De schreeuw om menselijkheid
Geplaatst op 23 april, 2010
Ik ga steeds beter begrijpen wat Seth Godin in zijn boek ‘Linchpin’ cogs noemt. Een cog is een tandwiel, een radertje in het systeem: het fabriekssysteem waar mensen werken die zijn gehersenspoeld om te doen wat ze gezegd wordt zodat ze vervangbare productie eenheden zijn.
Deze week was ik op het stadhuis en zat te wachten. Het afroepen tot je aan de beurt bent is volledig geautomatiseerd. Bij de ingang staat een computer waar je via een menu kiest wat je komt doen waarna de computer een bonnetje print met daarop een nummer. In de wachtruimte hangen grote displays die laten zien welk nummer er aan de beurt is en bij welke balie.
Tijdens het wachten observeerde ik de baliemedewerkers en hoe ze de burgers ‘afwerkten’. Wat de burger vertelt, vertaalt de baliemedewerker naar taal die de computer begrijpt. En wat de computer daarna op het scherm laat zien, geeft de baliemedewerker in gesproken of geprinte vorm door aan de burger.
Dit proces kan zich afhankelijk van de complexiteit van waar de burger mee komt een aantal malen herhalen. Al die tijd zit de baliemedewerker vrij uitdrukkingsloos te kijken van burger naar computer en van computer naar burger. Als de baliemedewerker begint te praten klinkt dat monotoon. De baliemedewerker is een randapparaat van de computer geworden. Nee, de baliemedewerker is DE computer geworden. De software van het fabriekssysteem heeft zich als een virus geüpload naar de baliemedewerkers.
Nee, geen linchpins hier. Hoewel?
Als mijn dochter en ik naar buiten lopen (heb ik al verteld dat ik samen met mijn dochter was? Nee? Nou, we waren dus samen), passeren we een tafel. Achter de tafel zit een oudere vrouw. ‘Koekje’ glimlacht ze in gebrekkig maar warm Nederlands terwijl ze naar mijn dochter kijkt. Ik glimlach terug. Het werkt: eindelijk verbinding met iemand. Iemand zonder computer. Zij is zonder het te weten een linchpin.
Op Seth Godin’s blog las ik ‘Sad Tim’ met een soortgelijke strekking: de roep, de schreeuw om menselijkheid op de werkvloer. Emotioneel werk noemt Seth Godin het. Moeilijk is het niet, vraag het de koekjesmevrouw op het stadhuis maar.
Mijn tandarts is ook een linchpin. Hij komt na elke behandeling persoonlijk de wachtkamer ingelopen en roept de volgende cliënt bij voor- en achternaam. Zijn stem klinkt warm en levendig. Zo anders dan mijn vorige tandarts die een harde zoemer gebruikte met een vreselijk door-merg-en-been-geluid om de volgende cliënt bij zich te roepen. Hij was een cog.
Als je erop gaat letten herken je ze overal: de linchpins en de cogs, de menselijkheid en het fabriekssysteem. Wie gaat overleven denk je?
Bewaard onder Boeken, Mening, Ondernemen, Persoonlijk | 6 Comments
Tags: linchpin, maatschappij, menselijkheid, Seth Godin
Het fabriekssysteem – een voorbeeld
Geplaatst op 13 april, 2010
Op een productie afdeling werkt iemand aan een technische installatie. Het is een bijzondere installatie en nog nooit eerder zo gemaakt. Het ontwerp klopt niet helemaal en er zijn extra onderdelen nodig en improvisatie. Wat nu? De meneer die de installatie bouwt, besluit de onderdelen te gaan halen bij een technische groothandel op vijf minuten loopafstand. Bij terugkomst komt hem dit op een officiële waarschuwing te staan omdat hij zonder toestemming van zijn leidinggevende de deur uit was gegaan.
Op aangeven van de leidinggevende deelt het hoofd personeelszaken de waarschuwing uit en komt er een officiële notitie in het personeelsdossier. Om deze case compleet te maken: op het moment dat de onderdelen nodig waren, was de leidinggevende niet bereikbaar omdat hij in vergadering was.
Het gebeurde lang geleden maar er zijn maar zat bedrijven waar het nog steeds gebeurt. Het zijn dezelfde bedrijven waar het management klaagt over gebrek aan eigen initiatief en ondernemersgeest. Maar het fabriekssysteem is niet bedacht om eigen initiatief en ondernemersgeest te stimuleren. Het is bedacht om de regeltjes te volgen. Het is bedacht om van mensen vervangbare productie-eenheden te maken.
Sinds ik Seth Godin in Antwerpen heb horen spreken en zijn boek ‘Linchpin’ aan het lezen ben, kan ik een aantal dingen beter begrijpen. Zoals waarom kinderen al op jonge leeftijd leren binnen de lijntjes kleuren en toestemming vragen als ze naar de wc willen. De leidinggevende en het hoofd personeelszaken uit het voorbeeld zullen dat als kind voorbeeldig hebben gedaan.
Lees ook:
Bewaard onder Boeken, Mening, Ondernemen | 4 Comments
Tags: linchpin, onderwijs, ongehoorzaamheid, Seth Godin
Leren (doen wat je gezegd wordt)
Geplaatst op 12 april, 2010
Op de terugweg naar huis na een inspirerend avondje Seth Godin in Antwerpen, had ik een overstap op station Roosendaal. Op het perron hoorde ik een vrouw iemand vragen naar de trein naar Vlissingen. De vrouw, nog steeds niet gerust over hoe ze in Vlissingen moest komen, liep verder.
Net toen ik het informatiebord wilde bekijken om mijn aansluitende trein richting Breda te checken, stond ze ineens achter me en vroeg naar de trein naar Vlissingen. Ik zocht op het bord en liet mijn vinger rusten bij haar trein. Ze keek nauwelijks met me mee maar wilde alleen maar horen op welk tijdstip en vanaf welk perron haar trein zou vertrekken. Ik gaf haar de informatie en weg was ze.
Seth’s woorden over hoe het onderwijs een rol heeft gespeeld bij het in stand houden en voeden van het fabriekssysteem, het systeem van instructies opvolgen, procedures volgen en doen wat je gezegd wordt, hadden die avond indruk op me gemaakt. Onderwijs is dus niet die nobele instantie die ik dacht dat het was (ja, ik erken ook dat er positieve uitzonderingen zijn). Eigenlijk heb ik dat altijd wel geweten maar om het voor mezelf te erkennen is toch andere koek. Ik heb het wel eventjes over zo’n 18 jaar van mijn leven. Wat het systeem vraagt, dat leveren de scholen: mensen die doen wat ze gezegd word.
In zijn boek ‘Linchpin’ zegt Seth Godin hierover:
“We’ve been trained to belief that mediocre obedience is a genetic fact for most of the population, but it’s interesting to note that this trait doesn’t show up until after a few years of schooling.”
De vrouw op het station wilde helemaal niet leren hoe het informatiebord werkt. Als ze mijn vinger had gevolgd had ze kunnen zien hoe ze het bord werkt. Ze wilde alleen tijdstip en perron horen van een ander.
Ik dacht snel terug aan het voorbeeld dat Seth Godin eerder die avond gaf. Hij vertelde dat hij vanuit een vliegtuig dat gestrand was, via zijn laptop een huurauto bestelde. Het was slechts twee uur rijden en dan zou hij thuis zijn. Hij bood drie mensen in het vliegtuig aan om met hem mee te rijden. Niemand wilde met hem mee. Liever bleven ze in het vliegtuig zitten zodat ze de vliegmaatschappij de schuld konden geven als ze niet op tijd thuis zouden zijn.
De vrouw op het station kan mij de schuld geven als ze in plaats van Vlissingen in Amsterdam terecht is gekomen. Ik denk dat ze in Vlissingen is aangekomen en dat ze nog steeds niet weet hoe een informatiebord op het station werkt.
En dat is waarom het fabriekssysteem ten einde loopt, omdat er geen behoefte meer is aan mensen die alleen maar kunnen doen wat ze gezegd wordt. Er zijn mensen nodig die problemen kunnen op lossen en die zelf kunnen uitzoeken wat gedaan moet worden. En het goede nieuws is dat je alles wat je hebt afgeleerd weer kunt aanleren. En alles wat je hebt aangeleerd kun je weer afleren. En je hoeft er niet voor naar school. Godzijdank.
Lees ook:
Bewaard onder Boeken, Mening, Ondernemen, Persoonlijk | 8 Comments
Tags: leren, linchpin, onderwijs, Seth Godin
De taal van het reptielenbrein
Geplaatst op 6 april, 2010
In zijn nieuwste boek ‘Linchpin’ schrijft Seth Godin onder andere over het reptielenbrein, een stukje van onze hersenen dat ons saboteert. De sabotage activiteiten van het reptielenbrein zijn te herkennen aan de taal die het gebruikt zoals:
- Ik heb er geen talent voor
- Ik ben er te oud voor
- Ik heb er geen tijd voor
- Ik heb niks te vertellen
- Ik ben daar niet goed in
- Ik heb er geen zin in
- Ik kan het niet
- Ik ben er niet klaar voor
- Ik ben te onervaren
- Het is onmogelijk
- Het is niet realistisch
- Dat is voor mij niet weggelegd
Of allerlei varianten. Een bekende is zeggen dat je eerst x, y en z moet doen voordat je kunt doen wat je graag wilt. Als je graag wilt schilderen heb je niet eerst een compleet ingericht atelier nodig. Als je wilt schrijven heb je niet eerst een computer nodig.
Soms klinkt het reptielenbrein ronduit stoer zoals mensen die zeggen: ‘Motorrijden is niks voor mij want dan rij ik me echt helemaal dood’. Alsof ze de moed hebben om überhaupt motor te rijden. Maar die moed hebben ze niet. Het is het reptielenbrein dat praat en dat doodsbang is om zelfs maar rijlessen te nemen.
Ook oneliners uit de zwarte pedagogie zoals ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ en ‘Als je voor een dubbeltje geboren bent, word je nooit een kwartje’ behoren tot de taal van het reptielenbrein.
Telkens als je deze taal gebruikt, breng je een stukje van je eigen genie om zeep of het genie van een ander. We zijn getraind en gehersenspoeld om dit te doen zodat we beter in het systeem zouden passen omdat dit gediend is met vervangbare (middelmatige) mensen in plaats van met onmisbare (geniale) mensen.
Telkens als je deze taal gebruikt, dien je een systeem dat dood is. Als je goed luistert naar de berichten in de media kun je er de overlijdensadvertenties van het systeem in herkennen.
Lees ook:
Bewaard onder Boeken, Communicatie, Mening | 9 Comments
Tags: angst, linchpin, reptielenbrein, Seth Godin, taal
Seth Godin in Antwerpen
Geplaatst op 5 april, 2010
Voorbeschouwing
De inspiratie voor de blogpost over het kruis als relatiesymboliek en het belang van een gezonde relatie met jezelf, kreeg ik donderdag 1 april toen ik in de trein zat op weg naar het praatje van Seth Godin in Antwerpen.
Ik bedoel het woord praatje niet als kleinerend maar ik vind het woord spreekbeurt zo schools klinken en een toespraak of lezing was het ook weer niet dus daarom maar het woord praatje. Het woord praatje klinkt ook als gelijkwaardigheid tussen de spreker en de luisteraar en die gelijkwaardigheid was er zeker want hoewel groot van naam en faam stond er op het podium een gewoon bijzonder mens.
Ik was de week voorafgaand aan het praatje van Seth Godin bezig geweest mezelf wat kwijt te raken in, om de kruissymboliek van Wendy Palmer te gebruiken, horizontale relaties. Het is gemakkelijk om verdwaald te raken in relaties met anderen, in hun problemen en uitdagingen, en telkens als het gebeurt, is dat een wake-up call om de focus te verleggen naar de relatie met jezelf en om daarin te investeren.
Naar Seth Godin was voor mij back to basics: investeren in de relatie met mezelf. Er helemaal tussenuit en me te laten inspireren door een goed verhaal, door de stad Antwerpen en door de aanwezigheid van inspirerende en creatieve mensen, linchpins zoals Seth Godin ze noemt.
De kracht van een verhaal
Hoewel ik veel van het werk van Seth Godin ken via zijn blog, boeken en video’s, was ik na afloop aardig onder de indruk. Zijn boodschap klonk zo vanzelfsprekend en logisch dat als Seth er niet mee was gekomen, iemand anders het wel had gedaan. Jij bijvoorbeeld.
Daarmee wil ik geen afbreuk doen aan zijn verhaal, integendeel. Het was juist de kracht ervan want iedereen kon zich tot in zijn/haar tenen inleven in zijn verhaal. Een goed verteld verhaal doet wonderen, het brengt mensen samen, het inspireert en het doet mensen sprankelen. Seth vertelde een goed verhaal.
Het zware gevoel op mijn maag dat ik voor aanvang had en dat was veroorzaakt door Vlaamse friet die zeker niet goedgekeurd was door de cholesterol commissie maar die wel erg goed smaakte, was op slag verdwenen en maakte plaats voor het gevoel zo licht te zijn als een veertje.
Linchpin / samenvatting
Zijn verhaal was het verhaal dat hij vertelt in zijn laatste boek ‘Linchpin’, in het Nederlands vertaald als ‘Onmisbaar’. Hier een korte samenvatting:
- Je bent geen tandwiel meer in de machine van het kapitalisme. Je hebt nu een keuze.
- Op het werk zijn management en werknemers lange tijd de enige twee partijen geweest. Er komt nu een derde partij bij: de linchpins.
- Linchpins zijn mensen die een verschil kunnen maken, die leiden en verbinden.
- De fabriek is dood en het hele systeem waar we onze levens op hebben gebouwd, staat nu op z’n kop. Dit is een grote uitdaging of een grote bedreiging, het is een revolutie.
- De keuze is om mee te gaan in de angst en met het systeem, of om zelf de kaart en route voor jouw eigen pad te bedenken. Niemand anders kan die kaart en route voor jou bedenken, het is jouw taak dat uit te puzzelen.
- Alles was we op school en via de media hebben geleerd was een mythe en een fabeltje, uitgevonden om ervoor te zorgen dat we in het systeem van de fabrieken zouden meedraaien.
- Een linchpin is een individu dat de chaos instapt en orde schept, iemand die kan uitvinden, verbinden, creëren, dingen kan laten gebeuren. Linchpins zijn genieën, artiesten en brengers van geschenken. Ze brengen menselijkheid naar het werk.
- Waarom is dat zo moeilijk? Dat komt door een deel van onze hersenen dat het reptielenbrein heet. Het reptielenbrein wil alles saboteren dat bedreigend, riskant of goedgeefs is. Je kunt het reptielenbrein herkennen als weerstand.
- Kunst is een geschenk, een echt geschenk en geen onderdeel van een deal. Begrijpen hoe de cultuur van geschenken geven mensen samenbrengt, is een kritische stap om onmisbaar te worden.
- Onmisbare linchpins wachten niet op instructies, in plaats daarvan zoeken ze zelf uit wat te doen.
- Het besluit je angst voor leiden en verbinden te overwinnen, is een keuze.
- Je persoonlijkheid en attitude zijn belangrijker dan het werk dat je doet of product dat je creëert omdat onmisbaar werk verbonden is met anderen.
- Vandaag is een keerpunt. We hebben de kans een krachtige visie voor de toekomst te creëren en deze visie werkelijkheid laten worden.
- Deze droom gaat niet over gehoorzaamheid maar over visie en commitment.
Hier een video impressie van Seth Godin in Antwerpen:
Valse beloften zijn dood
Als ik terugkijk naar het praatje van Seth, dan worden een aantal dingen duidelijk. Zoals dat veel Westerse systemen en structuren gebaseerd zijn op het krijgen van een beloning als je de regels volgt en straf als je dat niet doet. Gehoorzaamheid wordt beloond en ongehoorzaamheid bestraft.
School: volg de regels en je krijgt een diploma en werk. Werk: volg de regels en je krijgt salaris, een carrière en aan het eind van de rit pensioen. Kerk: volg de regels en je krijgt het eeuwige leven in de hemel
Deze valse beloften zijn uitgewerkt en dood. Wat nu?
Niemand die het weet en dat is geweldig nieuws. De revolutie heeft het nu voor het zeggen. Het niet weten is nu het kompas op weg naar werkelijk uniek zijn.
Bewaard onder Boeken, Ondernemen, Persoonlijk | 12 Comments
Tags: linchpin, reptielenbrein, Seth Godin, veranderen
Creative commons
Zwerven door het alledaagse van Peter de Kock is in licentie gegeven volgens een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Neem voor commercieel gebruik eerst even contact met me op zodat we daar een afspraak over kunnen maken.