Bouwen in de wijk is contact met de wijk

Geplaatst op 6 maart, 2015 

Soms lees je iets en ben je ineens een paar jaar terug in de tijd.

Het is 2013 en midden in een woonwijk moet een supermarkt worden gebouwd. Moet omdat de inspraakavond van de gemeente weinig tot de verbeelding overlaat. Die inspraak is er alleen voor de vorm want die supermarkt gaat er gewoon komen zo blijkt als zelfs een woordvoerder van de gemeente laat weten de concurrentie goed is voor de twee ander supermarkten die er al zijn binnen een straal van 50m.

Tijdens een bijeenkomst met de gemeente en de aannemers die de klus gaan uitvoeren vraag ik de omwonenden bijvoorbeeld via social media op de hoogte te houden van de geplande bouwactiviteiten zodat we weten waar we aan toe zijn en we kunnen anticiperen.

Gemeente en aannemers: zover zijn wij nog niet. Geen probleem zeg ik, dan help ik jullie erbij.

Het gratis aanbod word geweigerd en niet veel later trekken de aannemers zoals een leger dat doet de wijk binnen om daar voor een half jaar bezit van te nemen.

De systeemwereld van organisaties en bedrijven is ingericht om onpersoonlijk te zijn omdat efficiency voorop staat.  Zet zoiets midden in de leefwereld die een wijk is en dan wordt communicatie voor de systemwereld een pain in the ass dus hop: contact met de omgeving minimaal en het binnen de gestelde termijn en kosten opleveren maximaal.

Arnhem onderzoekt ‘plicht’ tot informeren buurt over bouwprojecten is wat ik las en waarmee ik versterkt met de kennis en ervaring van nu terugkijk op wat er in 2013 is gebeurd. Ik kan het nog steeds niet geloven dat de gemeente en aannemers toen zo’n enorme kans lieten liggen.

Hoewel? Als ik het bekijk vanuit de kloof tussen systeemwereld en leefwereld dan begin ik het te begrijpen en het is precies op dit punt waar onze hele samenleving aan het veranderen is: alles wordt weer menselijker. Het werd tijd. Applaus voor Arnhem.

Bewaard onder Mening | 2 Comments

Tags: , , , , ,

Wijkziek en wijkpijn

Geplaatst op 30 juli, 2014 

Na het plaatsen van het hekwerk rondom de buurtmoestuin bij Kindcentrum de Ontdekking, wilde ik tot begin september geen activiteiten in de wijk doen. Ik voelde dat het genoeg was en had behoefte er allemaal afstand van te nemen. De motorvakantie kwam dan ook als geroepen.

Tijdens de motorvakantie kreeg ik via een verontrustend voicemailbericht te horen dat het bijenveld naast activiteitencentrum de Bunthoef was gemaaid. Ik schrok, kon het niet geloven en ging aan het bellen. Pas de volgende dag kreeg ik een beeld van wat er was gebeurd. Het veld was inderdaad gemaaid, per ongeluk.

Motorvakantie is voor mij bewust Internetvrij dus ook geen blogs en social media. En dat was maar goed ook om er een beetje afstand van te nemen maar ik baalde enorm. Niet alleen dat het bijenveld was gemaaid, maar ook dat ik op deze manier toch weer de wijkactiviteiten in werd gesleurd terwijl ik daar tot september van weg had willen blijven om daarna een beslissing te kunnen nemen over hoe verder.

Zondag ben ik na thuiskomst meteen gaan kijken. Het bijenveld lag er vreselijk bij. Ik kon het niet los zien van het beeld dat ik nog had van een uitbundig veld vol bloemen, bijen en vlinders. Nu was alles weg. Ik liep over het veld en zag ons in herinnering nog hard aan het werk dit bijenveld aan te leggen. Met een grote groep vrijwilligers hebben we dat bijenveld eind april aangelegd. Nauwelijks twee maanden later stond het volop in bloei. Een project op trots op te zijn.

En dan gebeurt er iets wat ik noem ‘eigenaarschap over eigen wijk‘. Als je samen met anderen hard hebt gewerkt aan een stukje van je eigen wijk, dan ga je daar anders naar kijken en ga je er anders mee om dan wanneer je je zweetdruppels er niet hebt laten vallen.  Zo’n plek in de wijk wordt een stukje van jou en jij wordt een stukje van die plek. Wat er met z’n plek gebeurt raakt je extra hard. Je kunt extra genieten als zo’n plek ene mooie plek wordt maar het doet extra pijn als er nare dingen gebeuren.

En die nare dingen gebeurden in de vorm van aannemers. Eerst was er een aannemer die betrokken was bij de renovatiewerkzaamheden aan activiteitencentrum de Bunthoef. Een auto of busje van de aannemer was, in een poging aan de achterzijde van de Bunthoef te komen, enkele keren gedeeltelijk door het bijenveld gereden.

Bij winkelcentrum Zuiderhout ging een project van start om het parkeerterrein opnieuw in te richten. Een aannemer  die aan dat project meewerkte, had zijn hekwerk in het bijenveld gezet. Waar eerst bloemen stonden, lagen nu de betonblokken van het hekwerk.

Een andere aannemer, ook bij dit project betrokken, liet grote lappen plastic verpakkingsmateriaal rondslingeren. Een aantal van die stukken plastic kwamen in het bijenveld terecht.

De aannemer die bij de Bunthoef werkte heb ik via de beheerder van de Bunthoef laten benaderen ons bijenveld met rust te laten. De andere twee aannemers heb ik zelf benaderd.  De aannemer die het hekwerk in het bijenveld had gezet, heb ik uitgenodigd om zelf ook mee te doen aan het bijenlint en hem gewezen waar hij voor weinig geld een zakje bloemenmengsel kan kopen. Geen reactie daarop. De aannemer die het plastic had laten rondslingeren, heb ik uitgenodigd mee te doen met zwerfafval opruimen in de wijk. Geen reactie daarop.

En dan neem dat verschijnsel ‘eigenaarschap over eigen wijk’, zodanige vormen aan dat ik denk: aannemers die zich in de wijk niet als een goede gast weten te gedragen mogen van mij wegblijven. Ook al roepen ze op hun website nog zo hard over maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid.

Maar goed, het hekwerk werd weggehaald en er kwamen instructies om te voorkomen dat plastic bouwafval in de wijk terecht komt.  De motorvakantie brak aan en ik dacht dat het bijenveld verdere schade wel bespaard zij blijven. Tot dat ene voicemail berichtje kwam dat het bijenveld was gemaaid. En wat denk je? Weer een aannemer die een fout maakt. Een fout die het bijenveld dit keer niet kon overleven.

De bedoeling was om in het najaar met alle betrokkenen afscheid te nemen van het bijenveld en om zaad te winnen.Ook dat feestje gaat nu helaas niet door.

Ik ben er wijkziek van. Als je ergens om begint te geven neemt je kwetsbaarheid toe en plezier en pijn worden intenser beleefd. Wijkpijn is het. En daar had ik eind vorig jaar helemaal geen rekening gehouden toen ik met de activiteiten in de wijk begon.

Ik heb hier nog wel meer over te bloggen maar deze over de wijkpijn moest er als eerste uit. Dat heb je met pijn, dat wil het uitschreeuwen.

Over het project bijenveld lees je op de wijkblog Oosterheide.

Meer over aannemers die te gast zijn in je wijk lees je in:

Bewaard onder Persoonlijk | 11 Comments

Tags: , , , , , , ,

Bouwoverlast in de wijk, probleem of tragiek?

Geplaatst op 18 oktober, 2013 

Als er midden in je wijk wordt gebouwd, kun je overlast verwachten. Veel overlast zelfs.

Volgens Paul Frissen, schrijver van het boek ‘De fatale staat’, mag je een probleem pas een probleem noemen als er een oplossing voor is. Is er geen oplossing, dan is er geen sprake van een probleem maar van tragiek. Tragiek kun je niet oplossen, je kunt je er alleen mee verzoenen.

Dus is overlast als gevolg van een bouwproject in je wijk een probleem of tragiek? De overlast is vervelend maar onvermijdelijk. Sommige overlast is wel degelijk te vermijden, ik noem uit eigen ervaring een paar voorbeelden.

Om half zes ’s morgens wordt een zware machine aangevoerd. Die machine wordt pas rond de middag op de bouwlocatie ingezet. Door de machine aan te voeren op het moment dat deze nodig is, is de overlast een stuk minder.

Vrachtwagens rijden af en aan, dat is onvermijdelijk als er gebouwd wordt. Die vrachtwagens moeten soms enkele minuten tot een half uur wachten voordat ze worden gelost of geladen en dat gebeurt vaak met draaiende motor. Door tijdens het wachten (en ook tijdens het laden en lossen) de motor uit te schakelen, is de overlast een stuk minder.

Aannemers komen vaak met busjes. Onvermijdelijk. Maar die hoeven echt niet op de stoep te worden geparkeerd waar ze de doorgang blokkeren. Verkeersregels zijn er ook voor aannemers toch? Leef ze na en de overlast is minder.

Een aannemer bezorgt huis aan huis een korte brief met daarin de mededeling dat ze de volgende dag al rond vijf uur ’s morgens beginnen met het opstellen van een betonpomp. Als reden geven ze aan dat ze genoodzaakt zijn zo vroeg te beginnen omdat het zo druk is bij de betoncentrale. Die brief wordt ’s avonds bezorgd. Zie dan nog maar eens maatregelen te treffen zoals bij voorbeeld je kinderen een nachtje bij oma laten logeren. Door zo’n brief eerder te bezorgen kan de overlast worden verminderd.

Nou moet je weten dat elke aannemer weet dat als je net voor de bouwvak een flinke fundatie wilt storten, je te maken hebt met drukte bij de betoncentrales. Om dan te zeggen dat ze vanwege die drukte helaas genoodzaakt zijn is de boel omdraaien. Ze zijn in die drukte terechtgekomen omdat ze een planning hebben gemaakt om precies voor de bouwvak het beton voor de fundatie te storten.

Later geeft via Twitter een andere aannemer als reden op dat ze vanwege de warmte zo vroeg moesten beginnen omdat het beton anders te hard droogt. Eerlijk zijn kan ook bijdragen aan het verminderen van de overlast.

Onvermijdelijke overlast is vervelend maar nog vervelender is de vermijdbare overlast. Het is juist deze vermijdbare overlast die ophoudt te bestaan als de aannemer zich beseft gast te zijn in de wijk en zich als goede gast gedraagt. Niks geen tragiek maar een probleem want het is oplosbaar.

Een spoedcursus volgen ‘verzoenen met het onvermijdelijke’ is natuurlijk ook altijd handig.

Credits: de tip over ‘De fatale staat’ van Paul Frissen kreeg ik van stripjournalist en blogvriend Michael Minneboo. Michael bedankt.

Een interview met Paul Frissen over zijn boek kun je bekijken via Uitzending Gemist.

Lees ook: Bouwen in harmonie met de omgeving

Bewaard onder Boeken, Mening | 2 Comments

Tags: , , , , , , , ,

Hey wijk, gedraag je als goede gastheer/gastvrouw

Geplaatst op 9 oktober, 2013 

In een aantal recente blogs heb ik het verhaal over wat ik graag wil dat er gebeurt als er midden in een woonwijk een bouwproject van start gaat, wel flink op het bordje van de aannemers gelegd:

De aannemer als goede gast in de wijk, dat gaat natuurlijk alleen werken als diezelfde wijk ook een goede gastheer/gastvrouw is. En dat waren we in de wijk niet.

Wat hadden we in de wijk kunnen doen?

We hadden de aannemers voor koffie met iets lekkers kunnen uitnodigen in het nabijgelegen wijkcentrum.  Dan hadden we daar persoonlijk kennis met elkaar kunnen maken en specifieke details over de directe omgeving van het bouwproject uitwisselen. Bijvoorbeeld: die meneer die op nummer X woont heeft last van astma. Als jullie met machines gaan werken die veel stof veroorzaken, waarschuw hem dan ruim van te voren zodat hij maatregelen kan nemen.  We hadden van te voren een buurtblog kunnen starten en de aannemers uitnodigen zich daar voor te stellen en om af en toe eens een gastblog te schrijven over het bouwproject. We hadden de aannemers voor de buurtblog ook kunnen interviewen.

Ik weet niet of zoiets in Nederland als eens is gedaan maar ik zie het helemaal zitten. Dan wordt bouwen in harmonie met de omgeving pas echt harmonie.

Bewaard onder Mening | 2 Comments

Tags: , , , ,

Social media? Zover zijn wij nog niet

Geplaatst op 7 oktober, 2013 

Tijdens diezelfde bespreking stelde ik de gemeente Oosterhout en de aannemers voor om social media in te zetten om tijdens het bouwproject in contact te zijn met de buurt.

Ik zie daar zoveel voordelen in. Dat mensen een aanspreekpunt hebben, dat ze hun verhalen en vragen kwijt kunnen. En klachten natuurlijk en dat daar iets mee gedaan wordt. En dat omwonenden proactief op de hoogte worden gesteld van welke werkzaamheden er zijn gepland en wat ze daarvan kunnen merken en wat de aannemers eraan doen de overlast te beperken en wat de bewoners kunnen doen er minder last van te hebben.

Begin een blog, open een Twitter account en een Facebook pagina. Doe iets.

Om de tafel zaten allemaal grote sterke mannen. Antwoord van die grote sterke mannen: zover zijn wij nog niet.  Ik bood nog aan ze ermee te helpen. Wij zijn per e-mail bereikbaar was het antwoord.

Dan maar plan B en ik stel voor dan tenminste een soort van inloopspreekuur te organiseren. Een bouwkeet waar omwonenden bijvoorbeeld tussen tien en elf uur ’s morgens koffie kunnen drinken en hun verhaal en vragen kwijt kunnen en dat ze antwoorden en informatie krijgen omdat het hun buurt is.

Bij de gemeente zien ze dat wel een klein beetje zitten. En de aannemers ook als ze maar niet zelf in die bouwkeet hoeven zitten. Dus ook dit voorstel wordt niet overgenomen.

Dus moeten we het met e-mail doen want de gemeente Oosterhout en twee grote aannemers zijn nog niet zover dat ze via social media kunnen willen communiceren.

Moet je weten dat op een paar honderd meter van de bouwlocatie een basisschool staat waar kinderen al zelfstandig bloggen. Die zijn wel zover. Daar zitten de echte grote sterke mannen en vrouwen. Ze zijn twaalf jaar en jonger.

Lees ook: Bouwen in harmonie met de omgeving

Bewaard onder Persoonlijk | 4 Comments

Tags: , , , , , ,

Bouwen in harmonie met de omgeving

Geplaatst op 4 oktober, 2013 

Een aannemer die aan het werk is op het terrein van een chemische fabriek of olieraffinaderij weet het: voorkom explosies. En die aannemer neemt maatregelen  zoals het gebruik van speciaal gereedschap dat geen vonken kan veroorzaken. Werken in harmonie met de omgeving heet dat.

Een aannemer die aan het werk is vlak naast een historisch gebouw weer het: voorkom schade. En die aannemer neemt maatregelen om schade door zware trillingen te voorkomen zoals het toepassen van boorpalen in plaats van heipalen. Werken in harmonie met de omgeving heet dat.

Een aannemer die aan het werk is in een waterwingebied weet het: voorkom vervuiling. En die aannemer neemt maatregelen om vervuiling van de bodem te voorkomen zoals het elders parkeren van voertuigen. Werken in harmonie met de omgeving heet dat

Een paar maanden geleden was er op het stadhuis van de gemeente Oosterhout een bespreking. Om de tafel zaten vertegenwoordigers van de gemeente, van een grote supermarktketen, van twee grote aannemers en van een winkeliersvereniging. Ik mocht er als omwonende van het bouwproject ook bij zijn.

Na het rondje voorstellen kreeg de directeur van één van de aannemers als eerste het woord. Grote tekeningen en planningen op tafel. Eerst de geruststelling dat ze ervaring hebben want in Waalwijk hebben ze ook z’n project gedaan bij een winkelcentrum, dat ze zo goed rekening kunnen houden met de winkeliers en dat die altijd bereikbaar zullen zijn.

Als hij het verhaal wil vervolgen met de planning en projectfasering onderbreek ik:

Vergeet u niet een partij?

Wie dan?

De omwonenden.

Oh ja, daar houden we natuurlijk ook rekening mee.

Maar u noemde ze niet.

En hij gaat verder met waar hij gebleven was.

Tegen het einde van de bespreking wil ik toch graag weten hoe het nou zit en stel een vraag: Waar kunnen de omwonenden aan merken dat er rekening met ze wordt gehouden?

Als non verbale communicatie geluid zou maken was ik nu doof geweest. De verbale communicatie bleef stil. Geen antwoord.

Heren aannemers, voor jullie de herkansing:

Een aannemer die aan het werk is midden in een woonwijk weet het: [vul maar in aannemer]. En die aannemer neemt maatregelen om [vul maar in aannemer].

Werken in harmonie met de omgeving heet dat.

Lees ook:

Bewaard onder Mening | 4 Comments

Tags: , , , ,

Hey aannemer, gedraag je als een goede gast – deel 2

Geplaatst op 2 oktober, 2013 

Een gevalletje van om half zes ’s morgens wakker worden. Op een zaterdag. Onvrijwillig.

Het geluid van een hamer die hard tegen stalen pijpen slaat maakt verder slapen onmogelijk. Ik probeer het even te negeren, misschien houdt het snel weer op. Maar dat doet het niet.

Ik trek snel wat kleren aan en ga naar buiten naar de bron van het lawaai.  Daar staat inderdaad iemand een bouwsteiger af te breken, alsof het de normaalste zaak van de wereld is dat op zaterdagochtend half zes te doen terwijl iedereen in de wijk nog slaapt.

Ik roep. Hij hoort me. Ik doe mijn beklag. Twee van zijn collega’s mengen zich in het gesprek. Noemen mijn reactie ‘kinderachtig’ en ‘gezeik’.  Eentje zegt dat hij er niets mee te maken heeft dat iedereen wakker wordt maar dat hij het werk op tijd af moet krijgen. Ik vraag hem voor welke aannemer hij werkt. Dat wil hij niet zeggen.

Diezelfde zaterdag is de bouw iets na de middag verlaten. Iedereen al naar huis.  Dan hadden ze die ochtend ook wel een paar uur later kunnen beginnen.

Later, na tussenkomst van de gemeente Oosterhout, laat de hoofdaannemer weten dat met de betreffende onderaannemer (de naam daarvan krijg ik niet te horen) was afgesproken dat er alleen gevoegd zou worden.

Weet hoe de rollen zijn verdeeld, weet wie de gastheer/gastvrouw is en wie de gast. Wij, de wijk, zijn gastheer en gastvrouw en jullie, aannemers, zijn de gasten.  Met dit grondbeginsel hoort elk bouwproject te beginnen.

Lees ook: Hey aannemer, gedraag je als een goede gast

Bewaard onder Persoonlijk | Reageer

Tags: , , , ,

Hey aannemer, gedraag je als een goede gast

Geplaatst op 26 september, 2013 

Je woont in een leuke wijk en alles gaat er z’n gangetje. Natuurlijk gebeurt er ook wel eens iets dat minder leuk is maar over het algemeen heb je het er best naar je zin.

En dan: EEN PROJECT.

De gemeente en een grote opdrachtgever besluiten midden in je wijk te gaan bouwen. Een woning/woningen, een winkel/winkels of kantoor/kantoren. En meteen neemt de gemeente ook even de riolering onder handen.

Er komt een inspraakronde en je denkt dat het niet zo’n vaart zal lopen. Tot later de eerste zware machines door je straat denderen. Als je geluk hebt duurt zo’n project een half jaar. Als je pech hebt nog veel langer. Zet je kwaliteit van leven maar gerust op een veel lager pitje want wat er gaat gebeuren is ingrijpend.

Verschillende aannemers gaan als een bezetene aan het werk want die klus moet op tijd af.  Het bestek is hun Bijbel en kosten en tijd worden nauwgezet in de gaten gehouden.  In wat eerst een enorme puinhoop middenin je wijk wordt, begint de bouw.  Ze zijn gefocust die aannemers, ze hebben een duidelijk doel voor ogen. Ze zien het doel elke dag op tekening staan en laten dat pas los als het er in alle glorie staat.

Maar met een doel voor ogen worden ze blind voor al het andere.

Aannemers die middenin een woonwijk werken, zijn daar te gast en horen zich als goede gasten te gedragen. Maar dat hebben ze helemaal niet in de gaten want ze hebben een doel.

Het doel is heilig en de omgeving waarin ze aan dat doel werken, jij en je wijk, is onzichtbaar voor ze. En als het doel is gerealiseerd zijn ze weg. Een goede gast zou afscheid nemen en bedanken voor de gastvrijheid maar zij niet. Er wacht immers weer een volgend doel.

Bewaard onder Mening | 4 Comments

Tags: , , , , , ,