Angst voor verlies – deel 2

Geplaatst op 9 februari, 2010 

Na de cliffhanger waarmee ‘Angst voor verlies – deel 1‘ gisteren afsloot, volgt hier de ontknoping.

Ik dacht terug aan die muts. Het had me verbaasd hoe graag ik hem terug wilde hebben en wat het verlies ervan met me deed. Ik was bereid geweest 15 kilometer extra te fietsen om die muts terug te vinden. Het was toch maar een muts en toch……  Ik was iets verloren en dat deed wat met me.

Faalangst, zelfsabotage, weerstand en meer van dat soort ‘duistere innerlijke subroutines’ zullen best een rol spelen bij het schrijfproces, maar wat hier nog dieper onder ligt, is de angst voor verlies. Angst voor verlies levert de brandstof voor zelfsabotage en weerstand en kan er  aan de buitenkant uitzien als faalangst. Het is vaak niet de angst om te falen maar de angst  iets te verliezen die de boel blokkeert.

Als je langere tijd een plan hebt, een verlangen, een droom, dan bouw je daar een heel verhaal omheen zoals ideeën en beelden over hoe het er in werkelijkheid uit zou zien. Met zo’n verhaal bouw je als het ware een relatie op: je staat ermee op en gaat ermee naar bed 🙂

Je gaat aan de slag om je plan, verlangen of droom te laten uitkomen. Dat gaat een tijdje voorspoedig tot het op een gegeven moment serieus wordt en het plan, verlangen of droom daadwerkelijk op weg is naar realisatie. Dat is zo’n beetje het punt waarop een raket de aantrekkingskracht van de aarde nog voelt maar ook de gewichtloosheid van de ruimte. De raket kan twee kanten op: terug naar aarde vallen of nog wat extra kracht gebruiken om aan de aantrekkingskracht van de aarde te ontsnappen en te zweven in de gewichtloosheid.

Op dat cruciale punt van bijna-realisatie beginnen sabotage en weerstand harder te duwen en te trekken. Ik heb me lange tijd afgevraagd wat daarvan het nut is, ervan uitgaande dat alle gedrag, hoe zinloos het er ook uitziet, een bedoeling heeft.

Sabotage en weerstand hebben een beschermende functie, ze beschermen tegen de angst voor verlies. Het verlies dat zou ontstaan als het plan, verlangen of droom werkelijkheid wordt. Eenmaal werkelijkheid is er het verlies. Het verlies van het plan dat niet langer een plan is. Het verlies van het verlangen dat niet langer een verlangen is. Het verlies van de droom  die niet langer een droom is. Het verlies van het verhaal, de ideeën en beelden  Het verlies van de relatie met het verhaal.

En natuurlijk komt er voor dat verlies van alles in de plaats. Er komen ook weer nieuwe plannen, verlangens en dromen. Maar die relatie met dat ene plan, verlangen of droom is weg, voor altijd.

Alles verandert, alles is tijdelijk. En als je een leven lang van alles hebt verloren mag je aan het eind van de rit ook je eigen leven verliezen.

Leven is leren omgaan met verlies. Wij hebben in onze westerse cultuur niet de ceremonieën om op een emotioneel gezonde manier verliezen te vieren. We nemen er ook niet de tijd voor,  ‘mogen’ een dag, hooguit een week rouwen en ‘moeten’ dan weer overgaan tot de orde van de dag. We stapelen verlies op verlies zonder echt te voelen en te verwerken.

En daarom kan het minste of geringste verlies de angst voor verlies triggeren.

Wat betekent dit voor mijn schrijfproces?

‘When you want something, the whole Universe conspires to help you realize your desire’ (Paulo Coelho).

Het hele universum helpt om verder te schrijven. Door me mijn muts te laten verliezen, door me vragen te stellen via een blogvriendin en door me aan nieuwe inzichten te helpen.

Bewaard onder Persoonlijk, Schrijven | 8 Comments

Tags: , , , , ,

Angst voor verlies – deel 1

Geplaatst op 8 februari, 2010 

Nadat ik het interview met Mark David Gerson had gezien, was ik begonnen met schrijven in een zwart gat: controle loslaten en schrijven maar, de touwtjes in handen geven van dat wat verteld en geschreven wil worden.

Ik zit nog in de fase van dialoogvoering met het betreffende verhaal maar de sfeer is een beetje grimmiger geworden. Zo van: best leuk en aardig hoor zo’n uitwisseling maar wanneer wordt het nou eens concreet, waar blijft dat verhaal met een begin, een midden en een eind, met een thema en verhaallijn?

En dan krijg ik als antwoord dat ik geduld moet hebben, dat er eerst nog wat aan onze relatie moet worden gewerkt. Het verhaal waarmee ik aan het communiceren ben heeft zo waar enkele vrouwelijke eigenschappen 🙂

Een blogvriendin vroeg me vorige week per e-mail met welke schrijfprojecten ik bezig was. Ik schreef haar onder andere over mijn project ‘verhaal vertelt’, het verhaal dat zichzelf aan mij vertelt. Ik schreef haar dat ik al een tijdje het idee heb dat er een verhaal op mijn deur klopt en dat ik via de methode van Mark David Gerson het verhaal zichzelf wil laten vertellen.

De dag na ons e-mail contact fietste ik ’s middags naar huis. Onderweg had ik mijn wintermuts in mijn jaszak gestopt omdat ik het warm had. Toen ik thuis van mijn fiets afstapte, merkte ik meteen dat mijn jaszak leeg was: ik was mijn muts verloren. Het was nog licht buiten en ik reed terug om mijn muts te zoeken.  Ik zou hem onderweg vast en zeker ergens langs de kant van de weg zien liggen. Ik fietste verder en verder en zag geen muts. Ik gaf de zoektocht op en hoopte dat mijn muts nu in het bezit was van iemand die dringend een warme muts nodig had. Hoewel ik de zoektocht had opgegeven, merkte ik dat ik terug op weg naar huis toch bleef kijken of ik niet toevallig mijn zwarte muts ergens zag liggen.

’s Avonds had ik in mijn mailbox weer een berichtje van mijn blogvriendin. Ze stelde me een vraag over mijn schrijfproces:

…if the story is knocking (on your door), what do you think keeps you from opening the door? what are you afraid of?….. By keeping your story at bay, what are you protecting yourself from?

Het zal wel faalangst zijn dacht ik en wilde er verder geen aandacht aan besteden. Maar haar vraag had al iets getriggerd, iets dieper en wezenlijker dan faalangst.

Na deze ‘cliffhanger’ morgen deel 2 van ‘Angst voor verlies’.

Bewaard onder Persoonlijk, Schrijven | 11 Comments

Tags: , ,

Schrijven in een zwart gat

Geplaatst op 6 januari, 2010 

Sinds de hele andere kijk op schrijven van Mark David Gerson wilde ik zijn manier van schrijven wel eens uitproberen.   Tijdens de kerstvakantie opende ik enthousiast en nieuwsgierig een leeg document op mijn computer: laat maar komen dat verhaal, laat het zichzelf maar vertellen.

Mark David Gerson zegt dat je vrienden moet worden met het verhaal door er tegen te praten. Dat praten deed ik  schrijvende, alsof ik aan het chatten was. Dat ging in het begin best leuk:  ik schreef een vraag op en ook het antwoord, ik speelde de rol van vragensteller en beantwoorder. Deze manier van schrijven voelde vertrouwd omdat ik op dezelfde manier wel eens in mijn dagboek schrijf.

Het voelde me wat te vertrouwd, het was niet het grote loslaten waar Mark David Gerson het over had.  Ik stelde teveel vragen en  probeerde daarmee de boel onder controle te houden. Door vragen te stellen wilde ik de richting van het verhaal bepalen.

Sinds een paar dagen stel ik geen vragen meer of alleen een open vraag aan het begin als: wat heb je te vertellen? En dan schrijf ik op wat er in me opkomt. Ik begin nu te ervaren wat Mark David Gerson bedoelt met het verhaal de touwtjes in handen geven. Ik vind het doodeng, alsof ik een zwart gat in ga. Het zwarte gat van de creativiteit. Het zwarte gat dat begint waar controle ophoudt.

Bewaard onder Persoonlijk, Schrijven | 12 Comments

Tags: , ,

Mijn eigen slavendrijver

Geplaatst op 29 december, 2009 

Ik heb vakantie en hoef helemaal niets. Er is niemand die me dwingt iets te doen wat ik niet wil doen of om meer hooi op mijn vork te nemen dan ik aankan. Er zijn ook geen deadlines. Ik heb vakantie en toch voel ik me af en toe gespannen en gestrest.

Die spanning en stress komen van binnenuit, door wat ik van mezelf verwacht en de verplichtingen die ik mezelf opleg, door de verhalen die ik mezelf vertel over wat ik nog ‘moet’ doen. Ik ben mijn eigen slavendrijver.

Gisteravond voor het naar bed gaan wilde ik nog een blogpost schrijven, ik vond dat ik nog een blogpost MOEST schrijven. Met moeite schreef ik een paar zinnen en zat mezelf te forceren die paar zinnen online te zetten, ook al hadden ze niet die kwaliteit die ik graag wilde. Maar ja, als ik ze online zou zetten was mijn slavendrijver tenminste tevreden en hield hij hopelijk op met zeuren.  Na anderhalf uur ploeteren met een paar zinnen hakte ik de knoop door om geen blogpost te schrijven en ging naar bed.

Nu ben ik blij dat ik gisteren geen blogpost heb geschreven. Had ik dat wel gedaan en die paar zinnen wel gepubliceerd, dan had mijn slavendrijver nu waarschijnlijk gejammerd ‘het is niet goed genoeg’.  Gisteravond was de bron leeg en nu, na een nachtje slapen, weer opgevuld en heb ik wel  ideetjes om over te schrijven. Creativiteit en een actieve slavendrijver gaan niet samen.

Credits: deze blogpost is geïnspireerd door ‘Verhalen in mijn hoofd’ van Ingrid Greitemann.

Bewaard onder Persoonlijk, Schrijven | 9 Comments

Tags: ,

Hele andere kijk op schrijven

Geplaatst op 8 december, 2009 

Via de Virtual light broadcasts van Steven en Barbara Rother ontdekte ik een bijzonder inspirerend interview met Mark David Gerson.

Wat me bijzonder intrigeerde is zijn advies om het verhaal dat je wilt schrijven de touwtjes in handen te geven, om het verhaal achter het stuur te laten zitten. En om als schrijver aan de kant te gaan en ruimte te maken voor het verhaal. Ook een leuke suggestie vond ik om regelmatig een wandeling te maken met je verhaal en er een praatje mee te maken. Een bijzonder interview over schrijven, creativiteit en spiritualiteit.

Bewaard onder Inspiratie, Schrijven, spiritualiteit | 7 Comments

Tags: , ,

De ideale blog

Geplaatst op 11 november, 2009 

Via Google reader volg in een aantal blogs over professioneel bloggen en over het schrijven van een blog. Veel van die blogs gaan over het aantrekken en vasthouden van de aandacht van de lezer want aandacht is schaars en vluchtig.

Ik lees tientallen blogs per dag. Nu is lezen misschien een groot woord voor wat ik doe want veel blogs lees ik niet  maar bekijk ik. Ik bekijk de titel en enkele vetgedrukte zinnen en bepaal aan de hand daarvan of ik de blog wil lezen. Ik word er steeds handiger in om snel te bepalen of iets echt interessant is of maar een beetje.

Bloggers weten dat maar al te goed en hebben allerlei tips and tricks bedacht om de aandacht van de lezer beet te pakken. Veel van die tips and tricks leiden tot hetzelfde recept voor de ‘ideale blog’. Dat recept is ongeveer als volgt: neem een prikkelende titel (bijvoorbeeld een vraag waar de lezer  mee zit), begin de blog met het benoemen van een probleem (een probleem waar de lezer zich in herkent) en kom dan met de oplossing in de vorm van lijstjes met actiepunten. Belangrijke zinnen vetgedrukt zodat de lezer de tekst als het ware kan scannen zonder alles te hoeven lezen.

Een blog die volgens dit recept is geschreven ziet er keurig uit en binnen enkele seconden kun je beoordelen hoe interessant de blog is.  Veel blogs die in volg en die volgens dit recept zijn geschreven, gaan over interessante onderwerpen en toch inspireren ze me vaak niet voldoende om ze met aandacht te lezen, laat staan dat ik de lijstjes met actiepunten  uitvoer. De opbouw van zo’n blog is volmaakt, het onderwerp interessant en toch doet het me weinig.

Deze week las ik de blog ‘Another Quick Thought’ van Joe Brummer. Deze blog voldoet absoluut niet aan het ‘ideaal’ van een blog en is qua opmaak een saaie lap tekst. Ook de titel is weinig inspirerend. En toch heb ik deze blog met aandacht gelezen, voelde ik me erdoor geraakt en geïnspireerd. Had Joe zijn verhaal in het jasje van de ‘ideale blog’ gestopt, dan had ik zijn blog waarschijnlijk niet gelezen.

Misschien is de doorsnee bloglezer iemand die graag leert via lijstjes, via opsommingen en actiepunten. Maar blogs met lijstjes en actiepunten, daar ben ik snel ongelezen mee klaar. Die actiepunten voer ik vrijwel nooit uit en ik vergeet zo’n blog ook weer snel.

Maar die blog van Joe Brummer draag ik met me mee. Misschien is mijn manier van leren anders. Ik leer niet graag via lijstjes, actiepunten, adviezen of tips and tricks. Ik leer meer en gemakkelijker van het voorbeeld en ervaringen van anderen. Ik leer van het verhaal over hoe een ander met een probleem heeft geworsteld, een oplossing heeft gevonden of een nieuw inzicht heeft ontwikkeld. Ik leer van verhalen over ervaringen.

Sommige blogs zien er uit als lesjes die geleerd moeten worden, stukken uit een studieboek. Heel efficiënt en vast en zeker pedagogisch en didactisch verantwoord. Maar dat zijn niet de blogs waar ik warm van wordt. Doe mij maar zo’n blog als die van Joe Brummer, zo’n blog waar iemand zich kwetsbaar opstelt en zijn eigen leermomenten deelt.

Bewaard onder Bloggen, Schrijven | 8 Comments

Tags: , ,

Patatje chaos

Geplaatst op 6 november, 2009 

Op z’n tijd eet ik graag friet, of patat, of hoe je het ook wilt noemen. Als ik een bord met dat spul voor me heb, zie ik de frietjes kris kras door elkaar liggen. De frietjes hebben verschillende afmetingen, hebben niet allemaal precies dezelfde kleur en ook de vormen zijn ongelijk.  Zo’n bord friet ziet er ongeorganiseerd en chaotisch uit maar smaakt heerlijk. Bij een bord bami, mijn lievelingsgerecht, is die chaos nog groter.

Eenmaal in de maag worden frietjes en bami verteerd en is de chaos helemaal niet meer te overzien maar haalt het lichaam er wel mooi alle nuttige voedingsstoffen uit.

Kijk ik naar het leven van alledag, dan zie ik ook chaos en lijken situaties en gebeurtenissen vaak zo zinloos, om moedeloos van te worden soms. Wat dan wel eens wil helpen, is die chaos toch even proeven, net als een bord friet.

Dat proeven doe ik door erover te schrijven, in een dagboek of op deze blog. Ik schrijf over wat er is gebeurd, wat het met me doet, de oordelen die ik erover heb, hoe ik het graag anders wil, vragen die het bij me oproept. Gewoon  opschrijven wat er bij me opkomt zonder er al te diep over na te denken.

En tijdens of na dat schrijven, gebeurt er meestal iets dat vergelijkbaar is met voedsel dat in de maag en darmen terecht komt: er worden nuttige voedingsstoffen uitgehaald. Schrijven is net als het verteren van voedsel, schrijven is het verteren van wat er is gebeurd. Schrijven helpt om de zingeving en de betekenis uit de chaos te filteren en om te zetten in voedsel voor het lichaam, geest en ziel.

Bewaard onder Persoonlijk, Schrijven | Reageer

Tags:

Het creatieve genie

Geplaatst op 28 maart, 2009 

Als ik een stuk heb geschreven en de laatste punt heb gezet dan denk ik ook echt klaar te zijn. Klaar met het onderwerp, klaar met het thema, over en uit. What’s next?

Zo dacht ik klaar te zijn met wat ik eerder schreef in ‘Overvloed en beperking‘. Tot ik via Twitter van @hemelwandelaar een tip kreeg om de TED video ‘A different way tot think about creative genius’ van Elisabeth Gilbert eens te bekijken.

Wat ik schreef in ‘Overvloed en beperking’ is ineens niet klaar meer. Het is weer helemaal open, het is een schakeltje geworden in een groter geheel dat het creatieve proces heet.

Een creatief proces is voor mij soms net een bevalling. Alleen weet ik niet waarvan en wanneer ik ga bevallen, misschien is het wel loos alarm. Weet ook niet of ik even moet wachten of juist moet persen. Bang voor een miskraam of voor een dood geboren kindje. Bang de bevalling niet aan te kunnen. Bang voor de pijn van de persweeën.

En dat maakt een creatief proces soms tot gekmakende ervaring. Als zich een nieuw idee aandient denk ik ‘Oh nee, daar gaan we weer…’.

Elisabeth Gilbert zegt over het creatieve proces dat de mens niet het creatieve genie IS maar dat de mens een creatief genie HEEFT. Het creatieve genie is een soort van magische Goddelijke entiteit buiten de kunstenaar die hem helpt met zijn werk. De kunstenaar werkt als het ware samen met het creatieve genie maar is dat genie niet zelf.

Deze visie schept een psychologische afstand tussen de kunstenaar en de uitkomsten en resultaten van zijn werk. De kunstenaar moet wel zijn deel doen zoals blijven schrijven, schilderen, beeldhouwen of muziek maken, maar wordt daarbij geholpen door het creatieve genie. De kunstenaar deelt de successen en mislukkingen met het creatieve genie, de kunstenaar slaagt of faalt niet alleen maar samen met zijn creatieve genie.

Twee prachtige stukjes in de TED Talk zijn het voorbeeld van Tom Waits op 12:30 minuut waarin Elisabeth vertelt over hoe Tom Waits zijn creatief genie aansprak. En op 14:27 waarin Elisabeth vertelt over hoe ze tegen haar eigen creatieve genie sprak.

Bewaard onder Inspiratie, Schrijven | 2 Comments

Tags: , , ,

← Vorige pagina — Volgende pagina →