Maar is dat eigenlijk niet heel egoïstisch?

Geplaatst op 25 april, 2011 

‘Maar is dat eigenlijk niet heel egoïstisch?’

De vraag was het sluitstuk van mijn afscheidstournee, een tournee langs zes verschillende instanties en die me aan tafel bracht met een vertegenwoordiger van één van die instanties.

Op een paar begrafenissen na ga ik meer dan een kwart eeuw niet naar de kerk. Een paar maanden geleden wilde ik er ook formeel een punt achter zetten en me uit laten schrijven uit de kerk. Dat betekent brieven sturen naar allerlei kerkelijke instanties met het verzoek de opdracht me uit te schrijven. Alles bij elkaar een omslachtige procedure. Sommige instanties reageerden vlot, andere instanties reageerden niet en hadden wat reminders nodig.

Een vertegenwoordiger van één van die instanties wilde graag een persoonlijk gesprek. Hij klonk oprecht belangstellend en integer en op voorwaarde dat ik eerst zijn bevestiging van  uitschrijving zou ontvangen, stemde ik toe.

En zo zaten we een paar weken geleden samen in de kroeg.

Ik heb in de kerk dingen geleerd die me echt vreselijk in de weg hebben gezeten. Naastenliefde. Allemaal geweldig hoor, die naastenliefde waar het in de kerk zo vaak over gaat. Maar nooit, helemaal nooit, heb ik er iets gehoord over van jezelf houden, dat het je leven zo verrekte veel gemakkelijker en leuker maakt als je leert van jezelf houden.

Hij keek me aan en mompelde iets over een evangelie waar wel iets staat geschreven over van jezelf houden. Het was de opmaat voor zijn slotakkoord:

‘Maar is dat eigenlijk niet heel egoïstisch?’

Je hebt mensen die op een niet-egoïstische manier egoïstisch bezig zijn. Ze offeren zichzelf op en helpen anderen waar ze maar kunnen en ondertussen is hun eigen leven een zootje. Ze gebruiken anderen om zich beter te voelen over zichzelf, ze helpen vanuit schaarste.

Er zijn ook mensen die op een egoïstische manier niet-egoïstisch bezig zijn. Mensen die leren van zichzelf  houden en voor zichzelf zorgen. En die van daaruit delen met anderen, ze helpen vanuit overvloed.

Dus ja, het is een egoïstische daad van niet-egoïstisch zijn om te leren van jezelf houden.

Maar zo bedoelde hij het niet en ik denk dat hij er ook niet over wilde oordelen. Ik denk dat hij zijn eigen innerlijke worsteling aan het aftasten was.

Bewaard onder Persoonlijk

Tags: , ,

Reacties

11 Reacties to “Maar is dat eigenlijk niet heel egoïstisch?”

  1. Maarten Smit on april 25th, 2011 11:49

    Peter,
    Op mijn 18e heb ik belijdenis gedaan in de Nederlands Hervormde Kerk op Gereformeerde Grondslag het egoistische bolwerk van hel en verdoemenis op de Veluwe. De dag nadat ik officieel werd ingeschreven als belijdend lid, waarmee ik officieel de verantwoording voor mijn kerklidmaatschap overnam van mijn ouders, heb ik mij uit laten schrijven. Dat had ook nogal wat voeten in de aarde. Sinds ik de laatste handtekening onder het laatste uitschrijvings-formulier zette (1979/1980) houd ik onvoorwaardelijk van mijzelf en redelijk vaak heel veel van de mensen om mij heen. Het beste besluit dat ik ooit genomen heb.
    Het is denk ik al heel bijzonder als vertegenwoordigers van dergelijke instituten zich bewust zijn van enige innerlijke worstelingen.

    Hartelijke groet
    Maarten

  2. Peter de Kock on april 25th, 2011 12:02

    @Maarten Dank je wel. Ik herken wat je schrijft over het egoistische bolwerk van hel en verdoemenis, een leer die de aarde al eeuwen teistert. Ik ben blij te lezen dat ook anderen daar een dikke punt achter zetten. Ik kan me voorstellen dat zoiets inderdaad de beste beslissing is die je maar kunt nemen.

  3. jolanda van den berg on april 25th, 2011 12:21

    Jaren geleden heb ik me al uitgeschreven uit de kerk. Ook lidmaatschap van de Youth for Christ opgezegd.Voor mij niet meer met gitaar op Hoog Catherijne 🙂 Ik geloof vooral in het goddelijke in mijzelf. Contact maken met die bron van liefde. Lief zijn voor mezelf, de beste vriendin van mezelf zijn. Van daar uit kan ik zoveel meer delen met anderen. Wat je niet hebt kun je niet weggeven toch? Ik wil sprankelen van binnenuit en hoop dat wereld om me heen daar van mee geniet! liefs Jolanda

  4. Peter de Kock on april 25th, 2011 17:32

    @Jolanda: dat is precies de boodschap die ik in de kerk wel eens had willen horen. Dank je wel.

  5. Michael on april 25th, 2011 17:54

    Ik heb niets met de kerk, ik voel alleen maar antipathie voor dat soort instanties, maar dat is niet de reden dat ik wilde reageren op je blogpost. Van jezelf houden klinkt heel narcistisch als je er oppervlakkig over nadenkt, maar daar staat het cliche tegenover dat je eerst van jezelf moet leren houden voordat je van anderen kunt houden. Sterker nog: als je niet van jezelf houdt, waarom zou een ander dat wel dan doen? Het grappige is alleen – ook om te voorkomen dat je alleen van jezelf wilt houden zodat een ander van je houdt en je dus in een codependency situatie zit – dat als je van jezelf houdt, niet meer afhankelijk bent van liefde van een ander. Je staat sterker in je schoenen. Terugkomend op de kerk: is dat instituut niet ontzettend gebaat bij mensen die graag van hen afhankelijk zijn?

  6. Peter de Kock on april 25th, 2011 20:32

    @Michael: behalve dat de kerk niet bepaald het uithangbord is voor van jezelf houden, leven we ook in een maatschappij die daar graag het etiket ‘narcistisch’ op plakt. Zoals ik het zie gaan van jezelf houden en van anderen houden hand in hand. Elk stapje dat je zet om iets meer van jezelf te houden, komt ook anderen ten goede. Bijvoorbeeld doordat je in staat bent wat empatischer met anderen om te gaan. Uiteindelijk, zo zie ik het, komt de liefde, ook de liefde die je ervaart in ene relatie, niet van de ander maar uit jezelf. Een ander kan het wel reflecteren maar is niet de bron van de liefde. Je partner zien als de bron van liefde zet gemakkelijk alle registers van codependency open. Niet zelden zie je het gebeuren dat als iemand zijn/haar partner ziet als de bron van liefde, die partner gemanipuleerd en gecontroleerd wordt. Niet echt gezond. Wat je schrijft over de kerk onderschrijf ik. Over afhankelijke (codependent) relaties gesproken…

  7. Michael on april 25th, 2011 20:57

    @Peter: Ik heb er niets meer aan toe te voegen. We zijn ’t eens 🙂

  8. karin r. on april 25th, 2011 21:10

    ik denk dat je het beste iemand kunt helpen als je ook jezelf helpt. jezelf helpen van jezelf te houden bijvoorbeeld. ik vind het hypocriet als je geeft omdat het niet egoistisch overkomt maar ondertussen jezelf niet kunt geven wat je een ander geeft.

    en over de kerk verder maar niet verder praten. ik krijg er kromme tenen van en ik wil nog een beetje normaal en vooral mooi op m’n flipflops lopen, dank u.

  9. Peter de Kock on april 25th, 2011 21:57

    Dat denk ik ook @Karin. De metafoor van de zuurstofmaskertjes in het vliegtuig: zet eerst je eigen maskertje op en dan die van je kind.

  10. Suzanne on juni 27th, 2011 21:11

    ik zou durven zeggen dat codependentie een vorm van narcisme is. En dat de kerk, die niet van zichzelf durft houden, er vol van zit. Narcisten zijn nl niet mensen die teveel van zichzelf houden. Vaak zijn het net mensen die disfuntioneel zijn maar dat niet beseffen en er niet op willen aangesproken worden. Ze doen anderen pijn. En ten diepste voelen ze zichzelf minderwaardig maar dat vergeten ze door het masket dat ze hebben opgezet waarmee ze doen alsof het allemaal top is.
    En codependents hebben dan weer mensen nodig die niet goed in hun vel zitten. Opdat zij daarvoor kunnen gaan “zorgen” om zich zelf wat beter in hun eigen vel te voelen….

    En zo houdt de boel zichzelf draaiende,
    Gooi er af en toe nog een bijbelvers of een mooie preek tussendoor dat dat allemaal rechtvaardigt en je hebt een hoop “religieuze” mensen die zich de kerk noemen maar dat eigenlijk niet zijn.

    De kerk was bedoeld om de gezondste groep mensen te zijn die je kan vinden. Mensen die volwassen, stabiel, wijs,… en meer van dat moois zijn doordat ze elkaar scherpen en opbouwen en ondersteunen.

    Haha, er is nog veel werk a.d. winkel dus. Toch wil ik mezelf een christen noemen. Want het is niet zo dat, als de kerk disfunctioneel is, dat God het ook is, of dat Hij het zo bedoeld heeft.

  11. Peter de Kock on juni 29th, 2011 17:41

    @Suzanne ik herken wel dat in de dynamiek van disfunctionele relaties beide verschijnselen (codependency en narcisme) elkaar regelmatig treffen. Maar om weg te blijven uit de valkuil op alles en iedereen etiketten te plakken, kan ik me nog het meeste vinden in wat in de Amerikaanse literatuur vaak wordt omschreven als ’the human condition’. Codependency als de menselijke conditie. Melody Beattie heeft het wel eens omschreven als menselijk gedrag maar dan hier en daar uit balans. Daar hebben we op z’n tijd allemaal wel eens last van.

Laat je reactie achter!