Parentificatie en het verlies van de kindertijd

Geplaatst op 11 maart, 2011 

Tijdens mijn ontdekkingstocht op het gebied van codependency, kom ik regelmatig de term parentificatie tegen. Zeer kort samengevat betekent parentificatie dat een kind de rol van een ouder overneemt. Een voor het kind zeer schadelijk proces omdat het kind geen kind kan zijn.

Nou zat ik laatst naar een versie van het sprookje van klein duimpje te luisteren.

Na het avontuur met de reus keren klein duimpje en zijn broertjes in de zevenmijlslaarzen terug naar hun vader en moeder. Klein duimpje gebruikt de zevenmijlslaarzen om zijn vader te helpen zodat er genoeg geld binnenkomt om het gezin te onderhouden. Nou moet je weten dat het sprookje begint met vader die niet genoeg geld kan verdienen en daarom klein duimpje en zijn broertjes in het bos dumpt.

Dit zou je gerust parentificatie kunnen noemen. Een ouder, in dit geval de vader, die in gebreke blijft bij zijn zorg voor het gezin. Een kind, klein duimpje, die deze verantwoordelijkheid overneemt. En een moeder die het laat gebeuren in plaats van dat zij tegen klein duimpje zegt: ‘Jij bent nog een kind, ga maar lekker spelen. Geld verdienen is de taak van je vader. ‘

In de codependency literatuur wordt iemand als klein duimpje de ‘family hero’ genoemd. Deze disfunctionele rol kost hem iets dat hij nooit meer terug krijgt: zijn kindertijd. En daar is niks sprookjesachtig aan.

Bewaard onder Codependency

Tags: , , ,

Reacties

12 Reacties to “Parentificatie en het verlies van de kindertijd”

  1. Petra on maart 11th, 2011 17:59

    Uhm.. hoeveel kinderen op de wereld zouden een ‘onbezorgde kindertijd’ hebben? In India bijvoorbeeld zijn kinderen al erg jong volwassen. Ik heb ze aan het werk gezien of het de normaalste zaak van de wereld was. Daarbij deden ze ook nog het huishouden en zorgden ze voor broertjes en zusjes.
    Het is tamelijk luxe, die onbezorgde jeugd, die wij een soort maatstaf vinden. Ik denk dat het al veel zou schelen als we kinderen serieuzer nemen en hun wijsheid erkennen. We kunnen veel van ze leren met z’n allen!
    En tja.. van onbezorgdheid leren we ook niet veel waarschijnlijk.

  2. Peter de Kock on maart 12th, 2011 08:36

    @petra, dat wat zogenaamd ‘normaal’ is, dat wat wij ‘normaal’ vinden, wil niet per definitie ook gezond zijn. Voorbeelden genoeg in onze maatschappij. En in het geval van parentificatie gaat het naar mijn idee expliciet over emotionele gezondheid. Ik ervaar het als bedroevend dat een onbezorgde jeugd een luxe zou zijn. Kijk naar alle grote problemen van deze tijd om ons heen. Ik denk dat de kern van veel van die problemen ligt in wat Alice Miller noemt, het dama van het begaafde kind. In plaats van het woord luxe gebruik ik graag het woord noodzaak.

  3. Petra on maart 13th, 2011 10:47

    Ik bedoel: het is zoals het is, of wij dat nu wenselijk vinden of niet. Ik ga er van uit dat we voor onze levenservaringen kiezen en hoe moeilijk dat soms ook te begrijpen is, onze ziel heeft er een doel mee.
    Maar: Natuurlijk is het een nobel streven (je eigen) kind(eren) die onbezorgde en speelse jeugd te geven!

  4. Peter de Kock on maart 13th, 2011 17:08

    @Petra, ik ben het met je eens dat het verschijnsel bestaat, dat de kindertijd voor velen een emotioneel slagveld was en is, een emotionele oorlog, een oorlog tegen het zelf. Het bestaat. Helaas. Het zal vast een betekenis hebben maar om die te kunnen herkennen en erkennen, is het nodig om door het zwarte gat te gaan van de pijn, verdriet en boosheid van het verlies van de kindertijd.

  5. Jonathan on juli 12th, 2011 15:35

    @Petra
    Er zijn 3 manieren om een probleem te overleven. Je kan er tegen vechten, je kan de rol van slachtoffer aannemen of je kan je boven de situatie verheven. Wanneer je één van deze patronen aanneemt doe je dit om de situatie onder controle te krijgen. Om macht te hebben over het probleem. Althans, zo lijkt het.

    Maar geen één van de drie patronen maakt je los van het probleem. Wat je moet doen is net geen van deze patronen aannemen. Je zal moeten nadenken en daardoor jezelf leren kennen. Je zal het probleem moeten verwerken, een plaats geven en je eigen beeld erover vormen. Pas dan ben je er niet meer afhankelijk van het probleem. Pas dan zal je ook vaak beseffen dat het jouw probleem nooit is geweest.

    Zeggen dat het een luxe probleem is lijkt sterk op je boven het probleem op te stellen. Wat mogelijk verwijst naar een jeugd met parentificatie.

    Ja, India, net zoals de rest van de wereld, lijdt hier onder. Als iedereen z’n eigen problemen begint aan te pakken. In plaats van constant zich op te dringen of te bemoeien met anderen hun problemen. Dan zou de wereld al stukken beter zijn.

  6. Peter de Kock on juli 12th, 2011 18:19

    @Jonathan: Dank je wel voor je reactie. Wat je schrijft is op zich al een blogpost waard. Blog je ook?

  7. Jonathan on juli 13th, 2011 08:32

    @Peter: Dag Peter. Neen ik blog niet. Ik ben eerder op zoek naar een copywriter of ghostwriter. Waar ik weet dat niet te vinden 🙂

    Ik kan jou een boek aanraden: Niemandskinderen (bv: http://www.bol.com/nl/p/nederlandse-boeken/niemandskinderen/1001004002907539/index.html)

  8. Peter de Kock on juli 13th, 2011 11:54

    @Jonathan: Bedankt voor je boektip. Wat ik er zo 1,2,3 in herken is dat het raakvlakken heeft met de boeken van Alice Miller, die ken je vast ook. Succes met het vinden van een ghostwriter, ben benieuwd wat je gaat publiceren.

  9. Jonathan on juli 13th, 2011 12:04

    @Peter, het boek ken ik niet. Maar als ik de intro lees lijkt het duidelijk op hetzelfde. Wat ik zou publiceren? Mijn eerste 28 jaren van m’n leven 🙂
    Er is duidelijk te weinig aandacht voor parentificatie. Enkel bij drama’s wordt er aandacht gegeven en dit op een kompleet verkeerde manier. Er aandacht voor krijgen is mss wel iets waar men moet mee beginnen. Maar hoe! 🙂

  10. Peter de Kock on juli 13th, 2011 14:07

    @Jonathan: Als je aan een blogger vraagt hoe te beginnen, krijg je als antwoord: erover bloggen. Voordeel is dat het een relatief klein stapje is en dat het een prima opmaat kan zijn richting boek. Twitteren of via het nieuwe Google+ netwerk kan ook. Als ik je ergens mee kan helpen, stuur me even een berichtje via het contactformulier, dan kunnen we erover mailen of bellen als je dat wilt.

  11. Soraya on juli 15th, 2011 17:56

    Toevallig net van de term gehoord, benieuwd naar wat het precies inhield en hier uitgekomen.
    Fijn, die boeken die jullie aangeven.
    Ik ben namelijk wel erg benieuwd naar dit fenomeen, heb het namelijk zelf ook meegemaakt.

    Niks sprookjesachtigs inderdaad 😉

  12. Peter de Kock on juli 15th, 2011 18:27

    @Soraya Altijd weer leuk om te merken hoe nuttig het kan zijn om ervaringen, inzichten en informatie met elkaar te delen en uit te wisselen. Dank je wel.

Laat je reactie achter!