Een onderzoekje naar menselijkheid

Geplaatst op 10 juni, 2011 

Geruime tijd volg ik via Google alerts en via RSS feeds op de zoekmachine van Twitter alles wat los en vast zit over ‘menselijkheid’. Het begrip intrigeert me.

Wat me uit de Google alerts opvalt, is dat nieuwsberichten het begrip ‘menselijkheid’ in bijna alle gevallen noemen in relatie tot geweld zoals misdaden tegen de menselijkheid (even een zijsprongetje: vooral op Twitter is er discussie of je moet spreken over misdaden tegen de mensheid of tegen de menselijkheid) en oorlogsmisdaden (een tweede zijsprongetje: oorlogsmisdaden klinkt als een pleonasme zoals witte sneeuw of groen gras).

De RSS feeds op de zoekmachine van Twitter geven een veel gekleurder beeld van ‘menselijkheid’. Ook daar wordt menselijkheid wel genoemd in relatie tot geweld, maar het wordt ook veelvuldig in één adem genoemd met politiek en dan vooral de bezuinigingen en de effecten daarvan. En gelukkig, en dat zijn de berichten die me het meeste raken, wordt er via Twitter ook regelmatig geschreven over een verlangen naar ‘menselijkheid’.

Ook zonder dat ik er statistieken op heb losgelaten, kan ik concluderen dat ‘menselijkheid’ in veruit de meeste gevallen gezien wordt als iets waar gebrek aan is. In ons eigen land wordt ‘menselijkheid’ vaak genoemd als iets dat door de politiek wordt wegbezuinigd. Dat roept bij mij een vraag op: wat hebben menselijkheid en geld met elkaar te maken?

Hoewel ik merk en ervaar dat sommige bezuinigingen grote groepen mensen diep raken, wil ik dolgraag geloven dat menselijkheid en geld maar weinig met elkaar te maken hebben, dat zelfs in een financieel failliete wereld (de wereld waarin we naar mijn idee nu leven) een overvloed aan menselijkheid mogelijk is.

De vraag is: wat is menselijkheid precies? Wat verstaan we eronder? Ik heb daar op dit moment geen antwoord op waar ik blij van word.  Natuurlijk kan ik de woordenboekdefinitie gebruiken maar dat wil ik niet. Ik wil graag op zoek gaan naar een definitie van menselijkheid zoals ik het versta en ervaar.

Misschien wil je me helpen: wat versta jij onder menselijkheid, wat betekent het voor jou, waar merk je aan dat het er wel of niet is?

Lees ook:

Bewaard onder Actualiteit, Mening

Tags: , , ,

Reacties

16 Reacties to “Een onderzoekje naar menselijkheid”

  1. marc on juni 10th, 2011 12:17

    Geld maakt hebberig, egoistischer en daardoor naar mijn idee ook onmenselijker, al is hebberigheid en egoïsme ook een vorm van menselijkheid.
    Dus mijn eerste zin klopt niet.

  2. Peter de Kock on juni 10th, 2011 13:10

    @Marc 🙂 Ik herken er de paradox in waar ik ook mee worstel. Is menselijkheid dan alles wat mensen doen? Dat opent een vette discussie. Bedankt voor je reactie.

  3. Edwin on juni 10th, 2011 13:20

    het is lastig om daar een sluitende definitie op los te laten. Ik denk bij menselijkheid toch vooral aan compassie en inlevingsvermogen, maar ook aan het toegeven aan al je emoties, driften en instincten.

    Ofzo dan he :-p

  4. Huub Koch on juni 10th, 2011 15:05

    Begrippen als ‘Menselijkheid’ zijn vak verwarrend. Lao Tse zegt over ‘Menselijkheid’ in de Tao Te Ching (18):

    De weg kwijtraken

    Daarom als van de grootse Weg wordt afgeweken,
    ontstaan menselijkheid en juistheid.
    Als kennis en wijsheid verschijnen,
    is dat het begin van zelfbedrog.
    Als er geen vrede heerst binnen de zes relaties,
    is dat het begin van kindertrouw en mededogen.
    Als het land verward en in chaos is,
    verschijnen trouwe ministers.

    http://members.ziggo.nl/kwispel/woewei/nl17tot19.htm

  5. Daan on juni 10th, 2011 15:16

    Je moet menselijk en menselijkheid niet met elkaar verwarren, zaken verwarren, appels en peren dat is erg menselijk, maar menselijkheid is de gewenste toestand, het doel van de mens. Geweld is menselijk, maar past niet binnen het kader van de menselijkheid, menselijkheid streeft naar een optimale, geweldloze mens. Zo zie ik het.

  6. Es on juni 10th, 2011 15:57

    menselijkheid: inspelen op je medemens, luisteren naar je medemens en begrip hebben voor alles wat hij/zij uitspookt in zijn menselijkheid – mens-zijn. Als hier nog liefde, en dan wel de onvoorwaardelijke variant, bij komt, zouden we een prima wereld hebben. Mensheid in menselijkheid mens wezen..zonder oordeel..

  7. Peter de Kock on juni 10th, 2011 17:07

    @Edwin Compassie en inlevingsvermogen is inderdaad ook het eerste waar ik aan denk bij menselijkheid. Als ik dieper graaf denk ik dat menselijkheid misschien eerder een soort van proces is dan een eigenschap of activiteit. Net zoals authenticiteit eerder een proces is dan een eigenschap.

    @Huub Menselijkheid als van de grootste weg afwijken. Dat klinkt poëtisch. Als het klopt wat Lao Tse zegt zullen spoedig de trouwe ministers verschijnen. Mooie testcase 🙂

  8. Peter de Kock on juni 10th, 2011 17:12

    @Daan Dank je wel voor je waardevolle aanvulling, je noemt daar inderdaad een heel wezenlijk onderscheid.

    @Es Wat je schrijft doet me denken aan het gedachtegoed van Geweldloze Communicatie. Dat gedrag, hoe het er ook uitziet, bedoeld is om behoeften te vervullen. Als we in plaats van de oordelen over het gedrag de onderliggende behoeften kunnen zien, zijn we een heel eind.

  9. Thanh-Tâm on juni 10th, 2011 19:58

    Menselijkheid betekent voor mij zorgen voor elkaar en ook zorgen voor jezelf. En dat iedereen er toe doet. Volgens mij hoeft geld geen grote rol te spelen bij menselijkheid. Ik denk hierbij meteen aan vrijwilligerswerk. Bijvoorbeeld maatjesproject. Dat vind ik een mooi voorbeeld van menselijkheid.

  10. Peter de Kock on juni 10th, 2011 20:07

    @Thanh-Tâm ‘dat iedereen er toe doet’ vind ik een hele mooie. Ik deel wat je schrijft over geld en zie ook de andere kant, dat mensen die van de overheid financieel de rekening gepresenteerd krijgen, het idee hebben dat ze er niet toe doen. Ik vind dat een lastige.

  11. Hanneke on juni 11th, 2011 11:58

    Menselijkheid…dan denk ik dat dat niet alleen mooi en positief hoeft te zijn. Maar toen las ik de reactie van Daan. het onderscheid tussen menselijk en menselijkheid. Hoe langer ik erover nadenk hoe moeilijker het wordt!:-)

    Wat je eerder schreef over de cassiere, dat vind ik menselijkheid.
    Rekening met elkaar houden zonder jezelf te verliezen.
    Misschien komt er nog meer later:-)

  12. Peter de Kock on juni 11th, 2011 15:00

    @Hanneke: Het is ook heel moeilijk. Ik probeer het mezelf gemakkelijker te maken door er een persoonlijke betekenis aan te geven. Dan kom ik toch al gauw in het vaarwater van een ander begrip: authenticiteit. Ik ga er gewoon nog een paar nachtjes over slapen.

  13. Rob Visser on juni 11th, 2011 20:14

    De conclusie dat menselijkheid iets is waar vaak gebrek aan is, vind ik heel interessant.

    En wat mij zelf vaak opvalt. Bij gebrek aan menselijkheid wordt vaak verwezen naar anderen (personen of desnoods maatregelen), variërend van gemene dictators of ministers die bezuinigingen doorvoeren.

    Om een antwoord te geven op de vraag wat ik versta onder menselijkheid: ik denk dat het heel gewenst zou zijn dat vooral politici dit begrip met enige voorzichtigheid gebruiken om hun standpunten te verkopen. Het is heel ‘menselijk’ dat zij denken in hun rol drama nodig te hebben om steun te verwerven, het kan leiden tot een inflatie van het begrip en daar is niemand bij gebaat.

    Deemoed is een eigenschap die ‘beschaafde’ mensen pretenderen meer te bezitten dan dieren. Laten we daar dan consequent in zijn en het begrip menselijkheid niet gebruiken om ideeën of meningen van anderen af te kraken.

  14. Peter de Kock on juni 11th, 2011 20:21

    Dank je wel @Rob. Ik herken wat je schrijft, dat er bij gebrek aan menselijkheid vaak verwezen wordt naar anderen. Ik zeg wel eens: elke gebrek aan menselijkheid is een uitnodiging om zelf meer menselijkheid te brengen. Wat politici betreft denk ik dat menselijkheid vooral niet als PR instrument of marketing methodiek gebruikt moet worden. Daarvoor is menselijkheid te kostbaar.

  15. Nino Michielse on juni 12th, 2011 13:55

    Hoi Peter en allen,
    Een definitie te geven voor menselijkheid of het menselijke, voelt als proberen de oceaan te definiëren door al het leven dat in haar huist. Menselijk is het om te kunnen zien wat wel en niet past in deze wereld. Menselijk is het om gebeurtenissen aan te zien, pijnlijk of vreugdevol, zonder te begrijpen. Bewust of onbewust menselijk, het is onvermijdelijk eraan deel te nemen, het spel van de goeden en de slechten. Eraan te ontsnappen de mysterieuze zoektocht die oneindig plezier en energie geeft.

  16. Peter de Kock on juni 12th, 2011 20:10

    Wow, wat mooi @Nino. Ik vind het een verrijking al die verschillende invalshoeken te zien van waaruit mensen naar menselijkheid kijken. Dank je wel voor jouw poëtische kijk.

Laat je reactie achter!