Opvoeden is het voorbeeld geven

Geplaatst op 12 oktober, 2008 

Wat opvoeden is ben ik aan het ontdekken en aan het leren maar dit is wat ik heb gemerkt: dat opvoeden vooral neerkomt op het voorbeeld geven. Ik vond een filmpje dat dit overduidelijk maakt:

De valkuil is te denken dat opvoeden vooral een kwestie is van instructie geven: de ander vertellen wat hij/zij wel en niet moet doen. En er dan vervolgens met straffen en belonen op toezien dat de instructies worden opgevolgd. Deze manier van “opvoeden” werkt destructief. De destructieve werking wordt nog groter als de volwassene in kwestie het gewenste gedrag zelf ook niet laat zien of, sterker nog, precies het tegenovergestelde doet van wat hij zelf zegt. “Do as I say, not as I do” werkt niet !

Wat wel werkt is communiceren wat je graag wilt dat de ander doet en waar dat gewenste gedrag voor jou aan bijdraagt, aan welke behoefte. Als de ander zijn/haar speelgoed opruimt, draagt dat voor jou dan bij aan rust, ruimte? Zeg het! Wat ook werkt is zelf het gewenste gedrag laten zien, het voorbeeld geven. De opvoeder moet ook zichzelf opvoeden.  De ander opvoeden is vooral een kwestie van jezelf opvoeden en dat delen met de ander. Opvoeden is een continu proces en uitglijders horen erbij. Het doel is niet perfectie, het doel is progressie.

Bewaard onder vaderschap | 2 Comments

Tags: ,

Waarheid

Geplaatst op 12 april, 2008 

Onlangs zond de VPRO in het programma Tegenlicht ‘Wiki’s waarheid’ uit, een discussie over de Internet encyclopedie Wikipedia.

Iedereen kan dankzij het Internet informatie publiceren over elk denkbaar onderwerp. Iedereen kan op het Internet journalist zijn. Iedereen kan zijn of haar eigen nieuws publiceren en presenteren aan een  wereldwijd publiek. De populariteit hiervan blijkt wel uit het enorme aantal weblogs op het Internet. Gratis informatie,  voor iedereen en door iedereen.

Maar hoe zit het dan met de kwaliteit en betrouwbaarheid van al die informatie? ‘Heeft het volk de wijsheid in pacht?’. Of zijn wijsheid en waarheid voorbehouden aan professionele journalisten die hiervoor hebben gestudeerd en die hiervoor ook worden betaald? Vormt het Internet een bedreiding voor experts zoals Andrew Keen schrijft in zijn boek ‘The Cult of the Amateur. How Today’s Internet is Killing Our Culture and Assaulting our Economy’?

Sympathie gaat uit naar Ndesanjo Macha, digitaal activist en de eerste blogger in de Afrikaanse taal (Swahili). Hij vertelt over de ware betekenins van het woord amateur en dat is liefhebber, een amateur is een liefhebber.

Als het om waarheid gaat beschikt iedereen over een stukje van die waarheid. De waarheid, ook al gaat het over nog zoiets kleins, is vaak veel groter en complexer dan wij denken. Iedereen beschikt over een stukje van die grote waarheid en daarom is het goed dat zoveel mogelijk mensen erover schrijven en publiceren.

En natuurlijk is het de vraag wat de kwaliteit is van al die informatie en hoe betrouwbaar die is. Maar is het niet geweldig dat we dankzij Internet aan het leren zijn daar zelf onderscheid in te maken? Dat we stoppen met klakkeloos aannemen wat de experts ons voorschotelen en dat we uit een immens groot aanbod zelf keuzes maken en zelf verantwoordelijkheid nemen voor wat wij als waarheid willen zien?

Bewaard onder Actualiteit, Boeken, Mening | Reageer

Tags: , , , , ,

Over een doodnormale man en nozems

Geplaatst op 2 april, 2008 

Je kent ze wel, die op het eerste gezicht doodnormale mannen. Ze zijn getrouwd, hebben een gezin en ook werk. Ze stemmen CDA en gaan elke zondag naar de kerk. Naar de kerk gaan was vroeger echt doodnormaal. Niet iedereen ging vroeger trouwens naar de kerk: nozems gingen niet maar die gingen na hun dood direct naar de hel.

Dit verhaaltje gaat over zo’n doodnormale man. Maar zo’n verhaaltje zou al snel gaan vervelen want doodnormaal is wel wat saai. Dus om het een beetje aantrekkelijk te maken gaat dit over een doodnormale man die geen ‘ik hou van jou‘ kon zeggen.

Niet dat hij de woorden niet kende of dat hij een spraakgebrek had, oh nee, hij sprak prima Nederlands. Hij kon zeggen ‘ik hou van mijn werk’. Hij kon ook zeggen ‘kabeljauw’. En omdat 1 + 1 = 2 kon hij ook zeggen ‘ik hou van jau‘. En dat klinkt precies hetzelfde als ‘ik hou van jou’.

Hij had natuurlijk hulp kunnen gaan zoeken, bij een coach bijvoorbeeld. Maar in die tijd bestonden coaches nog niet, die waren ook helemaal niet nodig want er waren toen veel minder problemen dan nu. Ja, alleen die nozems, dat was wel een probleem.

Deze doodnormale man had er eigenlijk helemaal geen last van dat hij nooit eens zei ‘ik hou van jou’ en dus liet hij het zoals het was. Op een dag kwam hij te weten dat hij niet lang meer te leven had. Nu zou je denken dat als je weet dat je niet lang meer te leven hebt, dat je afscheid gaat nemen. Dat je tegen je dierbaren zegt wat je voor ze voelt of een welgemeend ‘ik hou van jou’. Maar niet deze doodnormale man. Hij was daarin heel consequent, dat wel.

Hij ging dood en naar de hemel.

Een paar weken na de begrafenis werd de grafsteen bij het graf geplaatst. Hij had deze zelf nog besteld toen hij wist dat hij zou gaan sterven, het was een mooie zwarte grafsteen.

Niet lang daarna werd het op de begraafplaats flink druk. Hele rijen stonden er, voetje voor voetje ging het. Op de grafsteen stond met sierlijke witte letters gegraveerd “IK HOU VAN JOU”. Woorden die de mensen zo graag wil horen of lezen dat ze er graag een uur voor in de rij stonden op de begraafplaats. Behalve nozems.

Beste nozems, de volgende ‘ik hou van jou‘ is voor jullie.

Bewaard onder Verhaaltjes | 6 Comments

Tags:

De pianoman

Geplaatst op 22 maart, 2008 

Bernlef schreef het boekenweekgeschenk van 2008. Het boek ‘De pianoman’ is geïnspireerd door een waargebeurd verhaal in 2005 waarbij een onbekende man in Engeland door de politie werd opgepakt. Deze man sprak geen enkel woord en bleek prachtig piano te kunnen spelen.

De pianoman is een boek over de zwaarte van het zwijgen en de lichtheid van het praten. Spreken is zilver en zwijgen is goud leidt tot de dood. Jelle, de vader van hoofdpersoon Thomas Boender, verdrinkt omdat hij zo zwaar was geworden van al dat zwijgen. Thomas zelf lijkt juist op te stijgen als hij na lange tijd van zwijgen weer begint te praten. Hij voelt zich zo licht als een veertje.

Het boek begint met stilte, eenzaamheid, isolement en norsheid, wordt daarna avontuurlijk tijdens de reis die Thomas maakt en eindigt hoopvol. Ik heb het gelezen met een beleving van ‘Zie je wel!’ als uiting van erkenning. Erkenning voor mijn eigen jeugdherinneringen aan ‘Spreken is zilver is en zwijgen is goud’. Ik ben het ermee eens dat je daar aan dood kunt gaan. Ik ben het er ook mee eens dat je kunt opstijgen als je begint te praten. Of schrijven…

De hoofdpersoon van het boek, Thomas Boender, spreekt de eerste drie jaren van zijn leven geen woord. Zijn ouders zeggen alleen het hoognodige tegen elkaar. Als Thomas op zijn vierde ineens zegt “Honger, koek”, reageren zijn ouders stomverbaasd dat hij praat. “Heb jij hem dat geleerd?” zegt zijn vader Jelle achterdochtig tegen zijn moeder Tjitske. Thomas groeit op in stilte en eenzaamheid. Jenny, een nieuwe lerares op school, ontfermt zich over Thomas en geeft hem bijles. Jenny speelt ook piano en daar geniet Thomas van. Ze leert hem piano spelen.

Als Thomas 18 jaar is ontdekt hij ineens dat ‘er een uitweg moet zijn’. ‘Hij pakt zijn paspoort en de 500 euro die hij heeft gespaard met zijn werk op de fietsbandenfabriek en hij vertrekt zonder afscheid te nemen naar Amsterdam. Het verhaal komt in een versnelling als Thomas in Amsterdam Chris ontmoet, een Engels meisje dat haar geld verdient door voor levend standbeeld te spelen. Samen met twee Amerikaanse jongens rijden ze met de auto mee naar Parijs. Een paar dagen later wil Chris terug naar Engeland, Thomas, die in Chris een soort zus ziet, gaat met haar mee. Als ze met de boot in Engeland aankomen is Chris ineens verdwenen. Zij heeft Thomas zijn paspoort mee en van de 500 euro heeft Thomas niet veel meer over.

Hij krijgt een lift van een vrachtwagen chauffeur naar Sheerness. Hij overnacht daar in een vissersbootje. Als hij de volgende dag door het water weer terug naar de wal wil wordt hij door de politie opgepakt. Thomas, drijfnat, spreekt geen woord. Thomas wordt uitendelijk naar een medisch centrum gebracht: ’the madhouse’. Als hem wordt gevraagd zijn naam op te schrijven tekent Thomas een piano.

En hiermee haakt Bernlef in op het waargebeurde verhaal van de pianoman.  De foto van Thomas Boender komt overal in de media en uiteindelijk is het bovenmeester Schaafstra die zijn foto in de krant herkent en er mee naar Jenny gaat, de lerares van wie Thomas heeft leren piano spelen. Jenny herkent hem ook en gaat naar Engeland om Thomas op te halen. Als Thomas Jenny ziet noemt hij haar naam, hij praat weer.  Terug naar Nederland vertelt Jenny dat Jelle, de vader van Thomas, is overleden. Hij is verdronken.

Thomas gaat weer terug naar zijn moeder Tjitske en zegt: “Nu kunnen we praten, praten zonder dat er klappen vallen”. Van al dat zwijgen was Jelle zo zwaar geworden dat hij was gezonken. Voor Thomas zat het zwijgen erop. “Je wordt lichter als je praat” zegt Thomas.

Bewaard onder Boeken | 2 Comments

Tags:

Geboren worden

Geplaatst op 1 februari, 2008 

Woensdag 23 januari 2008 zijn mijn dochter en mijn vaderschap geboren. Mijn dochter is uiteindelijk via een keizersnede geboren, mijn vaderschap via een emotionele achtbaan.

Hoewel mijn dochter via een keizersnede ter wereld is gekomen heeft ze het moment van haar geboorte zelf gekozen. De apparatuur in het ziekenhuis registreerde op een gegeven moment zodanige fluctuaties in haar hartslag dat snel werd besloten tot een keizersnede. Mijn dochter communiceerde letterlijk en figuurlijk met haar hart dat ze de baarmoeder wilde verlaten.

Mijn vaderschap is als het ware gelanceerd. Ik had die nacht een moment waarop ik me in mijn hele lijf bewust was dat de bevalling ook helemaal anders kon aflopen dan gewenst. Gelukkig is mijn dochter kerngezond ter wereld gekomen maar op het moment dat ik hoorde dat haar hartslag ineens halveerde werd mijn vaderschap geboren. Ze zat op dat moment nog in de baarmoeder te wachten tot haar vader klaar zou zijn.

Bewaard onder vaderschap | 1 Comment

Tags: , , ,

← Vorige pagina