Vindt de gemeente burgerinitiatieven wel leuk?
Geplaatst op 13 september, 2015
Ja hoor, nou en of. De gemeente juicht het van harte toe als mensen zelf initiatieven nemen om hun buurt een beetje leuker en mooier te maken. Althans, dat is wat de gemeente zegt. Maar is dat wel echt zo?
Ja, dat is echt zo als je bij je initiatief netjes de regels en procedures van de gemeente volgt. Dan kunnen ze bij de gemeente doen wat ze altijd al hebben gedaan en komen ze niet voor verrassingen te staan. Dan is er duidelijkheid en zekerheid en is iedereen gedekt door de regels en procedures mocht er toch iets mis gaan.
Nee, dat is helemaal niet zo als je van de regels en procedures afwijkt. Dan wordt de gemeente uitgedaagd iets te doen wat ze nog nooit eerder hebben gedaan. Dat is eng en gevaarlijk want mocht het mis gaan, dan is er geen dekking van regels en procedures.
Regels en procedures in overvloed.
Wat nou als je tijdens de nationale burendag op een grasveldje een tentje wilt wegzetten om wat eten en drinken in te zetten en naast dat tentje een springkussen voor de kinderen. Of weet je wat, laten we gek doen en er nog een tweede springkussen bij zetten zodat jonge en oudere kinderen een eigen springkussen hebben. Of toch maar één springkussen en in plaats van dat tweede springkussen een stukje houten vloer voor een korte Salsa workshop. Gezellig toch? Goed weer, mensen uit de buurt van verschillende culturen bij elkaar en dan heeft iedereen het naar z’n zin.
Volgens de gemeente moet je dan een evenementenvergunning aanvragen en dat moet je zeer op tijd doen want zo’n aanvraag gaat over tien afdelingen. Evenementenvergunning, daar kan ik me iets bij voorstellen als ik midden in de wijk bijvoorbeeld een vet rockfestival wil organiseren. Moeten er verkeersregelaars zijn, EHBO, een veiligheidsplan, ik snap dat.
Maar een tentje met wat klein vermaak ernaast? Jawel zegt de gemeente want de veiligheidsdiensten zoals de brandweer moeten op de hoogte zijn. Tentje met klein vermaak, brandweer?
Doe je een beroep op het buurtbudget van de gemeente voor de financiering waarvan je al meteen EUR 36 mag aftikken voor de evenementenvergunning. Dat doe je per e-mail want dat gaat lekker snel. Word je aanvraag niet in behandeling genomen omdat je de daartoe bestemde formulieren niet hebt gebruikt.
Het antwoord: de gemeente geeft je niet zomaar geld. Waarmee de aandacht wordt verschoven naar wat je met al die vrijwilligers te bieden hebt naar wat je aan bijdrage van de gemeente vraagt. Je zou je bijna schuldig gaan voelen. Vijf ambtenaren die een uurtje vergaderen kosten ook al gauw EUR 500 en met ditzelfde bedrag bouwen wij in de wijk een mooie burendag.
Bewaard onder Mening | 4 Comments
Tags: burendag, burgerinitiatieven, buurtbeheer, gemeente, regels
Avondje verbindend bestuur
Geplaatst op 26 juni, 2015
Afgelopen woensdagavond vond de door de gemeente Oosterhout georganiseerde bijeenkomst over verbindend bestuur plaats. Gastheren en gastvrouwen waren de crew van Theek5. Om acht uur zat de panoramazaal vol: een aantal wethouders, raadsleden, ambtenaren, burgers en een presentatrice.
Van de inleiding heb ik alleen dit onthouden: In de democratie is de burger uiteindelijk de baas. Het woordje uiteindelijk mag van mij wel weg, dan klinkt ie nog krachtiger.
We gingen in groepen uiteen, iedereen kon kiezen uit het onderwerp burgerparticipatie (burgers die participeren in een initiatief van de gemeente) of overheidsparticipatie (de gemeente die participeert in een initiatief van de burgers). Elke groep kreeg een gespreksbegeleid(st)er mee.
Ik koos voor een groep overheidsparticipatie omdat ik benieuwd was naar de ervaringen van andere burgerinitiatieven en de ondersteuning daarbij vanuit de gemeente.
Uit de wijk Houthaven kwam een verhaal dat haast een kopie leek van wat ik blogde in ‘Ik mis de gemeente van een jaar geleden‘. Vorig jaar waren ze door één van de drie buurtbeheerders uitstekend en enthousiast geholpen en ondersteund bij de oprichting van een wijkteam. Dit jaar was het echter met de gemeente mis gegaan: ze kregen bijvoorbeeld geen toestemming van de gemeente om ergens in de wijk 30cm hoge stukken boomstam te plaatsen om de wijk mooier te maken omdat dit te gevaarlijk zou zijn, kinderen konden daar immers vanaf vallen.
Ook wij kregen in onze wijk Oosterheide in 2014 van alles voor elkaar samen met de gemeente, de ondersteuning was werkelijk prima. Dit jaar liep een initiatief om het bijenlint, bloemen voor de bijen, uit te rollen uit op een mislukking omdat de gemeente bang was voor klachten van omwonenden: Soms kent een burgerinitiatief alleen verliezers. en Wat valt er te leren van een mislukt burgerinitiatief.
Het verschil tussen de gemeente van een jaar geleden en de gemeente van nu is te groot om van toeval te spreken. Er is daar iets veranderd wat voor burgerinitiatieven frustrerend uitpakt. Succesvoorbeelden uit 2014 waren er volop. Uit analyse bleek dat die vooral te danken waren aan de rol van de drie buurtbeheerders. Die kregen dan ook volop mooie complimenten.
Om weer terug bij deze successen te komen werd ervoor gepleit deze buurtbeheerders meer ruimte en bevoegdheden te geven. Maak ze tot accountmanagers van de wijken, zo werd opgemerkt. De buurtbeheerders weten wat er in de wijken speelt en, belangrijk, kennen de emoties die nu eenmaal bij burgerinitiatieven spelen. De buurtbeheerders zijn vaak erg enthousiast over burgerinitiatieven en het is daarom zo jammer als die initiatieven alsnog sneuvelen als de buurtbeheerders ze in de eigen organisatie inbrengen.
Kijk, dat vind ik lekker werken: successen delen, opsporen waar het beter kan en gebaseerd op eerdere succeservaringen een praktische oplossing bedenken.
Dat je met een burgerinitiatief niet altijd braaf de regeltjes moet willen volgen werd ook genoemd. Guerilla gardening bijvoorbeeld. Stoeptegeltje eruit en bloemen erin. Of een boomspiegel veranderen in een minituintje. Geen toestemming voor vragen maar gewoon doen.
Ja maar als iedereen dat gaat doen dan wordt het een zootje, kunnen mensen met een rolstoel er misschien niet maar langs……(vul zelf verder in). Die redenering hoor ik vaker: als iedereen dat gaat doen… Maar waarom zouden we ons zorgen maken over wat er misschien zou kunnen gebeuren als iedereen iets gaat doen? Gaat iedereen dit doen? Nee, natuurlijk niet. Kom op zeg.
Na deze gespreksronde was het weer centraal verzamelen in de panoramazaal. Wat bleek? De rol van de buurtbeheerders en de wens deze meer ruimte en bevoegdheden te geven was ook in de andere groepen ter sprake gekomen. Kijk, dan heb je een mooie rode draad te pakken. Een inkoppertje voor de gemeente hier werk van te maken en waar burgerinitiatieven meteen merkbaar profijt van zullen hebben.
Nadat alle gespreksbegeleid(st)ers een samenvatting hadden gegeven van de gesprekken in de verschillende groepen, gingen we weer uiteen voor een nieuwe ronde. Ik wilde dit keer aansluiten bij een groep burgerparticipatie om die wereld wat meer te verkennen.
Dat liep helaas mis. De gespreksbegeleidster had wat vellen papier op de grond liggen met notities en stelde de vraag: en wat zijn de benodigde actiepunten? Dit was geen nieuwe gespreksronde maar een vervolg op was hier eerder was besproken. Ik kom hier geen aansluiting mee vinden. Erg jammer.
Ook daarna was het weer centraal verzamelen en uitwisselen.
Ik kan terugkijken op een interessante en nuttige avond. Zo’n duidelijke rode draad als die van de rol van de buurtbeheerders is een geschenk om blij mee te zijn. Nog interessanter werd het toen ik tijdens het informeel napraten hoorde dat de afdeling waar de buurtbeheerders vroeger tot behoorden, was opgeheven en dat ze sinds een tijdje bij een andere afdeling zijn ondergebracht.
Wat zei ik: het verschil tussen de gemeente in 2014 en nu is te groot om van toeval te spreken. Het is dus ook geen toeval, er is een verklaring. Maar belangrijker: er is een oplossing.
Bewaard onder Mening | 3 Comments
Tags: bestuur, burgerinitiatieven, gemeente, Oosterhout, politiek
De schietbaantest voor burgerinitiatieven
Geplaatst op 10 juni, 2015
Op 24 juni organiseert mijn gemeente een bijeenkomst over verbindend bestuur.
Ik heb hier alvast een bijdrage over hoe als gemeente om te gaan met die systeem tartende burgerinitiatieven. De oplossing is: doe de schietbaantest. Deze test is bijzonder eenvoudig.
Stel als gemeente aan de initiatiefnemers de volgende vraag: gaan jullie midden in jullie wijk een schietbaan aanleggen?
Is het antwoord JA, trek dan als gemeente alle juridische lades open, volg alle denkbare procedures en neem daar gerust een jaar of wat de tijd voor.
Is het antwoord NEE, laat dan al die juridische lades dicht en bypass alle procedures door te zeggen: Ga het maar doen, ook al vinden wij het hier en daar een beetje eng. Ga het maar doen maar hou ons wel af en toe op de hoogte.
Bewaard onder Mening | 2 Comments
Tags: burgerinitiatieven, gemeente, Oosterhout, verbinding
Wat valt er te leren van een mislukt burgerinitiatief?
Geplaatst op 24 mei, 2015
Soms kent een burgerinitiatief alleen verliezers. Maar hoe dan weer verder?
Eerst eens even achterom kijken: wat heb ik zelf gedaan dat heeft bijgedragen aan de mislukking?
Ik hoef daar niet lang over na te denken: ik heb de ambtenaren gefaciliteerd om heerlijk vanuit de comfortzone, de manier van werken die bekend en vertrouwd is, al vele jaren lang, om te gaan met een burgerinitiatief.
Ik heb ze daarvoor alle ruimte gegeven en ze geen strobreed in de weg gelegd. Ik ben te lief voor ze geweest en ze geen moment geprikkeld het over een andere boeg te gooien. Tot het laatste moment bleef ik erop vertrouwen dat het wel in orde zou komen terwijl ik toch al diverse waarschuwingssignalen had gekregen in de vorm van een heleboel werk waar maar geen vooruitgang tegenover stond.
Wat had ik zelf anders kunnen doen?
Ik had direct contact kunnen opnemen met de aannemer die in opdracht van de gemeente de heesters zou verwijderen en daarmee, rechtstreeks, afspreken en afstemmen wanneer en hoe ze ‘mijn’ plantvak gereed zouden maken.
Ik had ook de onderhoudsovereenkomst voor het plantvak niet kunnen tekenen. Door dit te doen speelde ik mee met de regels waarvan ik vind dat ze niet passend zijn bij de situatie. Ik had me tot de verantwoordelijke wethouder kunnen wenden en vragen of dit de manier is of om burgerinitiatieven te stimuleren.
Ik heb niks tegen juridische toestanden mits ze bij de situatie passen. Als ik middenin de wijk een schietbaan wil aanleggen is het niet meer dan logisch als de gemeente alle juridische lades opentrekt. Maar als het gaat om bloemetjes in een plantvak, dan gaat het alleen om de vraag of mensen het mooi of lelijk vinden. Laat die juridische lades dan maar lekker dicht en verlaag daarmee de drempel om initiatieven te nemen.
Ik heb mezelf teveel gedragen als een ambtenaar en te weinig als wijk-cowboy.
En dan mag ik nu naar anderen kijken: wat kan ik de gemeente aanbevelen?
De gemeente werkt met drie buurtbeheerders, stuk voor stuk prima mensen die aardig weten wat er in de wijken speelt en die ook de emoties kennen die zo kenmerkend zijn voor burgerinitiatieven.
De buurtbeheerders zijn de interface tussen de wijken en de gemeente, tussen de leefwereld van de burgerinitiatieven en de systeemwereld van de gemeente. Je kunt een burgerinitiatief nog zo mooi en gepassioneerd verkopen aan de buurtbeheerder, dan is dat nog geen enkele garantie dat het ook van de grond komt. Immers, de buurtbeheerder gaat met het initiatief de systeemwereld van zijn/haar organisatie in en daar is de verbinding met de mensen die het betreft een heel stuk losser (of zelfs geheel afwezig) en de verbinding met regels en procedures een stuk steviger.
Het is nodig dat de buurtbeheerders meer ruimte en bevoegdheden krijgen om zelf te beslissen over burgerinitiatieven. Ze kunnen natuurlijk advies inwinnen bij collega’s maar de buurtbeheerders horen zelf de beslissing te nemen en daarbij gesteund door die collega’s.
Het is hetzelfde als een verkoper: als die zijn product of dienst met een prachtig verhaal aanbiedt, wil hij niet horen ‘bedankt, ik ga het aan mijn chef voorleggen en die legt het dan weer voor aan de afdeling inkoop‘. Een verkoper wil zijn verhaal doen voor degene die de beslissingen neemt. En dat willen wij in de wijk ook. De buurtbeheerder hoort die beslisser te zijn en niet een organisatie vol ambtenaren op de achtergrond.
Geef de buurtbeheerders ook eens de ruimte om zich in de media te uiten in plaats van dat de afdeling communicatie dit doet. De buurtbeheerders kennen immers de mensen en de emoties die spelen, de afdeling communicatie staat daar mijlenver vandaan.
En als dat niet lukt. als het de gemeente niet lukt de buurtbeheerders meer ruimte en bevoegdheden te geven? Dan treedt de les in werking die ik van Coehoorn Centraal heb geleerd:
Dapper zijn betekent ook dat als iemand niet wil meewerken, als is het een belangrijke medewerker van de gemeente of provincie, zeggen: dan slaan we je gewoon over, wij gaan verder.
En dan nog dit: gemeente, gebruik social media nou toch eindelijk eens om de dialoog aan te gaan. Ga eens wat minder zenden en meer luisteren.
Bewaard onder Mening | 9 Comments
Tags: burgerinitiatieven, buurtbeheer, gemeente, Oosterhout
Soms kent een burgerinitiatief alleen verliezers
Geplaatst op 21 mei, 2015
Soms kun je een burgerinitiatief beter in een buurgemeente uitvoeren als de aarde voor zo’n initiatief daar wel vruchtbaar is
Waarom zou je tijd en energie in je eigen gemeente verpesten als je er een paar km verderop mooie dingen mee kan doen
Burgerinitiatieven zijn geen ‘gekke Henkie’ projecten en moet je van geen enkele gemeente accepteren dat ze je als zodanig behandelen
Soms kan dat betekenen dat je euthanasie moet plegen op je project omdat dat beter kan zijn dan dat het wordt vermoord.
Waarom ik dit Twitterde? Omdat ik gisteravond de stekker uit een mooi project heb getrokken. Het verhaal hierover begint waar ‘Ik mis de gemeente van een jaar geleden‘ ophoudt.
25 maart tekende ik de onderhoudsovereenkomst met de gemeente om een zogenaamd plantvak, een vak waar heesters werden geruimd om te besparen op de kosten voor groenonderhoud, in eigen beheer te nemen.
Het plantvak nog met de heesters
Samen met hoveniersbedrijf Jan van den Heijkant en actieve wijkbewoners zouden we dit plantvak keurig netjes inrichten met allerlei vaste planten voor de bijen. Dat zou allemaal gratis en voor niks gebeuren in ruil voor wat PR diensten.
Dit plantvak was het enige plantvak dat was overgebleven uit een traject met de gemeente dat al in december vorig jaar begon en dat als doel had meerdere van deze plantvakken te gebruiken om er bloemen voor de bijen in te zaaien. Nadat we daar met een aantal wijkbewoners aardig wat tijd en energie in hadden gestopt werd dat een ‘NEE’ van de gemeente uit angst dat omwonenden erover zouden klagen. Want, zo zei de gemeente, omwonenden vinden die bloemenmengsels maar onkruid.
En zo werd het plantvak waar ik de onderhoudsovereenkomst voor tekende de enige ’trofee’. Hadden we voor dit plantvak niet met een hoveniersbedrijf samen gewerkt maar hadden we dit bijvoorbeeld ook willen inzaaien met een bloemenmengsel, dan was ook dit plantvak waarschijnlijk niet door gegaan. Echt bevredigend was het op dat moment al niet meer maar het was beter dan niets.
De heesters in het betreffende plantvak werden door de gemeente volgens plan geruimd en daarna gebeurde er een tijdje niks. Het plantvak lag er slecht bij en er staken overal nog stukken van de heesters uit de grond.
De heesters zijn verwijderd
Op 19 april vroeg ik de gemeente naar het afwerken van dit plantvak zodat wer er aan de slag konden. Antwoord kwam al enkele dagen later: het plantvak zou eind week 18 / begin week 19 zaaiklaar liggen. Ik zou hierover nog een seintje krijgen.
Week 18 geen seintje.
Week 19 geen seintje.
Week 20 geen seintje.
Week 21 geen seintje, hoewel….
De heesters zijn afgevoerd
Afgelopen maandag kreeg ik ineens een brief van de gemeente: het was een bevestiging dat het door mij ondertekende onderhoudscontract van 25 maart was ontvangen en ter behandeling was doorgestuurd naar meneer X en dat ik uiterlijk 1 juli reactie zou ontvangen.
En toen was het ineens helemaal genoeg. Dan wordt alles wat er sinds december rondom dit project is gebeurd een optelsom. Burgerinitiatieven zoals dit project gaan gepaard met een hoop uren, allemaal gratis. Voor al dat gratis wil ik wel wat terug, namelijk dat het leuk is. Een hoop gratis uren stoppen in iets dat helemaal niet leuk meer is…? Hallo, ik ben ‘gekke Henkie’ niet.
En daarom liet ik de gemeente weten: Ik vind het ontzettend jammer te merken dat zo’n mooi project ondanks alle tijd en energie nog steeds op slot zit. Ik ga zo niet verder en trek mij terug als beheerder van dit vak.
Ik kan het niet opbrengen nog langer door te gaan met een project dat een aaneenschakeling van frustratiemomenten is geworden. En het doel dan, het bijenlint? Is dat dan niet belangrijk? Ja, dat is het zeker!
Dat het met het uitrollen van het bijenlint op de plekken waar de heesters verdwijnen niet zo soepel ging, dat was al snel duidelijk. Als mogelijk alternatief voor deze plekken vroeg ik daarom in februari al aan Thuisvester of we op het braakliggende terrein Warandepoort bloemen mogen inzaaien voor de bijen. Die reageerden enthousiast en met JA.
En daar zijn we nu en aantal weken bezig met het inzaaien van een paar duizend vierkante meters. Een prachtig project waar we alle ruimte en vrijheid hebben die burgerinitiatieven zo leuk maken, een project ook zonder de gemeente.
De gemeente gaat het plantvak nu inzaaien met gras. Dit project kent alleen verliezers, behalve de honden dan want die hebben weer wat extra vierkante schijtmeters.
PS: Volgens de gemeente was de brief die ik afgelopen maandag kreeg een vergissing en is de meneer die me het zaai-klaar seintje zou geven al even met vakantie.
Bewaard onder Mening | 9 Comments
Tags: bijenlint, burgerinitiatieven, buurtbeheer, gemeente, Oosterhout
Creative commons
Zwerven door het alledaagse van Peter de Kock is in licentie gegeven volgens een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Neem voor commercieel gebruik eerst even contact met me op zodat we daar een afspraak over kunnen maken.