Ontgiften van de crisis

Geplaatst op 21 februari, 2009 

Hoewel ik geen kranten lees en niet naar het journaal kijk merk ik dat het woord crisis toch in mijn systeem terecht is gekomen. Er lijkt geen ontkomen aan en dat is, zo schat ik in, precies de bedoeling. Politici zeggen dat niemand aan de gevolgen van de crisis zal ontkomen en vervolgens storten de media deze boodschap massaal uit over alles en iedereen.

Ik heb er deze week een tweet over geschreven:

“Als aanzetten tot haat bij wet verboden is, waarom dan aanzetten tot crisis ook niet verbieden?”

Ik merk dat het me raakt wat er gebeurt en dat wil ik graag anders. Van de crisis zelf merk ik niks. Van de manier van communiceren en de hoeveelheid aan communicatie merk ik wel wat. Wat doet alle ophef over de economische en financiële situatie met mij? Ik voel me geïrriteerd en geprikkeld. Wat zijn mijn behoeften? In ieder geval vertrouwen en autonomie merk ik.

Het nieuws over de crisis wordt gebracht alsof het over algemeen geldende waarheden gaat die per definitie voor iedereen gelden, of we dat nu leuk vinden of niet. Het is voor mij alsof de crisis er bij iedereen met een injectiespuit wordt ingespoten met de  media in de rol van de spuit en de woorden en de taal als het te injecteren gif. En zo zit nu het woord ‘crisis’ in mijn systeem en daaraan koppel ik dan weer allerlei interpretaties, scenario’s en verhalen waar ik graag vanaf wil.

Ik wil graag dat politici zich anders uitdrukken over de crisis. Het zou voor mij een wereld van verschil zijn als ik dingen zou horen zeggen in de geest van: ‘Ik denk dat….omdat ik…’. Want dan heb ik helder ‘Oh, dit gaat over die ander en ik kan het anders zien’. Maar als ik iemand hoor zeggen ‘We zitten in een crisis en we moeten er allemaal aan geloven’ dan raak ik in verwarring. Wie zijn die ‘We‘? en hoezo ‘moeten‘?. En dan heeft de injectiespuit weer een paar giftige woorden ingespoten.

Waar het voor mij om gaat is de vrijheid van perceptie, de vrijheid om zelf een perceptie te kiezen. Vrijheid van perceptie is iets individueels. Niemand bepaalt mijn perceptie tenzij ik dat toelaat. Ik heb ook de ervaring van mensen die hun perceptie willen opdringen aan anderen.

Ik ken voorbeelden van alcoholisten en workaholics die het totaal onbegrijpelijk vinden als je niet meedoet met hun drank- of werkprobleem. Want als je met ze meedoet dan valt hun probleem niet zo op en als je niet meedoet juist wel. En dat laatste doet pijn. Je eigen pijn voelen en uithouden is een kunst op zich en ik denk dat mensen die dat niet kunnen of niet willen vaak als oplossing kiezen hun pijn te delen met anderen. Gedeelde smart is halve smart is het gezegde. Ik denk dat dit gezegde is bedacht door mensen die hun eigen smart niet zo goed konden uithouden. En zo wil de probleemdrinker dat jij meer drinkt dan goed voor je is en wil de workaholic dat jij na werktijd op kantoor of thuis die ene klus en ook nog die andere klus afwerkt.

En zo kan ik me voorstellen dat er mensen zijn die persoonlijke pijn hebben van de crisis omdat het ze bijvoorbeeld raakt in hun behoefte aan vertrouwen of veiligheid. En, naar ik inschat, kunnen sommige van deze mensen hun pijn maar moeilijk uithouden en willen ze hun pijn delen, willen ze graag dat jij en ik een deel van hun pijn meedragen. Misschien zeggen ze daarom wel dat we er allemaal aan moeten geloven. Aan de crisis dus.

Maar ik ben de eigenaar van mijn eigen perceptie. Met mijn vrijheid om mijn eigen perceptie te kiezen kan ik mijn behoefte aan autonomie en authenticiteit vervullen. Ik kan kiezen hoe ik tegen geld en economie aankijk. Ik kan kiezen hoe ik tegen crisis aankijk en hoe ik daarover communiceer met mezelf en anderen. Keuze van de eigen perceptie maakt vrij en onafhankelijk. Het is voor mij de ultieme afkick en ontgifting van al die giftige woorden die worden uitgestort in de kranten, op radio en tv en op het Internet. Ik zeg niet dat het gemakkelijk is, wel dat het mogelijk is.

Voor mij gaat de crisis niet alleen over geld, maar ook over wat er gebeurt als we zomaar de perceptie van een ander overnemen. Of het nou gaat over de perceptie van kerk, de overheid, de multinationals, de media of die van mijn buurman of buurvrouw.

Bewaard onder Actualiteit, Mening, Persoonlijk | 2 Comments

Tags: , , , , , ,

The real crisis? We stopped being wise

Geplaatst op 18 februari, 2009 

Barry Schwartz vertelt in ‘The real crisis? We stopped being wise’  waarom we zelf moeten nadenken en eigen verantwoordelijkheid nemen. Een confrontatie met een samenleving die werkelijk gek is geworden van de bureaucratie en waarin procedures en regeltjes volgen de norm is geworden om zelf maar geen verantwoordelijkheid te hoeven nemen.  Of om zelfs maar niet te hoeven nadenken.

Bewaard onder Actualiteit, Inspiratie | 1 Comment

Tags:

Woordcrisis

Geplaatst op 20 november, 2008 

Help! We zitten weer in een nieuwe crisis. Nog niet eens bijgekomen van de kredietcrisis of er dient zich alweer een nieuwe crisis aan: de woordcrisis. Woordcrisis betekent dat sommige woorden ineens totaal geen waarde meer hebben. Ze zijn waardeloos geworden.

Het woord dat als eerste ten prooi is gevallen aan deze woordcrisis is het woord crisis zelf. Het woord crisis betekent vanaf vandaag niks meer. Zou er een beurskoers voor woorden bestaan, dan zou de koers van het woord crisis nul komma nul zijn.

En als gevolg hiervan zijn alle berichtgevingen in de media, kranten, radio, tv, Internet, over welke crisis dan ook, eveneens waardeloos. Geef er geen aandacht meer aan, Misschien komt het dan ooit nog eens goed met het woord crisis.

Bewaard onder Actualiteit, Mening | Reageer

Tags: ,

Oplossingsgerichte science fiction

Geplaatst op 23 oktober, 2008 

Op 17 oktober 2008 organiseerde de NOAM, Netwerk voor Oplossingsgericht Adviseren en Managen, een netwerkbijeenkomst. Op deze bijeenkomst waren een aantal thematafels waar de netwerkleden met elkaar van gedachten konden wisselen over een bepaald oplossingsgericht thema. Ik had het genoegen en het plezier één van deze themagesprekken te mogen faciliteren met als titel “Oplossingsgerichte science fiction”. Hierover gaat het volgende artikel.

Volgens de landelijke dagbladen en de nieuwsuitzendingen op radio en tv zitten we wereldwijd in een enorme crisis. Heette de crisis eerst terrorisme, nu heet de crisis geld. Of je het nu leuk vindt of niet, zelfs als je geen kranten leest of nieuwsuitzendingen volgt: het nieuws over de crisis is overal.

In de supermarkt waar ik boodschappen doe staat een rek vol kranten, precies bij de ingang. Iedereen die er naar binnenloopt, ziet als eerste de krantenkoppen die maar één boodschap uitschreeuwen: CRISIS !  Nou lijkt me dat niet bepaald bevorderlijk voor de omzet van die supermarkt want zeg nou eerlijk: zou jij het geld extra laten rollen als je net in een vette krantenkop hebt gelezen dat de bank waar je appeltje voor de dorst is ondergebracht op instorten staat? Tenzij je naam Eckhart Tolle is en je helemaal aanwezig bent in het hier en nu gebeurt er dan toch het één en ander met je.

Wat zou er anders zijn als de media eens wat meer oplossingsgericht te werk zouden gaan en bijvoorbeeld zouden schrijven over de uitzonderingen op het probleem en over behaalde successen? Deze vraag was de inspiratie voor het themagesprek “oplossingsgerichte science fiction” tijdens de Noam netwerkdag op 17 oktober 2008.

De opzet van het themagesprek was om via een probleemstelling, bijvoorbeeld over de media, nieuwe toepassingen voor oplossingsgericht werken te bedenken en om ook de toekomst van het oplossingsgericht werken zelf te verkennen.

De deelnemers aan het themagesprek brachten echter een opmerkelijk proces op gang. Na de formulering van de eerste probleemstelling over de media, bedachten en benoemden zij allerlei interessante en inspirerende uitzonderingen op het probleem. Ditzelfde proces herhaalde zich bij andere probleemstellingen op het gebied van opvoeding en onderwijs.

Doordat de deelnemers zoveel positieve uitzonderingen wisten te bedenken leken de probleemstellingen ineens te zijn verdwenen. Ook het laatste onderwerp, of moderne Internet ontwikkelingen een rol kunnen spelen bij oplossingsgericht werken zoals online coaching, werd beantwoord met voorbeelden waar dit al met succes wordt toegepast.

Het bedenken van positieve uitzonderingen op het probleem had ook als effect dat er een sfeer van hoop en vertrouwen ontstond zoals één van de deelnemers het noemde. Ook groeide er enthousiasme en verwondering over al die dagelijkse dingen die wel al werken. En in zo’n sfeer houdt een probleemstelling geen stand. Waar de mindset gericht is op oplossingen en op dingen die er wel al zijn, verdwijnt het probleem. Het was alsof het probleem langzaam maar zeker was verdampt. Een opmerkelijke ervaring en tevens een mooi voorbeeld van wat er tijdens een oplossingsgerichte sessie kan gebeuren.

Misschien bestaat het woord “oplossingsgericht” over tien jaar niet meer en wat dan overblijft, is de kern van het oplossingsgericht werken. En die kern is dat we een probleem niet eerst analyseren om te onderzoeken wat de oorzaak ervan is, en dat we ook niet meer in kaart brengen wat de gevreesde toekomst is. Maar dat we in de plaats daarvan direct kijken maar het probleem en wat we ervoor in de plaats willen. En ook dat we kijken naar eerdere successen, wat we daarvan kunnen leren en naar wat er al goed gaat.

Het thema gesprek maakte duidelijk dat deze toekomst al volop in ontwikkeling is. Er zijn al talloze voorbeelden van hoe mensen thuis, op school en op het werk, vanuit een oplossingsgerichte mindset te werk gaan. Mensen zijn hierdoor weer echt met elkaar in gesprek en zij hebben hoop en vertrouwen in de toekomst.

Iemand in de groep zei dat we niet moeten willen om het oplossingsgericht werken over de hele wereld te verspreiden. En dat is waar. Het is de oplossingsgerichte minset die zichzelf verder verspreidt.

En toch ben ik ook wel een beetje benieuwd wanneer de eerste “oplossingsgerichte krantenkop” me in de supermarkt toeschreeuwt. Ik hoop eigenlijk dat dit nooit gebeurt want ik zou me afvragen wat er in hemelsnaam met het oplossingsgericht werken aan de hand is. Een schreeuwerige krantenkop past voor geen meter bij oplossingsgericht werken.

Dit artikel is tot stand gekomen dankzij de inbreng van de deelnemers aan de thema gesprekken tijdens de NOAM netwerkdag. Dank voor jullie bijdrage, inspiratie en creativiteit.

Wil je meer weten over de Noam of over oplossingsgericht werken, raadpleeg dan eens de volgende bronnen:

Of lees de boeken “Oplossingsgericht aan de slag” of “Paden naar oplossingen“

Bewaard onder Boeken, Oplossingsgericht werken | Reageer

Tags: , , , , ,

← Vorige pagina