Leren (doen wat je gezegd wordt)

Geplaatst op 12 april, 2010 

Op de terugweg naar huis na een inspirerend avondje Seth Godin in Antwerpen, had ik een overstap op station Roosendaal. Op het perron hoorde ik een vrouw iemand vragen naar de trein naar Vlissingen. De vrouw, nog steeds niet gerust over hoe ze in Vlissingen moest komen, liep verder.

Net toen ik het informatiebord wilde bekijken om mijn aansluitende trein richting Breda te checken, stond ze ineens achter me en vroeg naar de trein naar Vlissingen. Ik zocht op het bord en liet mijn vinger rusten bij haar trein. Ze keek nauwelijks met me mee maar wilde alleen maar horen op welk tijdstip en vanaf welk perron haar trein zou vertrekken. Ik gaf haar de informatie en weg was ze.

Seth’s woorden over hoe het onderwijs een rol heeft gespeeld bij het in stand houden en voeden van het fabriekssysteem, het systeem van instructies opvolgen, procedures volgen en doen wat je gezegd wordt, hadden die avond indruk op me gemaakt. Onderwijs is dus niet die nobele instantie die ik dacht dat het was (ja, ik erken ook dat er positieve uitzonderingen zijn). Eigenlijk heb ik dat altijd wel geweten maar om het voor mezelf te erkennen is toch andere koek. Ik heb het wel eventjes over zo’n 18 jaar van mijn leven. Wat het systeem vraagt, dat leveren de scholen: mensen die doen wat ze gezegd word.

In zijn boek ‘Linchpin’ zegt Seth Godin hierover:

“We’ve been trained to belief that mediocre obedience is a genetic fact for most of the population, but it’s interesting to note that this trait doesn’t show up until after a few years of schooling.”

De vrouw op het station wilde helemaal niet leren hoe het informatiebord werkt. Als ze mijn vinger had gevolgd had ze kunnen zien hoe ze het bord werkt.  Ze wilde alleen tijdstip en perron horen van een ander.

Ik dacht snel terug aan het voorbeeld dat Seth Godin eerder die avond gaf. Hij vertelde dat hij vanuit een vliegtuig dat gestrand was, via zijn laptop een huurauto bestelde. Het was slechts twee uur rijden en dan zou hij thuis zijn. Hij bood drie mensen in het vliegtuig aan om met hem mee te rijden. Niemand wilde met hem mee. Liever bleven ze in het vliegtuig zitten zodat ze de vliegmaatschappij de schuld konden geven als ze niet op tijd thuis zouden zijn.

De vrouw op het station kan mij de schuld geven als ze in plaats van Vlissingen in Amsterdam terecht is gekomen. Ik denk dat ze in Vlissingen is aangekomen en dat ze nog steeds niet weet hoe een informatiebord op het station werkt.

En dat is waarom het fabriekssysteem ten einde loopt, omdat er geen behoefte meer is aan mensen die alleen maar kunnen doen wat ze gezegd wordt. Er zijn mensen nodig die problemen kunnen op lossen en die zelf kunnen uitzoeken wat gedaan moet worden. En het goede nieuws is dat je alles wat je hebt afgeleerd weer kunt aanleren. En alles wat je hebt aangeleerd kun je weer afleren. En je hoeft er niet voor naar school. Godzijdank.

Lees ook:

Bewaard onder Boeken, Mening, Ondernemen, Persoonlijk | 8 Comments

Tags: , , ,

Pinksteren en wiskunde

Geplaatst op 1 juni, 2009 

Pinksteren doet me aan mijn oude wiskundeleraar denken. De man, berucht om zijn ‘zwarte humor’ zei, als iemand een onvoldoende had voor een proefwerk: ‘Het wordt tijd dat het Pinksteren wordt, dan komt de Heilige Geest’. Daar moet je van houden van dat soort humor. Ik hield er niet van. En ik hield nog minder van zijn afkortingen.

We kregen onze proefwerken terug en op het mijne stond in de kantlijn met rode pen de afkorting BL gekrabbeld. Ik had geen idee wat het betekende en durfde het ook niet te vragen. ‘Meneer, wat betekent BL?’ vroeg iemand anders? Met zo’n kamikaze actie vraag je om problemen. Meneer de wiskundeleraar zei niets en liep langzaam in de richting van het tafeltje waar de vraag vandaan kwam. Ging naast het tafeltje staan, trok nog een paar keer aan z’n sigaret (jawel, in die dagen mocht het onderwijzend personeel roken in de klas) , en zei toen de spanning ondraaglijk werd met stemverheffing: BLUNDERRRRRRRR. De letter R rolde door de klas, elk plezier in het vak wiskunde grondig verwoestend.

Aha, BL betekende dus blunder.

Deze herinneringen, of misschien door toedoen van de Heilige Geest, brachten me op een idee.

Proefwerkcijfers fungeren in het onderwijs als feedback voor in welke mate iemand zich de lesstof eigen heeft gemaakt. Cijfers hebben consequenties. Als je maar genoeg onvoldoendes scoort mag je het leerjaar nog een keertje overdoen en met nog meer onvoldoendes mag je een andere school gaan zoeken. Cijfers hebben consequenties: voor de leerling!

Misschien is het wel andersom, dat een cijfer iets zegt over de mate waarin de leraar de leerlingen enthousiast heeft kunnen maken voor zijn vak, zegt het iets over de bijdrage die de leraar heeft geleverd aan het plezier in leren, zegt het iets over de kwaliteiten van het leraarschap. Het is vaak de leerling die voor de consequenties van de onvoldoendes mag opdraaien en de rol van de leraar blijft buiten beschouwing. Maar ja, hoe kan het ook anders want het is de leraar zelf die de cijfers bepaalt. Maar elk cijfer dat hij of zij geeft is eigenlijk een cijfer voor het leraarschap.

Die BL was dus feitelijk een staaltje van zelfreflectie.

Bewaard onder Persoonlijk | 7 Comments

Tags:

Godsdienstles

Geplaatst op 29 oktober, 2008 

Tijdens mijn opruimactie deze week kwam ik ook een proefwerk Godsdienst tegen. Één van de vragen luidde: “Wat is rechtvaardigheid in Bijbelse zin?  Probeer een voorbeeld te geven“. Hier mijn antwoord van toen:

“Bijbelse rechtvaardigheid: jezelf zo inzetten voor een ander zodat die ander tot z’n rechten komt. Desnoods mag het je de kop kosten. Voorbeeld: Martin Luther King. Deze zette zich in voor de rechten van de negers in Amerika. Dat heeft hem zelfs z’n leven gekost.”

De droevige grap is dat dit antwoord is goedgekeurd en voldeed aan hetgeen tijdens de les was geleerd. Is het niet om van te janken? Jezelf zo inzetten voor de ander dat die tot z’n rechten komt en dat het je desnoods je kop mag kosten? Klinkt voor mij eerder als codependency en als een wrede vorm van martelaarschap dan als rechtvaardigheid. Maar misschien is rechtvaardigheid in bijbelse zin wel hetzelfde als codependency en martelaarschap.  Vreselijk !

Bewaard onder Persoonlijk | 2 Comments

Tags: ,

Proefwerk nakijken

Geplaatst op 25 oktober, 2008 

Ben aan het opruimen geslagen en kwam oude proefwerken tegen van de middelbare school. Een herbeleving van vreugde (een 10 voor muziek) en pijn ( een 1 voor frans). Ik blader door die oude proefwerken heen voordat ze de oud papierbak ingaan.

Valt me ineens op dat er meerdere manieren zijn om een proefwerk na te kijken. De ene manier is om alle foute antwoorden te tellen en het totaal aantal fouten te vertalen naar een cijfer. De andere manier is om alle goede antwoorden te tellen en dit aantal te vertalen naar een cijfer. Op het eind van de rit is er geen verschil want in beide gevallen staat er bovenaan het proefwerk een cijfer. En toch is het een wereld van verschil in de benadering en ook in de beleving als je zo’n nagekeken proefwerk, zelfs vele jaren later, weer terug in handen krijgt. Want gaat de focus naar wat er fout gaat of naar wat er goed gaat?

Bewaard onder Persoonlijk | 2 Comments

Tags:

← Vorige pagina