Geweldloze Communicatie: de giraf en de wolf

Geplaatst op 20 juli, 2009 

Om te verhelderen wat Geweldloze Communicatie is gebruikt een aantal trainers de metafoor van de giraf en de wolf.

Volgens deze metafoor staat de giraf voor een groot hart, een ruime blik en aandacht voor ieders gevoelens en behoeften. Giraffentaal is verbindende taal. De wolf staat voor het aanvallende en agressieve dier. Wolventaal is een taal vanuit angst, schuld en schaamte.

De metafoor kan best verhelderend werken en toch ben ik er geen liefhebber van. Deze metafoor nodigt namelijk ook uit om communicatie te etiketteren en classificeren als giraffentaal en als wolventaal. Hij of zij die zich bedient van Geweldloze Communicatie is natuurlijk de giraf en de ander die zich bedient van oordelen is dan de wolf. En dat is glad ijs en maar een klein stapje verwijderd van de zwart/wit stereotypen van de good guy en de bad guy.

En dat is nou precies wat het gedachtegoed van Geweldloze Communicatie niet wil.

En…. het beeld van de wolf in deze metafoor doet geen recht aan het dier dat de wolf is. @Hemelwandelaar zei daarover op Twitter:

…en wolven zijn de sociaalste soort die er is, teamwork, family, zorgzaamheid, communicatie – je vindt het bij wolven,

… prachtige beesten waar we van konden leren als we niet zo’n angst voor ze hadden

 

Bewaard onder Communicatie, Mening | Reageer

Tags: ,

Geweldloze Communicatie als maatlat

Geplaatst op 17 juli, 2009 

Maatlatten zijn er in allerlei soorten en maten. Handig voor als je wilt opmeten hoe lang, hoe breed of hoe hoog iets is.

Minder handig zijn de maatlatten waarmee we onze eigen prestaties opmeten of die van anderen, dan wordt een maatlat al gauw een instrument om te oordelen. Vooral als je iets nieuws aan het leren bent kan zo’n maatlat het leerproces saboteren. Het geleerde is dan nog kwetsbaar en om te leren is ruimte nodig om vergissingen en fouten te maken want die voeden juist het  leerproces. Een maatlat is dan het laatste wat je nodig hebt, dus weg ermee!

Bij Geweldloze Communicatie zit er nog een andere adder onder het gras. Geweldloze Communicatie gaat onder andere over het transformeren van oordelen, het vertalen van oordelen naar behoeften. En als we daarmee bezig zijn, als we aan het leren zijn om oordelen te herkennen en te erkennen en te vertalen naar behoeften, dan kan het herkennen van een oordeel, bij onszelf of de ander, gemakkelijk leiden tot een oordeel over het hebben van een oordeel.

Of zoals de nieuwsbrief ‘NVC Quick Connect’ van juli 2009 het zegt:

NVC, with all its focus on transforming judgments, can itself become another yardstick against which to measure ourselves as falling short.

Als je Geweldloze Communicatie aan het leren bent en anderen daarover vertelt, dan kan het gebeuren dat die anderen de maatlat voor hoe jij communiceert, voor hoe jij naar hun maatstaf zou moeten communiceren, drastisch hoger leggen. Voor jou gelden dan plotseling andere normen. Oordelen, wat we allemaal doen, bewust of onbewust, is voor jou dan ‘not done’.

Het is vergelijkbaar met wat vegetariërs meemaken die geen vlees en vis eten. Dat iemand die zelf elke dag vlees of vis eet dan tegen een vegetariër zegt: ‘Maar waarom draag je dan leren schoenen?’ Als je zegt dat je vegetariër bent gaat de maatlat waar een ander jouw gedrag aan afmeet omhoog. Hetzelfde gebeurt als je zegt dat je met Geweldloze Communicatie bezig bent.

Over wat een ander doet of zegt heb je geen controle maar geef wel jezelf  de ruimte om te oordelen. Hoe meer ruimte je jezelf geeft voor je eigen oordelen, hoe geweldlozer je bent. Klinkt als een paradox maar daarom niet minder waar.

Bewaard onder Communicatie | 1 Comment

Tags: ,

Geweldloze Communicatie en boosheid

Geplaatst op 15 juli, 2009 

Gevoelens van boosheid, irritatie en frustratie nemen in het proces van Geweldloze Communicatie een bijzondere plaats in. Of misschien sluit het meer aan bij het gedachtegoed van Geweldloze Communicatie als ik zeg dat in het proces van geweldloze communicatie net zoveel ruimte is voor gevoelens van boosheid, irritatie en frustratie als voor gevoelens van vreugde, blijdschap en dankbaarheid.

Het proces van Geweldloze Communicatie kent een aantal valkuilen zoals de gewoonte om, vaak niet eens bewust, te analyseren, te interpreteren, te classificeren, te vergelijken en te oordelen.

Oordelen over gevoelens kan ertoe leiden dat we over boosheid oordelen als ‘slecht’ en over  het gevoel van blijdschap als ‘goed’. Als we deze oordelen meenemen in het proces van Geweldloze Communicatie kunnen op communicatieniveau de volgende oordelen ontstaan:

Alle gevoelens zijn gelijkwaardig. Er bestaan geen ‘goede’ en ‘slechte’ gevoelens. Het gedachtegoed van Geweldloze Communicatie geeft ruimte aan alle gevoelens. Gevoelens die een bevredigde behoefte signaleren (bijvoorbeeld blijdschap) zijn net zo waardevol als gevoelens die een niet bevredigde behoefte signaleren (bijvoorbeeld boosheid).

Als communicatie wordt ingezet om bepaalde gevoelens te controleren of uit te sluiten zoals boosheid, dan kunnen de woorden nog zo mooi klinken maar ze gaan voorbij aan het gedachtegoed van geweldloze communicatie.

Het is net als met een vredespijp: je kunt er de vrede mee vieren maar een ander ook mee om z’n oren slaan.

Lees ook: Goed en slecht gevoel

Bewaard onder Communicatie | Reageer

Tags: , ,

De meest inspirerende weblogs van Sigrid van Iersel

Geplaatst op 8 juli, 2009 

Deze week zag ik mijn eigen blog opduiken in het lijstje ‘Mijn meest inspirerende weblogs‘ van Sigrid van Iersel .

Sigrid is schrijver van afscheids- en jubileumboeken en levensverhalen, journalist, blogger over creativiteit en bijzondere verhalen en ideeënmaker en -verspreider. Meer over haar en van haar kun je vinden op: https://sigridvaniersel.nl/

Om mijn dank in Geweldloze Communicatie uit te drukken: Ik voel me blij als ik zie dat mijn blog wordt genoemd in het lijstje ‘Mijn meest inspirerende weblogs’ van Sigrid van Iersel omdat ik dat als erkenning ervaar. Dank Sigrid.

Bewaard onder Bloggen | Reageer

Tags: ,

Bewustwording en Communicatie

Geplaatst op 30 juni, 2009 

We leven in het bewustzijnstijdperk, het is bewustzijn voor en bewustzijn achter. Van bewust ademhalen tot bewuste keuzes maken. Van bewustzijn wie we zijn tot bewustzijn wat we willen.

‘Ben jij al bewust?’ ‘Nee, dat zet ik wel op mijn to-do-list voor volgend jaar.’

Voor mij is bewustzijn niet een ding, ook niet een staat van zijn. Bewustzijn is voor mij een proceswoord, een woord dat een proces uitdrukt.

Daarom klinkt bewustworden of bewustwording voor mij prettiger dan bewustzijn. Ik ben altijd bezig met bewustwording. Iedereen is altijd bezig met bewustwording. Het is net als met ademhalen: het gaat de hele dag door en je hebt het soms (of vaak) niet eens in de gaten.  Bewustworden doe je ook de hele dag door, het gaat vanzelf.

Je kunt het proces van bewustworden wel beïnvloeden. Je kunt het vertragen met alcohol, drugs, dag en nacht werken of jezelf volproppen met eten. Je kunt bewustworden ook een positief handje helpen.

Bewustwording laat zich maar moeilijk trainen. Je kunt niet naar een soort van fitness waar je je bewustwording gaat trainen en ontwikkelen. En toch zijn er wel manieren om je bewustwording te ondersteunen: communiceren is zo’n manier.

Hoe we communiceren is een reflectie van ons proces van bewustworden. Hoe we communiceren zegt iets over onze bewustwording. Het werkt ook de andere kant op: door aandacht te besteden aan hoe we communiceren en onze communicatie te ontwikkelen, beïnvloeden we ook onze bewustwording.

Het is net een kettingreactie die dan op gang komt:

Communicatie beïnvloedt bewustwording beïnvloedt communicatie beïnvloedt bewustwording en ga zo maar door.

Het ontwikkelen van je communicatie is gemakkelijker te leren dan je bewustwording trainen. Bewustwording is zo ongrijpbaar. Communicatie zeer grijpbaar, het is hoorbaar, voelbaar en merkbaar.

Kijk bijvoorbeeld naar zoiets eenvoudigs als het model van Geweldloze Communicatie. Geweldloze Communicatie gaat bij uitstek over bewustwording. Bewustwording van wat er gebeurt (de waarneming), bewustwording van de gevoelens en onderliggende behoeften. Bewustwording van hoe we die behoeften bevredigd willen zien en wat daarvoor nodig is en hoe we dat in actie omzetten. Bewustwording ook van verantwoordelijkheden: wat is van jou en wat is van mij? Bewustwording van gelijkwaardigheid en van verschillen. Bewustwording van verbinding. Bewustwording van ruimte.

Geweldloze Communicatie draagt bij aan bewustwording op verschillende niveaus: van het fysieke tot het spirituele.

Bewaard onder Communicatie, Mening | Reageer

Tags: ,

Geweldloze Communicatie bestaat niet

Geplaatst op 10 juni, 2009 

Breaking news voor al diegenen op wie de term ‘Geweldloze Communicatie’ werkt als een rode lap op een stier: Geweldloze Communicatie bestaat niet!

In de term Geweldloze communicatie’ klinkt een ontkenning door: geweldloos = zonder geweld. En het menselijk brein kan maar moeilijk uit de voeten met ontkenningen. Denk maar aan het voorbeeld dat iemand je vraagt  om niet aan een roze olifant de denken. Guess what?…..je denkt aan een roze olifant.

Geweldloze Communicatie, zo lees en hoor ik regelmatig, is communicatie vrij van oordelen. En ik zeg dat communicatie zonder oordelen niet bestaat. We hebben oordelen over onszelf en oordelen over de ander. We hebben oordelen over van alles en nog wat ook al doen we nog zo ons best.

En nu nog meer breaking news: dat is prima! Het doel van Geweldloze Communicatie is niet om vrij te zijn van oordelen. Geweldloze Communicatie is een prima hulpmiddel om oordelen, die van onszelf en/of van de ander, te vertalen naar behoeften. Oordelen zijn vaak expressies van onvervulde behoeften. Als ik op de fiets rijd en ik moet keihard in de remmen omdat een automobilist mij niet ziet, dan schrik ik en roep of denk ik misschien ‘klootzak!’. Het oordeel ‘klootzak’ wijst op mijn behoefte aan veiligheid.

Onze taal zit vol geweld. Misschien omdat onze taal is uitgevonden door mensen vol innerlijk geweld. Geweldloze Communicatie is niet geweldloos maar helpt eigen verantwoordelijkheid te nemen voor de beleving van geweld bij jezelf en de ander. En wat je dan ter beschikking staat is het model van Geweldloze Communicatie. Want dat bestaat wel.

Bewaard onder Communicatie, Mening | 1 Comment

Tags: , , ,

Gelijkwaardigheid en verschillen

Geplaatst op 6 juni, 2009 

Mensen zijn gelijkwaardig en verschillend.

Vanuit het perspectief van Geweldloze Communicatie hebben alle mensen op aarde dezelfde behoeften. Alle mensen!

Mannen en vrouwen hebben dezelfde behoeften. Kinderen en volwassenen hebben dezelfde behoeften. Rijke en arme mensen hebben dezelfde behoeften. Mensen met verschillende huidskleuren hebben dezelfde behoeften. Mensen uit verschillende culturen hebben allemaal dezelfde behoeften.

Vanuit deze behoeften kunnen we elkaar herkennen en erkennen, vanuit onze behoeften zijn we allemaal gelijkwaardig.

Waar we in verschillen is hoe we die behoeften bevredigen. Dat wat we doen om voor een behoefte te zorgen noemen we in Geweldloze Communicatie een strategie.

Zo hebben we bijvoorbeeld allemaal de behoefte aan ontspanning. Als ik graag even motor ga rijden om voor mijn behoefte aan ontspanning te zorgen, dan kan een ander een oordeel hebben over de strategie ‘motor rijden’. Bijvoorbeeld: motorrijden is gevaarlijk. Als een ander graag naar een soap serie kijkt om voor haar behoefte aan ontspanning te zorgen, dan kan ik een oordeel hebben over de strategie ‘soap serie kijken’. Bijvoorbeeld: naar een soap serie kijken is stom.

Als we over elkaar oordelen gaat het vaak over de strategieën die we toepassen om voor onze behoeften te zorgen.  Als we voorbij de strategieën kijken naar de achterliggende behoeften, dan kunnen we onze verschillen gemakkelijker accepteren en ons gemakkelijker verbinden met elkaar.

Al zien iemands keuzes er nog zo onhandig uit, elk gedrag heeft nut in de zin van dat het gericht is op de bevrediging van een behoefte.

In de nieuwsbrief ‘NVC Quick Connect’ van Juni 2009 staat een toepasselijk voorbeeld van een moeder die tegen haar kind had staan schreeuwen. Deze moeder oordeelde over zichzelf  (Wat is er toch verkeerd met mij?) omdat ze dat had gedaan. Uiteindelijk blijkt, na wat doorvragen, dat haar gedrag tegen haar kind schreeuwen, voortkwam uit haar behoefte om het welzijn van haar kind te beschermen. En die behoefte zal iedereen herkennen.

Bewaard onder Communicatie, Mening | 4 Comments

Tags: , , ,

Een ‘goede’ ouder

Geplaatst op 4 juni, 2009 

Incidentally, I often tell people, “If you want to know my definition of hell, it’s having children and thinking there is such a thing as a good parent.” You’ll spend a good deal of your life being depressed, because it’s a hard job. It’s an important job, and repeatedly we’re going to do things we wish we hadn’t done.

Marshall Rosenberg (NVC Quick Connect June 2009)

Bewaard onder Citaten, vaderschap | Reageer

Tags: , ,

← Vorige pagina — Volgende pagina →