijn blog, denk ik dat iedereen altijd het best mogelijke doet wat binnen zijn/haar mogelijkheden ligt Zoals Petra schreef: misschien was de vrouw haar bril kwijt of reis. Of misschien reist ze nauwelijks met de trein en hoeft ze het van zichzelf niet te leren. Dankvoor je aanvulling.

  5. Petra on april 13th, 2010 09:38

    Nog even een vervolgje op jouw onderwijspunt en mijn reactie daarop. Ik leerde tijdens het lesgeven dat het dus vooral belangrijk was studenten te wijzen op wat ze zelf in huis hadden, daarop te vertrouwen, het lef te hebben en niet klakkeloos te doen wat anderen zeiden. Vooral op een school voor journalistiek vond ik dat wel van belang. En jij deed ongeveer hetzelfde met die mevrouw. Ik denk dat het altijd goed is mensen te wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid en mogelijkheden. Veel beter dan het voor ze invullen en aanreiken. Het lijkt misschien wat betuttelend, maar het is essentieel – ook om niet de problemen van een ander op je schouders te nemen, al legt die ander het graag daar neer!

  6. Peter de Kock on april 13th, 2010 19:24

    Ik ben er niet zeker van Petra dat ik jouw punt begrijp zoals je het bedoelt. Wil je me een beetje op weg helpen en vertellen hoe jij het met die mevrouw zou hebben aangepakt? Thanks.

  7. Petra on april 14th, 2010 08:28

    Hetzelfde als jij waarschijnlijk! Ik zou wellicht uit nieuwsgierigheid ook nog een poging gewaagd hebben erachter te komen waar dat gedrag uit voortvloeide. Door te vragen: reist u nooit met de trein? Of: Leuke dag gehad? Of: Bril vergeten? Net wat me invalt…

  8. Peter de Kock on april 14th, 2010 09:01

    Dat vind ik een waardevolle aanvulling Petra. Dank je wel. Met een beetje nieuwsgierigheid had ik wellicht ook nog een leuk gesprekje kunnen voeren.

Laat je reactie achter!