Het fabriekssysteem – een voorbeeld
Geplaatst op 13 april, 2010
Op een productie afdeling werkt iemand aan een technische installatie. Het is een bijzondere installatie en nog nooit eerder zo gemaakt. Het ontwerp klopt niet helemaal en er zijn extra onderdelen nodig en improvisatie. Wat nu? De meneer die de installatie bouwt, besluit de onderdelen te gaan halen bij een technische groothandel op vijf minuten loopafstand. Bij terugkomst komt hem dit op een officiële waarschuwing te staan omdat hij zonder toestemming van zijn leidinggevende de deur uit was gegaan.
Op aangeven van de leidinggevende deelt het hoofd personeelszaken de waarschuwing uit en komt er een officiële notitie in het personeelsdossier. Om deze case compleet te maken: op het moment dat de onderdelen nodig waren, was de leidinggevende niet bereikbaar omdat hij in vergadering was.
Het gebeurde lang geleden maar er zijn maar zat bedrijven waar het nog steeds gebeurt. Het zijn dezelfde bedrijven waar het management klaagt over gebrek aan eigen initiatief en ondernemersgeest. Maar het fabriekssysteem is niet bedacht om eigen initiatief en ondernemersgeest te stimuleren. Het is bedacht om de regeltjes te volgen. Het is bedacht om van mensen vervangbare productie-eenheden te maken.
Sinds ik Seth Godin in Antwerpen heb horen spreken en zijn boek ‘Linchpin’ aan het lezen ben, kan ik een aantal dingen beter begrijpen. Zoals waarom kinderen al op jonge leeftijd leren binnen de lijntjes kleuren en toestemming vragen als ze naar de wc willen. De leidinggevende en het hoofd personeelszaken uit het voorbeeld zullen dat als kind voorbeeldig hebben gedaan.
Lees ook:
Bewaard onder Boeken, Mening, Ondernemen | 4 Comments
Tags: linchpin, onderwijs, ongehoorzaamheid, Seth Godin
Leren (doen wat je gezegd wordt)
Geplaatst op 12 april, 2010
Op de terugweg naar huis na een inspirerend avondje Seth Godin in Antwerpen, had ik een overstap op station Roosendaal. Op het perron hoorde ik een vrouw iemand vragen naar de trein naar Vlissingen. De vrouw, nog steeds niet gerust over hoe ze in Vlissingen moest komen, liep verder.
Net toen ik het informatiebord wilde bekijken om mijn aansluitende trein richting Breda te checken, stond ze ineens achter me en vroeg naar de trein naar Vlissingen. Ik zocht op het bord en liet mijn vinger rusten bij haar trein. Ze keek nauwelijks met me mee maar wilde alleen maar horen op welk tijdstip en vanaf welk perron haar trein zou vertrekken. Ik gaf haar de informatie en weg was ze.
Seth’s woorden over hoe het onderwijs een rol heeft gespeeld bij het in stand houden en voeden van het fabriekssysteem, het systeem van instructies opvolgen, procedures volgen en doen wat je gezegd wordt, hadden die avond indruk op me gemaakt. Onderwijs is dus niet die nobele instantie die ik dacht dat het was (ja, ik erken ook dat er positieve uitzonderingen zijn). Eigenlijk heb ik dat altijd wel geweten maar om het voor mezelf te erkennen is toch andere koek. Ik heb het wel eventjes over zo’n 18 jaar van mijn leven. Wat het systeem vraagt, dat leveren de scholen: mensen die doen wat ze gezegd word.
In zijn boek ‘Linchpin’ zegt Seth Godin hierover:
“We’ve been trained to belief that mediocre obedience is a genetic fact for most of the population, but it’s interesting to note that this trait doesn’t show up until after a few years of schooling.”
De vrouw op het station wilde helemaal niet leren hoe het informatiebord werkt. Als ze mijn vinger had gevolgd had ze kunnen zien hoe ze het bord werkt. Ze wilde alleen tijdstip en perron horen van een ander.
Ik dacht snel terug aan het voorbeeld dat Seth Godin eerder die avond gaf. Hij vertelde dat hij vanuit een vliegtuig dat gestrand was, via zijn laptop een huurauto bestelde. Het was slechts twee uur rijden en dan zou hij thuis zijn. Hij bood drie mensen in het vliegtuig aan om met hem mee te rijden. Niemand wilde met hem mee. Liever bleven ze in het vliegtuig zitten zodat ze de vliegmaatschappij de schuld konden geven als ze niet op tijd thuis zouden zijn.
De vrouw op het station kan mij de schuld geven als ze in plaats van Vlissingen in Amsterdam terecht is gekomen. Ik denk dat ze in Vlissingen is aangekomen en dat ze nog steeds niet weet hoe een informatiebord op het station werkt.
En dat is waarom het fabriekssysteem ten einde loopt, omdat er geen behoefte meer is aan mensen die alleen maar kunnen doen wat ze gezegd wordt. Er zijn mensen nodig die problemen kunnen op lossen en die zelf kunnen uitzoeken wat gedaan moet worden. En het goede nieuws is dat je alles wat je hebt afgeleerd weer kunt aanleren. En alles wat je hebt aangeleerd kun je weer afleren. En je hoeft er niet voor naar school. Godzijdank.
Lees ook:
Bewaard onder Boeken, Mening, Ondernemen, Persoonlijk | 8 Comments
Tags: leren, linchpin, onderwijs, Seth Godin
De taal van het reptielenbrein
Geplaatst op 6 april, 2010
In zijn nieuwste boek ‘Linchpin’ schrijft Seth Godin onder andere over het reptielenbrein, een stukje van onze hersenen dat ons saboteert. De sabotage activiteiten van het reptielenbrein zijn te herkennen aan de taal die het gebruikt zoals:
- Ik heb er geen talent voor
- Ik ben er te oud voor
- Ik heb er geen tijd voor
- Ik heb niks te vertellen
- Ik ben daar niet goed in
- Ik heb er geen zin in
- Ik kan het niet
- Ik ben er niet klaar voor
- Ik ben te onervaren
- Het is onmogelijk
- Het is niet realistisch
- Dat is voor mij niet weggelegd
Of allerlei varianten. Een bekende is zeggen dat je eerst x, y en z moet doen voordat je kunt doen wat je graag wilt. Als je graag wilt schilderen heb je niet eerst een compleet ingericht atelier nodig. Als je wilt schrijven heb je niet eerst een computer nodig.
Soms klinkt het reptielenbrein ronduit stoer zoals mensen die zeggen: ‘Motorrijden is niks voor mij want dan rij ik me echt helemaal dood’. Alsof ze de moed hebben om überhaupt motor te rijden. Maar die moed hebben ze niet. Het is het reptielenbrein dat praat en dat doodsbang is om zelfs maar rijlessen te nemen.
Ook oneliners uit de zwarte pedagogie zoals ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ en ‘Als je voor een dubbeltje geboren bent, word je nooit een kwartje’ behoren tot de taal van het reptielenbrein.
Telkens als je deze taal gebruikt, breng je een stukje van je eigen genie om zeep of het genie van een ander. We zijn getraind en gehersenspoeld om dit te doen zodat we beter in het systeem zouden passen omdat dit gediend is met vervangbare (middelmatige) mensen in plaats van met onmisbare (geniale) mensen.
Telkens als je deze taal gebruikt, dien je een systeem dat dood is. Als je goed luistert naar de berichten in de media kun je er de overlijdensadvertenties van het systeem in herkennen.
Lees ook:
Bewaard onder Boeken, Communicatie, Mening | 9 Comments
Tags: angst, linchpin, reptielenbrein, Seth Godin, taal
Seth Godin in Antwerpen
Geplaatst op 5 april, 2010
Voorbeschouwing
De inspiratie voor de blogpost over het kruis als relatiesymboliek en het belang van een gezonde relatie met jezelf, kreeg ik donderdag 1 april toen ik in de trein zat op weg naar het praatje van Seth Godin in Antwerpen.
Ik bedoel het woord praatje niet als kleinerend maar ik vind het woord spreekbeurt zo schools klinken en een toespraak of lezing was het ook weer niet dus daarom maar het woord praatje. Het woord praatje klinkt ook als gelijkwaardigheid tussen de spreker en de luisteraar en die gelijkwaardigheid was er zeker want hoewel groot van naam en faam stond er op het podium een gewoon bijzonder mens.
Ik was de week voorafgaand aan het praatje van Seth Godin bezig geweest mezelf wat kwijt te raken in, om de kruissymboliek van Wendy Palmer te gebruiken, horizontale relaties. Het is gemakkelijk om verdwaald te raken in relaties met anderen, in hun problemen en uitdagingen, en telkens als het gebeurt, is dat een wake-up call om de focus te verleggen naar de relatie met jezelf en om daarin te investeren.
Naar Seth Godin was voor mij back to basics: investeren in de relatie met mezelf. Er helemaal tussenuit en me te laten inspireren door een goed verhaal, door de stad Antwerpen en door de aanwezigheid van inspirerende en creatieve mensen, linchpins zoals Seth Godin ze noemt.
De kracht van een verhaal
Hoewel ik veel van het werk van Seth Godin ken via zijn blog, boeken en video’s, was ik na afloop aardig onder de indruk. Zijn boodschap klonk zo vanzelfsprekend en logisch dat als Seth er niet mee was gekomen, iemand anders het wel had gedaan. Jij bijvoorbeeld.
Daarmee wil ik geen afbreuk doen aan zijn verhaal, integendeel. Het was juist de kracht ervan want iedereen kon zich tot in zijn/haar tenen inleven in zijn verhaal. Een goed verteld verhaal doet wonderen, het brengt mensen samen, het inspireert en het doet mensen sprankelen. Seth vertelde een goed verhaal.
Het zware gevoel op mijn maag dat ik voor aanvang had en dat was veroorzaakt door Vlaamse friet die zeker niet goedgekeurd was door de cholesterol commissie maar die wel erg goed smaakte, was op slag verdwenen en maakte plaats voor het gevoel zo licht te zijn als een veertje.
Linchpin / samenvatting
Zijn verhaal was het verhaal dat hij vertelt in zijn laatste boek ‘Linchpin’, in het Nederlands vertaald als ‘Onmisbaar’. Hier een korte samenvatting:
- Je bent geen tandwiel meer in de machine van het kapitalisme. Je hebt nu een keuze.
- Op het werk zijn management en werknemers lange tijd de enige twee partijen geweest. Er komt nu een derde partij bij: de linchpins.
- Linchpins zijn mensen die een verschil kunnen maken, die leiden en verbinden.
- De fabriek is dood en het hele systeem waar we onze levens op hebben gebouwd, staat nu op z’n kop. Dit is een grote uitdaging of een grote bedreiging, het is een revolutie.
- De keuze is om mee te gaan in de angst en met het systeem, of om zelf de kaart en route voor jouw eigen pad te bedenken. Niemand anders kan die kaart en route voor jou bedenken, het is jouw taak dat uit te puzzelen.
- Alles was we op school en via de media hebben geleerd was een mythe en een fabeltje, uitgevonden om ervoor te zorgen dat we in het systeem van de fabrieken zouden meedraaien.
- Een linchpin is een individu dat de chaos instapt en orde schept, iemand die kan uitvinden, verbinden, creëren, dingen kan laten gebeuren. Linchpins zijn genieën, artiesten en brengers van geschenken. Ze brengen menselijkheid naar het werk.
- Waarom is dat zo moeilijk? Dat komt door een deel van onze hersenen dat het reptielenbrein heet. Het reptielenbrein wil alles saboteren dat bedreigend, riskant of goedgeefs is. Je kunt het reptielenbrein herkennen als weerstand.
- Kunst is een geschenk, een echt geschenk en geen onderdeel van een deal. Begrijpen hoe de cultuur van geschenken geven mensen samenbrengt, is een kritische stap om onmisbaar te worden.
- Onmisbare linchpins wachten niet op instructies, in plaats daarvan zoeken ze zelf uit wat te doen.
- Het besluit je angst voor leiden en verbinden te overwinnen, is een keuze.
- Je persoonlijkheid en attitude zijn belangrijker dan het werk dat je doet of product dat je creëert omdat onmisbaar werk verbonden is met anderen.
- Vandaag is een keerpunt. We hebben de kans een krachtige visie voor de toekomst te creëren en deze visie werkelijkheid laten worden.
- Deze droom gaat niet over gehoorzaamheid maar over visie en commitment.
Hier een video impressie van Seth Godin in Antwerpen:
Valse beloften zijn dood
Als ik terugkijk naar het praatje van Seth, dan worden een aantal dingen duidelijk. Zoals dat veel Westerse systemen en structuren gebaseerd zijn op het krijgen van een beloning als je de regels volgt en straf als je dat niet doet. Gehoorzaamheid wordt beloond en ongehoorzaamheid bestraft.
School: volg de regels en je krijgt een diploma en werk. Werk: volg de regels en je krijgt salaris, een carrière en aan het eind van de rit pensioen. Kerk: volg de regels en je krijgt het eeuwige leven in de hemel
Deze valse beloften zijn uitgewerkt en dood. Wat nu?
Niemand die het weet en dat is geweldig nieuws. De revolutie heeft het nu voor het zeggen. Het niet weten is nu het kompas op weg naar werkelijk uniek zijn.
Bewaard onder Boeken, Ondernemen, Persoonlijk | 12 Comments
Tags: linchpin, reptielenbrein, Seth Godin, veranderen
Focus en het reptielenbrein
Geplaatst op 4 maart, 2010
Ik twijfelde vandaag of ik zou schrijven over het reptielenbrein omdat ik niet genoeg materiaal had om er een leuk herkenbaar stukje over te schrijven.
Tijdens het eten gebeurde er iets waardoor ik: A. de werking van het reptielenbrein in volle glorie kon aanschouwen en B. ik ineens genoeg materiaal had voor een blog.
Deze blogpost heb ik te danken aan een financieel adviesbureau dat waarschijnlijk nog nooit gehoord heeft van het wettelijke ‘Bel me niet register’ en daarom tijdens etenstijd belde voor een ongezellig potje telemarketing.
Hou dit even vast want ik maak nu eerst een zijsprong naar een Tai Chi les eerder deze week.
We hadden tijdens een les ‘Tai Chi als zelfverdediging’ een aantal stoot- en traptechnieken geoefend. Een deelneemster vroeg hoe je in een live situatie kunt weten welke techniek je moet kiezen om jezelf te verdedigen. De trainer vertelde dat je vanuit een reflex moet reageren, vanuit een soort dierlijk instinct. Hij vertelde erbij dat je dat dierlijk instinct bij jezelf kunt oproepen in je reptielenbrein.
Bij het woord reptielenbrein denk ik meteen aan Seth Godin. Hij noemt het the lizard brain:
The lizard is a physical part of your brain, the pre-historic lump near the brain stem that is responsible for fear and rage and reproductive drive. (Seth Godin)
Gedreven door angst is het reptielenbrein ook verantwoordelijk voor allerlei sabotage praktijken want het reptielenbrein is doodsbang voor nieuwe en onbekende wegen. Het reptielenbrein is niet bepaald en schatje dus om dat op te roepen…..
De Tai Chi leraar liet zien hoe je dat doet. Hij ging tegenover de deelneemster staan en focuste zijn blik op haar hoofd. Hij liep naar links, terug naar rechts, naar haar toe en bij haar vandaan en welke beweging hij ook maakte, hij hield zijn blik strak op haar hoofd gericht. ‘Als je zo gefocust blijft op een vast punt’ zei hij, ‘zul je merken dat je je een beetje opgefokt gaat voelen: dat is het reptielenbrein.’
Wacht even dacht ik, dat herken ik. Als ik op de fiets bijvoorbeeld rakelings gepasseerd wordt door een automobilist of er komt een automobilist door rood stoplicht gereden terwijl de fietsers juist groen licht krijgen, dan doe ik hetzelfde: ik blijf die automobilist zo lang mogelijk aankijken en nakijken. En als ik verder fiets hou ik die automobilist in gedachten. Gevolg: ik voel me steeds opgefokter. Dus dat is het reptielenbrein, aha!
Nu weer terug naar de telemarketing van dat financieel adviesbureau. De mevrouw die belde was volgens mij van een callcenter dat betaald wordt voor elke telefoonseconde die ze scoren. Zodra ik hoorde waar ze voor belde, zei ik dat ik geen interesse had maar ze lulde erover heen want ze had een interessante aanbieding. Luisteren deed ze niet, alleen praten, praten, praten. Ik zei haar dat als ik nee zeg ik ook nee bedoel en hing op.
Een betere antireclame kun je voor je bedrijf niet maken want met dit adviesbureau ga ik echt van ze lang zal ze leven niet in zee. En hiervoor was ik tijdens het eten van tafel op gestaan 🙁
Ik ging terug aan tafel zitten en mopperde nog wat door. Ik vertelde wie er gebeld had, waar het gesprek over ging en voelde me pissiger worden.
Net als de Tai Chi trainer zijn focus gericht hield om duidelijk te maken hoe je je reptielenbrein kunt oproepen, zo hield ik mijn focus gericht op het financieel adviesbureau. In het geval van de Tai Chi trainer was het een focus in de zin van het gericht houden van zijn blik. In mijn geval was het een focus in de zin van het gericht houden van mijn aandacht. Het effect is hetzelfde: het reptielenbrein begint te grommen.
Focus is een krachtig instrument om je te concentreren en om doelen te bereiken. Maar als je niet oplet waar je op focust, kan zomaar je reptielenbrein ontwaken.
Zo’n adviesbureau moet volgens mij flink last hebben van een door angst gedreven reptielenbrein. In plaats van dat ze nieuwe wegen bewandelen, met nieuwe sociale middelen communiceren, naar klanten luisteren en via blogs en Twitter dingen doen waar klanten echt wat aan hebben, zetten ze middeleeuwse telemarketing in.
Toen ik trouwens aan tafel de naam van het financieel adviesbureau liet vallen, vertelde mijn partner dat we dat bureau kennen: we kennen één van de eigenaren. Ik kan je vertellen: de volgende keer dat ik hem op een feestje zie, hebben we een leuk gesprek. Mijn reptielenbrein kraait al van plezier 🙂
Lees ook: Twijfelen of je het wel kan ondernemen
Bewaard onder Persoonlijk | 17 Comments
Tags: aandacht, reptielenbrein, Seth Godin
Vraag en antwoord: twijfelen of je het wel kan ondernemen
Geplaatst op 12 februari, 2010
In de serie ‘Vraag en antwoord’ het lezersprobleem:
Twijfelen of je het wel kan ondernemen
Nou beste lezer, je intuïtie heeft je naar het juiste adres gebracht want je bent hier bij de koning van de twijfel. Of toch niet? Of wel? Of toch niet? Of wel?
Twijfel kan heel gezond zijn. Zo wilde ik eergisteren op bezoek gaan bij iemand die ik graag wilde zien. Alleen helaas pindakaas: het sneeuwde. Het sneeuwde zachtjes maar net genoeg om mijn reisplannen in twijfel te trekken: zal ik nou wel of niet de weg op gaan? Mijn twijfel was voldoende om op Internet informatie in te winnen over de weersverwachtingen voor die dag en de verkeerssituatie en ik nam de beslissing thuis te blijven. Twijfel kan een gezonde prikkel zijn om een aantal zaken even op een rijtje te zetten en een beslissing te nemen of te herzien.
De andere kant van de twijfel is obsessief twijfelen, vastzitten in een vicieuze cirkel van twijfel. In dat geval saboteert de twijfel het nemen van een beslissing en het ondernemen van actie. Ik heb met dit soort twijfel geworsteld (of anders gezegd: dit soort twijfel worstelde met mij) over de vraag ik wel of geen vader wilde worden. En ik kan je vertellen: je wordt doodmoe van dat geworstel. Ik schreef hierover in ‘Wezenlijke keuzes maken‘.
Seth Godin heeft het over de ‘lizard brain‘, het gedeelte van de hersenen dat ons saboteert. Ik vond hierover de volgende video van Seth Godin:
Seth Godin: Quieting the Lizard Brain from 99U on Vimeo.
Een manier om de lizard brain te slim af te zijn, is hele kleine stapjes nemen zodat de ‘radar’ van de lizard brain deze niet opmerkt. Als de lizard brain merkt dat je een symfonie wilt componeren, dan komt het meteen in actie (dat kun je toch niet). Maar als je jezelf tot doel stelt om drie leuke akkoorden te spelen, dan is de kans dat de lizard brain in actie komt al veel kleiner. Oplossingsgericht werken kent hiervoor de methode van het weken met schaalvragen.
Mijn lizard brain vraagt zich af of dit nou wel zo’n goede blogpost is. Maar wat weet mijn lizard brain nou eigenlijk van bloggen af? Helemaal niks.
Bewaard onder Oplossingsgericht werken, Vraag en antwoord | 14 Comments
Tags: keuzes, Ondernemen, Oplossingsgericht werken, Seth Godin
Waarom iedereen ‘normaal’ moet doen
Geplaatst op 24 november, 2009
The reason they want you to fit in… is that once you do, then they can ignore you.
Bewaard onder Citaten | 3 Comments
Tags: Seth Godin
Andere kijk op veiligheid
Geplaatst op 11 augustus, 2009
‘Every time we choose safety, we reinforce fear.’
‘It is risky to be safe.’
Bewaard onder Citaten | Reageer
Tags: angst, Seth Godin, veiligheid
Creative commons
Zwerven door het alledaagse van Peter de Kock is in licentie gegeven volgens een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Neem voor commercieel gebruik eerst even contact met me op zodat we daar een afspraak over kunnen maken.