Angst voor verlies – deel 2

Geplaatst op 9 februari, 2010 

Na de cliffhanger waarmee ‘Angst voor verlies – deel 1‘ gisteren afsloot, volgt hier de ontknoping.

Ik dacht terug aan die muts. Het had me verbaasd hoe graag ik hem terug wilde hebben en wat het verlies ervan met me deed. Ik was bereid geweest 15 kilometer extra te fietsen om die muts terug te vinden. Het was toch maar een muts en toch……  Ik was iets verloren en dat deed wat met me.

Faalangst, zelfsabotage, weerstand en meer van dat soort ‘duistere innerlijke subroutines’ zullen best een rol spelen bij het schrijfproces, maar wat hier nog dieper onder ligt, is de angst voor verlies. Angst voor verlies levert de brandstof voor zelfsabotage en weerstand en kan er  aan de buitenkant uitzien als faalangst. Het is vaak niet de angst om te falen maar de angst  iets te verliezen die de boel blokkeert.

Als je langere tijd een plan hebt, een verlangen, een droom, dan bouw je daar een heel verhaal omheen zoals ideeën en beelden over hoe het er in werkelijkheid uit zou zien. Met zo’n verhaal bouw je als het ware een relatie op: je staat ermee op en gaat ermee naar bed 🙂

Je gaat aan de slag om je plan, verlangen of droom te laten uitkomen. Dat gaat een tijdje voorspoedig tot het op een gegeven moment serieus wordt en het plan, verlangen of droom daadwerkelijk op weg is naar realisatie. Dat is zo’n beetje het punt waarop een raket de aantrekkingskracht van de aarde nog voelt maar ook de gewichtloosheid van de ruimte. De raket kan twee kanten op: terug naar aarde vallen of nog wat extra kracht gebruiken om aan de aantrekkingskracht van de aarde te ontsnappen en te zweven in de gewichtloosheid.

Op dat cruciale punt van bijna-realisatie beginnen sabotage en weerstand harder te duwen en te trekken. Ik heb me lange tijd afgevraagd wat daarvan het nut is, ervan uitgaande dat alle gedrag, hoe zinloos het er ook uitziet, een bedoeling heeft.

Sabotage en weerstand hebben een beschermende functie, ze beschermen tegen de angst voor verlies. Het verlies dat zou ontstaan als het plan, verlangen of droom werkelijkheid wordt. Eenmaal werkelijkheid is er het verlies. Het verlies van het plan dat niet langer een plan is. Het verlies van het verlangen dat niet langer een verlangen is. Het verlies van de droom  die niet langer een droom is. Het verlies van het verhaal, de ideeën en beelden  Het verlies van de relatie met het verhaal.

En natuurlijk komt er voor dat verlies van alles in de plaats. Er komen ook weer nieuwe plannen, verlangens en dromen. Maar die relatie met dat ene plan, verlangen of droom is weg, voor altijd.

Alles verandert, alles is tijdelijk. En als je een leven lang van alles hebt verloren mag je aan het eind van de rit ook je eigen leven verliezen.

Leven is leren omgaan met verlies. Wij hebben in onze westerse cultuur niet de ceremonieën om op een emotioneel gezonde manier verliezen te vieren. We nemen er ook niet de tijd voor,  ‘mogen’ een dag, hooguit een week rouwen en ‘moeten’ dan weer overgaan tot de orde van de dag. We stapelen verlies op verlies zonder echt te voelen en te verwerken.

En daarom kan het minste of geringste verlies de angst voor verlies triggeren.

Wat betekent dit voor mijn schrijfproces?

‘When you want something, the whole Universe conspires to help you realize your desire’ (Paulo Coelho).

Het hele universum helpt om verder te schrijven. Door me mijn muts te laten verliezen, door me vragen te stellen via een blogvriendin en door me aan nieuwe inzichten te helpen.

Bewaard onder Persoonlijk, Schrijven

Tags: , , , , ,

Reacties

8 Reacties to “Angst voor verlies – deel 2”

  1. Petra on februari 9th, 2010 10:59

    Heel boeiend, hier hebben we allemaal op een of andere manier mee te maken denk ik. Of het nu over schrijven gaat of iets anders. Ons denken staat ons in de weg, denk ik. Zolang we bezig zijn, er helemaal inzitten, het gewoon doen, is er niks aan de hand. Ik weet niet of het bij mij ook angst voor verlies is. Ik zie het meer als een ego wat eromheen huppelt om steeds je aandacht af te leiden en heel creatief is in het verzinnen van steeds nieuwe methodes om je van je ‘grotere zelf’ of ‘de waarheid’ af te houden, want tja, dan verliest het ego z’n bestaansrecht.
    Hij weet dat dat precies de bedoeling is waarschijnlijk.

  2. Peter de Kock on februari 9th, 2010 19:59

    Er gaat me ineens een lampje branden Petra. Je schrijft dat zolang we bezig zijn, er helemaal inzitten, er niks aan de hand is. Dat is wat helpt: bezig blijven met kleine stapjes. Ik geloof dat het Seth Godin is die het heeft over ‘onder de radar blijven van het ‘lizard brein’. ALs je onder die radar blijft, kleine stapjes zet, kun je vooruitgang boeken. Bedankt voor het delen.

  3. Mike's Webs on februari 10th, 2010 11:31

    Verlies van een droom, dat is mooi gezegd. Ik denk dat er toch ook faalangst een rol kan meespelen: zolang iets een idee is en nog niet concreet is uitgevoerd, kun je er van alles bij voorstellen. De voorstelling van het boek in je hoofd is bijna altijd beter dan dat de uitvoering ervan kan waarmaken.

    Tenminste dat LIJKT misschien zo. Hoewel het eindproduct bijna nooit exact is wat je voor ogen had, betekent dat natuurlijk niet dat het eindproduct slechter is dan dat je voor ogen had.

    Soms pakken dingen iets anders uit, soms ontstaan er spontaan mooie dingen die je je van tevoren niet had kunnen voorstellen. Daarom is het altijd beter om na de lancering voor de ruimte te kiezen in plaats van op aarde terug te knallen. Want alleen met dromen, komen we niet verder. De droom, het idee is slechts een begin.

    Het uitstellen van de uitvoering ervan weerhoudt je misschien van andere zaken die je moet en wilt doen. Tenminste, zo zie ik het. Dat betekent overigens niet dat ik altijd alle dromen in daden omzet. Sommige dingen blijven liggen, anderen blijken in uitvoering niet te werken of op dat moment nog niet te werken. Sommige dromen of ideeen moet je loslaten en vergeten omdat er geen tijd voor is.

  4. Peter de Kock on februari 10th, 2010 13:16

    Interessant wat je schrijft Michael. Misschien (mijn hypothese voor dit moment) is alle angst wel terug te voeren tot die ene oer-angst niet goed genoeg te zijn. En om die maar niet onder ogen te hoeven zien, klampen we ons overal aan vast. Aan dromen bijvoorbeeld. Ik sprak een tijd geleden iemand die een creatief proces vergeleek met de verschillende stadia van een geboorte, van conceptie tot en met de daadwerkelijke geboorte. Zo’n proces is echt geen grote roze wolk, daar komt ook angst bij kijken. En op een gegeven moment kun je alleen maar ‘persen’ en geboorte geven aan wat je de voorgaande maanden hebt laten groeien. Ik geloof dat ik wel vrij goed ben in de conceptie-fase van het proces 🙂 En bang ben voor de pijn van het echte bevallen.

  5. Hanneke on februari 10th, 2010 13:35

    Er is veel over te zeggen, maar wat het eerste in mij opkwam was: de weg ergens naartoe is belangrijker dan het bereiken van je eindbestemming. Of misschien: spannender, leuker, interessanter? Nog vol hoop, dromen, ideeen als je op weg bent. Mijn ervaring is dat de eindbestemming altijd anders is dan ik gehoopt, gedroomd, bedacht had. Dat is dus inderdaad een soort verlies en daar zit het leven vol mee, afscheid nemen van, op allerlei manieren.
    Angst hoort daarbij denk ik, maar als je dat onder ogen kunt zien, de angst aankijkt zeg maar, dan wordt het al veel minder angstig.

  6. Peter de Kock on februari 10th, 2010 13:46

    Dank je wel Hanneke. Als ik jouw comment zo lees kan ik eruit opmaken dat als je veel verliest, je een rijk leven achter de rug hebt want wat je niet hebt kun je niet verliezen. Ik word er helemaal vrolijk van.

  7. Mike's Webs on februari 10th, 2010 19:41

    @Peter: Ha, ha, ja de conceptiefase – mooi gezegd! Creeren is een strijd, zeker. Soms makkelijk, soms kent het echte obstakels. Het mooie is alleen dat we zelf altijd het strengst kijken naar onze ‘kinderen’ en dat anderen vaker sneller de charme ervan inzien. Oftewel: soms ben ik niet helemaal tevreden, maar de opdrachtgever wel. En dan heb je eigenlijk je doel al bereikt.

  8. Peter de Kock on februari 10th, 2010 21:19

    Dat vind ik wel een hele goeie Michael: dat we zelf altijd het strengst kijken. Thx.

Laat je reactie achter!